Giá xăng: Trong nước tăng nhanh hơn thế giới

Chỉ trong vòng hơn một tháng xăng đã tăng giá hai lần, trong khi đó giá xăng nhập khẩu từ thị trường Singapore tăng không đáng kể. Dư luận đang đặt câu hỏi liệu giá xăng tăng vào thời điểm này có hợp lý?

Giải thích lý do tăng giá bán lẻ trong nước, các công ty cho rằng nguyên nhân chính là giá nhập khẩu leo thang cộng với tỉ giá tăng.

Người phát ngôn của Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex), phó tổng giám đốc Vương Thái Dũng cho rằng việc điều chỉnh trên là hợp lý so với thị trường thế giới.

“Chỉ tính riêng mặt hàng xăng, tại thời điểm tăng giá chúng tôi vẫn chưa có lợi nhuận. Nếu chiếu theo quy định của Nhà nước, chúng tôi chỉ mới tăng 75%. Nghĩa là chúng tôi có quyền tăng đến 10 đồng nhưng chỉ mới tăng 7,5 đồng vì còn tính đến yếu tố tác động xã hội chứ không thuần túy kinh tế”.

Một trong hai lý do chính được các DN viện dẫn khi tăng giá xăng lần này là do giá thế giới tăng. Nhưng tính từ lúc tăng giá xăng lần gần đây nhất (ngày 14-1) đến nay, giá nhập khẩu chỉ tăng chưa tới 1 USD, từ 82-82,5 USD/thùng. Nguyên nhân thứ hai được các DN nêu là do tỉ giá tăng trên 600 đồng/USD, được áp dụng từ ngày 10-2 nên đã đẩy giá xăng nhập khẩu lên cao. Tuy nhiên, theo một chuyên gia trong ngành, tỉ giá tăng 600 đồng chỉ đẩy giá thành xăng tăng khoảng 400đ/lít.

Chính vì thế, giám đốc một DN kinh doanh xăng dầu thừa nhận: “Thật ra chưa đến mức tăng 600 đồng mỗi lít xăng ở thời điểm này. Với mức chiết khấu cho các đại lý như hiện nay là 600đ/lít thì chúng tôi vẫn còn lãi 100đ/lít”. Cũng theo lãnh đạo DN đầu mối này, trường hợp sắp tới nếu giá xăng nhập khẩu tăng lên 85 USD/thùng thì DN kinh doanh xăng mới lỗ khoảng 200đ/lít.

Trước những thắc mắc về giá xăng vừa được điều chỉnh tăng khá mạnh và bất ngờ, bà Nguyễn Thanh Hương – cục phó Cục Quản lý giá Bộ Tài chính – khẳng định mức tăng vừa qua là hợp lý và chưa thể sử dụng quỹ bình ổn.

“Quỹ bình ổn được trích đến nay vẫn chưa đủ lớn. Tuy nhiên, theo quy định của nghị định về cơ chế điều hành giá xăng dầu mới thì chỉ khi xăng dầu tăng giá trên 7% hoặc có ảnh hưởng xấu đến tình hình kinh tế – xã hội thì cơ quan nhà nước mới cho DN trích quỹ bình ổn” – bà Hương nói. Cũng theo bà Hương, đợt tăng vừa rồi chỉ khoảng 3% nên DN được quyền tự quyết và không trích quỹ để bù.

Theo bà Hương, dù được quyền tự tăng giá mà không cần xin phép nhưng DN có phần lo ngại hơn trước kia bởi nếu sai, họ sẽ bị huýt còi, phải trích trả lại, phải bù… “Nên việc điều chỉnh giá xăng dầu thời gian qua là đúng quy định” – bà Hương nói.

Bà Hương cũng cho rằng giá xăng trung bình trong 30 ngày qua cho thấy giá đã tăng khoảng 595đ/lít, các DN điều chỉnh tăng khoảng 590đ/lít là hợp lý, từng DN có mức tăng khác nhau không đáng kể. “Đáng ra ngày 2-2 DN đã có thể tăng giá, tuy nhiên đó là thời điểm ngay sát tết, có thể ảnh hưởng không tốt đến tâm lý người dân và giá cả hàng hóa dịp tết nên đã không tăng giá và thực tế có DN lỗ. Đến ngày 8-2 thì giá thế giới lại giảm. Đợt này DN không thể giảm vì khi giá thế giới tăng họ đã không tăng” – bà Hương giải thích.

LÊ NGUYÊN MINH – CẦM VĂN KÌNH / TTO