Mỹ – Mê-hi-cô: Trước thách thức ma túy

Chính vì vậy, chuyến công du tới Mê-hi-cô vào cuối tuần qua của Ngoại trưởng Mỹ Hi-la-ri Clin-tơn, cuộc chiến bài trừ ma túy giữa hai nước đã chiếm phần quan trọng. 

Theo số liệu của cơ quan hành pháp Mê-hi-cô, trong năm 2008, hơn 6.000 vụ giết người mua bán ma túy và chỉ trong 8 tuần đầu năm 2009, đã có hơn 1.000 vụ thanh toán giữa các băng đảng ma túy. Các vụ buôn bán ma túy và bạo lực trên chủ yếu diễn ra tại hai thành phố Ti-giu-a-na và Giu-a-rét. Riêng ở Ti-giu-a-na (bang Ba-gia Ca-li-phooc-ni-a), mỗi tháng đã có tới 120 vụ giết người và vô số vụ đọ súng ác liệt. Các tay súng ma túy còn sử dụng cả những vũ khí hạng nặng như súng máy và súng phóng lựu. Thành phố Xi-u-da Giu-a-rét, bang Chi-hua-hua nằm gần bang Tếch-dớt (Mỹ) được coi là "chiến trường" lớn nhất về ma túy… 

Ngày 23-3 vừa qua, Mê-hi-cô đã treo giải thưởng 2 triệu USD cho mỗi mạng sống của 24 thủ lĩnh băng đảng ma túy lớn nhất trên đất nước và 1 triệu USD cho một trong số khoảng 13 phó tướng của các ông trùm này. Trả lời phỏng vấn hãng tin Mỹ AP hồi cuối tháng 2, Tổng thống P.Can-đê-rôn thừa nhận cuộc chiến chống các băng đảng ma túy ở nước này khó khăn và tốn nhiều xương máu hơn ông nghĩ lúc mới nhậm chức nhưng vẫn tuyên bố sẽ cắt tình trạng bạo lực từ ma túy trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2012. 

Tới Mê-hi-cô vào cuối tuần qua, Ngoại trưởng Mỹ H.Clin-tơn coi cuộc chiến chống ma túy giữa hai quốc gia láng giềng này là trọng tâm của chuyến công du. 

Theo bà Hi-la-ri, nhu cầu tiêu thụ ma túy trái phép ở Mỹ là nguyên nhân thúc đẩy nạn buôn lậu ma túy và các hành động bạo lực nhằm vào cảnh sát, binh lính và dân thường ở Mê-hi-cô. Tại cuộc họp báo chung với Bộ trưởng Ngoại giao Mê-hi-cô, Pa-tri-xi-a E-xpi-nô-xa, Ngoại trưởng Mỹ khẳng định Mỹ sẽ hợp tác mạnh mẽ với Mê-hi-cô, kiên quyết làm thất bại các hành động của các trùm ma túy nước này. Để chứng tỏ nước Mỹ không nói suông, Ngoại trưởng Mỹ thông báo Chính phủ của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma sẽ tài trợ thêm cho Mê-hi-cô 80 triệu USD để mua máy bay lên thẳng Diều hâu đen giúp cảnh sát Mê-hi-cô có thể tiếp cận nhanh nhất các băng nhóm ma túy và tội phạm có tổ chức. 

Trước khi Ngoại trưởng Clin-tơn lên đường, Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma cũng đã công bố chiến lược mới nhằm đáp ứng những đề nghị quan trọng của Mê-hi-cô và cam kết sẽ làm nỗ lực hơn nữa nếu cần thiết. Tổng thống B.Ô-ba-ma cho biết Mỹ sẽ theo dõi sát tình hình và nếu những biện pháp sắp thực hiện không kết quả, Mỹ sẽ hành động mạnh hơn nữa. Giới chức Nhà Trắng đã lên một kế hoạch có sự tham gia của nhiều cơ quan nhằm triệt phá các ổ nhóm tiêu thụ ma túy, ngăn chặn nguồn tiền và vũ khí chảy từ Mỹ vào Mê-hi-cô cho các băng đảng ma túy. Đây là hành động của Mỹ theo đề nghị của Tổng thống Mê-hi-cô P.Can-đê-rôn. Chiến lược này thể hiện sự khác biệt so với chính phủ tiền nhiệm Gioóc-giơ Bu-sơ trong trợ giúp Mê-hi-cô  chống các băng đảng ma túy. 

Cũng trong tuần qua, theo lệnh của Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma gần 400 nhân viên thuộc cơ quan phòng chống ma túy Liên bang Mỹ đã được điều động đến khu biên giới giáp các tỉnh phía Bắc của Mê-hi-cô để tăng cường an ninh nhằm ngăn chặn từ xa nguy cơ bạo lực ma túy từ Mê-hi-cô có thể lan sang Mỹ; đồng thời kiểm soát dòng ma túy tuồn qua biên giới. Trong kế hoạch 184 triệu USD mới nhất của Oa-sinh-tơn phối hợp với Mê-hi-cô chống lại nạn ma túy, phía Mỹ sẽ trang bị cho các trạm kiểm soát biên giới Mỹ – Mê-hi-cô các máy chiếu tia X hiện đại nhằm phát hiện ma túy, tiền mặt và vũ khí. Quốc hội Mỹ cũng vừa thông qua kế hoạch 700 triệu USD để hỗ trợ chính quyền Mê-hi-cô chống các băng đảng ma túy. 

Như vậy, ngoài những gai góc tại chiến trường Áp-ga-ni-xtan và I-rắc cũng như nền hòa bình khó khăn tại Trung Đông và vấn đề an ninh ở Đông Bắc Á… nền đối ngoại Mỹ cũng đang gặp phải thử thách ngay trên biên giới Mỹ – Mê-hi-cô. 

Thùy Dương (HNM)