Năm học 2017-2018 khép lại với những đổi mới, thành công không thể phủ nhận của ngành giáo dục nước nhà. Tuy nhiên đó đây, rải rác vẫn còn những sự việc làm bận lòng những người tâm huyết với sự nghiệp giáo dục. Trước thềm năm học mới 2018-2019, hòa chung vào khí thế tựu trường sôi nổi, là đau đáu những trăn trở, ước vọng của những người ngày ngày đứng trên bục giảng.
 |
| Các em học sinh đã sẵn sàng cho năm học mới 2018-2019. Ảnh: Y.H |
Nhiều kết quả đáng ghi nhận
Kể từ khi thực hiện Nghị quyết TW 29 đến nay, có rất nhiều đổi mới trong ngành giáo dục đã đạt những kết quả khả quan; theo đánh giá chung, ngành giáo dục chúng ta đang đi đúng hướng. Giữ vững chất lượng đào tạo và từng bước phát triển đáp ứng yêu cầu mới; duy trì vững chắc kết quả phổ cập tiểu học, THCS đúng độ tuổi và hoàn thành phổ cập giáo dục trung học. Bên cạnh đó, giáo viên tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, vượt khó để giảm tải lý thuyết, tăng cường các tiết học thực hành nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện cho các em.
Chất lượng giáo dục phổ thông đại trà có nhiều tiến bộ, chất lượng giáo dục mũi nhọn đạt được nhiều thành tựu quan trọng với kết quả nổi bật của các đoàn học sinh Việt Nam tham dự Olympic quốc tế và khu vực, thi khoa học kỹ thuật quốc tế. Nhiều trường đại học đã có tên trong bảng xếp hạng khu vực và thế giới. Việt Nam lần đầu tiên lọt vào top 1.000 trường đại học tốt nhất thế giới. Kết quả đổi mới giáo dục của Việt Nam được các nước, tổ chức quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.
Những hạn chế còn tồn tại
Tuy nhiên, bên cạnh những việc đã làm được, phải thẳng thắn nhìn nhận, trong năm học qua ở đâu đó, giáo dục vẫn còn những sự việc nổi cộm gây bức xúc dư luận bởi những câu chuyện về thi cử; đạo đức người thầy, ý thức người học; về đồng lương eo hẹp của những người tâm huyết theo đuổi nghề giáo; và những vấn đề khác mà ngành đang nỗ lực giải quyết nhưng chưa thể có kết quả ngay trong ngày một ngày hai.
Nổi cộm lên là những sai phạm trong kỳ thi THPT quốc gia 2018 ở một số địa phương được đánh giá là vụ gian lận chưa từng có trong lịch sử các kỳ thi quốc gia; đề thi chưa thật sự phù hợp với yêu cầu thi THPT, trong đề thi có những câu hỏi có độ khó cao; phần mềm chấm trắc nghiệm còn có những kẽ hở trong bảo mật dẫn đến bị lợi dụng để làm sai lệch kết quả thi.
Bạo lực học đường xảy ra ở nhiều nơi: thầy cô bạo hành học sinh (đặc biệt nghiêm trọng ở cấp mầm non, mẫu giáo), trò hành hung thầy ngay trên bục giảng (Bến Tre), trò đâm thầy ở cổng trường (Quảng Bình), cô giáo phạt học sinh uống nước giặt giẽ lau bảng (Hải Phòng), cô giáo phạt học sinh quỳ rồi phụ huynh bắt giáo viên quỳ lại (Long An)…, cho thấy truyền thống tôn sư trọng đạo bị coi nhẹ, phương châm “Tất cả vì học sinh thân yêu” không còn được đề cao, làm cho mối quan hệ xã hội giữa phụ huynh – học sinh – giáo viên có chiều hướng đi xuống, hình ảnh người thầy bị ảnh hưởng.
Một vấn nạn khác – là bức xúc nội bộ – khi con số 40.000 cử nhân sư phạm (trong hàng trăm ngàn cử nhân) ra trường không có việc làm, lương giáo viên chưa đảm bảo đời sống, hàng trăm giáo viên bị mất việc làm, chỉ tiêu tuyển sinh ngành sư phạm giảm mạnh đến 38% so với năm học trước, thí sinh không mấy mặn mà với ngành sư phạm.
Tình trạng lạm thu đầu năm học trong các cơ sở giáo dục còn xảy ra ở nhiều địa phương, cá biệt có trường hợp hiệu trưởng phải chịu kỷ luật.
Bệnh hình thức, hư danh, chạy theo bằng cấp, đạo công trình khoa học, công nhận học hàm, học vị trong ngành giáo dục còn du di, sơ hở gây lùm xùm trong dư luận… chậm được khắc phục. Công tác thi đua trong ngành chưa thật sự công bằng, đúng quy định, gây bức xúc, chán nản trong bộ phận giáo viên.
Tất cả những khiếm khuyết trên đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả năm học.
Kỳ vọng đầu năm học
Năm học 2018 – 2019, ngành giáo dục tiếp tục tập trung thực hiện Nghị quyết TW 29, các nghị quyết, chỉ thị của Quốc hội, Chính phủ về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Điều mong mỏi nhất là Luật Giáo dục sửa đổi, bổ sung với một số thay đổi đáng chú ý như miễn học phí tới cấp THCS, lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bảng lương sẽ được Quốc hội thông qua vào kỳ họp thứ 6 (dự kiến diễn ra vào tháng 10-2018), tạo được một cơ chế sử dụng, đánh giá, đãi ngộ tương xứng để nhà giáo có thể tận tâm với nghề, từng bước tiến tới sống được bằng lương, không phải làm thêm trái nghề nhếch nhác, gây phản cảm, ảnh hưởng hình ảnh người thầy và ngành giáo dục. Bởi chỉ khi có đãi ngộ xứng đáng, mỗi giáo viên mới yên tâm cống hiến với nghề và nghề giáo mới thực sự có sức hút với những người giỏi. Cũng từ chính sách thu hút giáo viên tốt, đầu ra ổn định thì đầu vào của ngành sư phạm chắc chắn sẽ có chuyển biến tích cực.
Cạnh đó, muốn tăng lương cho giáo dục thì cần thực hiện nghiêm chủ trương tinh giản biên chế, bảo đảm đủ số lượng, cơ cấu giáo viên các cấp học theo quy định, tránh thiếu thừa cục bộ ở các địa phương.
Mong sao công tác chính sách, thi đua, khen thưởng được thực hiện tốt nhằm tạo động lực cho đội ngũ nhà giáo chuyên tâm với nghề. Mong cho nạn bạo hành trẻ, tình trạng bạo lực học đường sớm chấm dứt; tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh; tỉ lệ sinh viên ra trường có việc làm phù hợp với chuyên ngành đào tạo ngày càng tăng.
Tin rằng chất lượng kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện – đặc biệt là kỳ thi THPT quốc gia 2019 được chú trọng nâng cao, các vấn đề bức xúc trong dư luận xã hội nhanh chóng được giải quyết, một số khâu trong quy trình tổ chức thi gấp rút được điều chỉnh về kỹ thuật để đảm bảo kết quả thi khách quan, công bằng. Tiếp tục duy trì ổn định và hoàn thiện phương án tổ chức thi THPT quốc gia theo hướng 2 trong 1, khắc phục tình trạng chạy theo thành tích trong giáo dục, giảm áp lực cho học sinh, gia đình và xã hội.
Mong đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa thực hiện theo đúng lộ trình, đạt hiệu quả cao; chương trình học nhẹ nhàng, phù hợp hơn để học sinh không học đối phó, giáo viên không bị áp lực.
Đối với đội ngũ nhà giáo, chất lượng giáo viên là một trong những nhân tố chính, góp phần quan trọng vào thành công của sự nghiệp giáo dục. Do đó, mong rằng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục ngày càng nâng cao đạo đức, năng lực – đó là nhiệm vụ hết sức cấp bách, đặc biệt quan trọng hiện nay.
Về phần mình, tôi mong các thầy cô giáo tiếp tục thực hiện đổi mới toàn diện qua phương pháp dạy học chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn, ra sức thi đua, nâng cao uy tín, gương mẫu trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Ai cũng biết, xã hội luôn dành sự quan tâm và kỳ vọng rất lớn vào ngành giáo dục, đó vừa là vinh dự, cũng vừa là trách nhiệm mà mỗi nhà giáo chúng ta luôn canh cánh. Bước vào năm học mới với quyết tâm mới, chúng ta hy vọng ngành giáo dục sẽ đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của xã hội, không phụ niềm tin mà xã hội đã kí thác cho ngành.
Đỗ Thành Dương
(Trường Dự bị ĐH Dân tộc TW Nha Trang)
Bình luận (0)