Gần 40 triệu người bị cô lập trên internet trong năm sau?

Đây là thông tin được đưa ra bởi Facebook và công ty kinh doanh dịch vụ internet CloudFlare. Lý do là vì còn rất nhiều người dùng đang sử dụng những thiết bị di động lạc hậu.

Để truy cập web an toàn, các thiết bị, trình duyệt đều phải chuyển sang chuẩn SHA-2 – Ảnh: Reuters

Cụ thể, từ ngày 1.1.2016, bất kỳ người dùng có sở hữu điện thoại trên 5 năm tuổi sẽ không thể truy cập vào các trang web có sử dụng mã hóa, bảo mật bao gồm: Facebook, Google hay Twitter… Do các thiết bị này không còn hỗ trợ chuẩn mã hóa mới.

Trên thực tế, vẫn tồn tại khoảng 7% người dùng di động trên toàn thế giới vẫn sử dụng các mẫu điện thoại cũ, với tuổi đời trên 5 năm, theo số liệu từ CloudFlare.

Lý do khiến những người dùng này không thể truy cập vào các trang web đã được mã hóa là bởi hiệp hội CA/Browser Forum (chuyên quản lý và chịu trách nhiệm về các chính sách mã hóa) sẽ chính thức ngưng phát hành chuẩn mã hóa SHA-1 từ ngày 1.1.2016.

Nói cách khác, hàng triệu người dùng trên thế giới sẽ bị cô lập hoàn toàn trên internet từ đầu năm sau. Họ chỉ có thể truy cập vào các trang web chưa được chứng nhận, hoặc kiểm duyệt. Còn các trang đã được mã hóa thì gần như là điều không thể.

Cách nhận biết một trang web đã được mã hóa

Dấu hiệu cho thấy một trình duyệt đã được mã hóa an toàn – Ảnh: Reuters

Theo quy chuẩn chung của hiệp hội CA/Browser Forum, một trang web được công nhận là đã mã hóa sẽ có biểu tượng móc khóa, và dòng chữ “https” màu xanh được đặt ở góc trái ngoài cùng thanh URL. Trước đây, các trang web này đều sử dụng chuẩn SHA-1.

Nhưng từ ngày 1.1 sắp tới, chuẩn này sẽ bị ngưng chứng nhận, phát hành. Thay vào đó, hiệp hội CA/Browser Forum sẽ yêu cầu chuẩn mã hóa cao cấp hơn là SHA-2. Tương tự như vậy, các thiết bị, trình duyệt không hỗ trợ SHA-2 cũng không thể truy cập các trang web có mã hóa.

Theo một số chuyên gia, việc chuyển đổi chuẩn mã hóa mới ngay trong năm sau sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới một bộ phận người dùng di động hiện nay. Nhất là người dùng tại các nước đang phát triển, nơi mà không phải ai cũng đủ điều kiện để nâng cấp lên smartphone, laptop thế hệ mới.

Thật vậy, theo thống kê từ công ty CloudFlare, tổng cộng sẽ có hơn 37 triệu người dùng trên toàn thế giới chịu tác động từ quyết định chuyển đổi nói trên. Trong đó, người dùng Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất, khoảng 7% người dùng, tại Yemen là 5,25% người dùng, Ai Cập là 4,85%.

Chia sẻ về vấn đề này, đại diện Facebook, một trong những mạng xã hội sẽ tiến tới chuẩn SHA-2 cho rằng, quyết định nâng cấp chuẩn mã hóa mới khá gấp rút. Với các công ty công nghệ, chuyện nâng cấp quá đơn giản, còn với người dùng đây là một thiệt thòi lớn.

Bản thân đại diện Facebook nhận thấy, việc nâng cấp là cực kỳ cần thiết và có lợi cho người dùng hiện nay. Nhất là trong bối cảnh tin tặc đang hoành hành trên khắp các mạng xã hội. Nhưng không phải vì thế, mà hàng chục triệu người dùng sẽ bị cô lập trên internet.

Nhiều người dùng sẽ buộc phải chia tay với điện thoại cục gạch? – Ảnh: Reuters

Những thiết bị không thể truy cập web an toàn

Hiện tại, giải pháp mà Facebook và công ty CloudFlare đưa ra, đó là đề xuất tăng thời hạn chuyển đổi bắt buộc từ chuẩn mã hóa SHA-1 sang SHA-2. Facebook cho biết, họ đang gấp rút tung ra các phiên bản Facebook mới, nhằm hỗ trợ người dùng các thiết bị, trình duyệt cũ trong trường hợp xấu nhất.

Còn theo những thống kê mới nhất, số lượng thiết bị, cũng như trình duyệt sẽ chịu ảnh hưởng từ quyết định trên là không nhiều, chủ yếu chỉ xuất hiện trên các sản phẩm đã ra đời cách đây nhiều năm, hoặc chính các nhà sản xuất đã ngưng hỗ trợ chúng.

Với iPhone, duy nhất 2 mẫu iPhone 2G và iPhone 3G là không thể truy cập web an toàn. Với BlackBerry, các mẫu điện thoại có tuổi đời 10 năm, hoặc sử dụng BlackBerry OS 5 trở về trước sẽ chịu tình cảnh tương tự. Còn với người dùng Windows XP sử dụng SP3 trở về trước cũng bị ảnh hưởng.

Trong khi đó, nếu xét về khía cạnh trình duyệt, người dùng internet nói chung cũng không cần quá bận tâm về chuẩn SHA-2 mới. Bởi phần lớn các thiết bị cầm tay, máy tính đang chạy hệ điều hành hoặc có sử dụng Chrome hay Firefox đã tương thích sẵn với chuẩn mới này.

Tuấn Hưng/TNO