Tiềm năng chuyển đổi số trong giáo dục

TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung đang rất cần những ý tưởng sáng tạo, đột phá về chuyển đổi số, trong đó có chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục từ doanh nghiệp, giáo viên, học sinh và sinh viên.

Đại diện một doanh nghiệp công nghệ giới thiệu giải pháp cho thư viện thông minh

Cần ý tưởng sáng tạo trong giáo dục

Ông Nguyễn Anh Thi (Trưởng ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM) nhìn nhận, chuyển đổi số đang là câu chuyện thu hút sự quan tâm đặc biệt của nhiều cá nhân và đơn vị. Một trong những lĩnh vực tiềm năng của chuyển đổi số hiện nay là chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục. Về cơ bản, hiểu chuyển đổi số trong giáo dục là thay đổi cách dạy và học. Cụ thể, để có được những ứng dụng, sản phẩm, giải pháp cụ thể mang lại giá trị cho người dạy, người học và phụ huynh đòi hỏi sự sáng tạo. “Từ những ý tưởng sáng tạo đó, chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ, tạo điều kiện tiếp cận để hiện thực các ý tưởng khởi nghiệp trong lĩnh vực giáo dục. Ý tưởng đó không chỉ gói gọn ở doanh nghiệp khởi nghiệp mà còn mở rộng đến học sinh, sinh viên với cái nhìn dài hạn hơn đó là kiến tạo tinh thần đổi mới sáng tạo khởi nghiệp. Đây được xem là sự chuẩn bị, đầu tư có chiều sâu, lâu dài cho thúc đẩy khởi nghiệp và phát triển kinh tế”, ông Thi nói.

Trong khi đó, ông Nguyễn Trần Phú Thịnh (Trưởng phòng Khoa học – Công nghệ, TP.Thủ Đức) chia sẻ, để phát triển thành phố thành hạt nhân sáng tạo, dẫn dắt nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo phải tập trung phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số. Mới đây, TP.Thủ Đức phối hợp với Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ cao phát động cuộc thi “Ứng dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục” với mục tiêu tạo điều kiện cho các dự án khởi nghiệp, học sinh, sinh viên phát triển các sản phẩm, giải pháp công nghệ phục vụ chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục. “Cuộc thi năm nay bên cạnh bảng thi dành cho startup Việt, ban tổ chức mở thêm bảng thi dành cho học sinh, sinh viên để các em nói lên mong muốn của bản thân về công nghệ, trường học thông minh để có cái nhìn tổng thể từ nhiều phía trong hoạt động chuyển đổi số ở lĩnh vực giáo dục. Cuộc thi được kỳ vọng thu hút hơn 1.000 người tham gia là các startup, dự án của sinh viên và học sinh từ các trường ĐH, THPT, THCS tại TP.HCM và các tỉnh: Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Long An, Tiền Giang…”, ông Thịnh cho biết.

Chuyển đổi số trong quản lý, giảng dạy hết sức cấp thiết, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục đòi hỏi phải có hạ tầng công nghệ mới, trang thiết bị mới phục vụ người học và người dạy. Để xây dựng đội ngũ chuyên gia công nghệ, ngay từ bây giờ cần định hướng nghề nghiệp tương lai cho thế hệ trẻ của thành phố, có như vậy mới thực hiện được mục tiêu đưa nền tảng công nghệ số trở thành công nghệ then chốt ứng dụng rộng rãi trong đời sống kinh tế – xã hội. Một trong những nhiệm vụ, giải pháp cho định hướng này, theo ông Thịnh, cần đổi mới tuyên truyền, phổ biến về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nhất là trong khu vực giáo dục, doanh nghiệp nhằm tăng cường nhận thức cũng như chủ động nắm bắt công nghệ. Chú trọng đổi mới phương thức, nội dung giảng dạy và kỹ năng giải quyết vấn đề về đổi mới sáng tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của thành phố. Đặc biệt là tập trung đầu tư các lĩnh vực trọng điểm theo xu hướng công nghệ 4.0, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học, kết nối chặt chẽ khu vực doanh nghiệp với giáo dục đào tạo và cộng đồng khởi nghiệp. Đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp thực hành đổi mới sáng tạo trong hoạt động sản xuất kinh doanh, khai thác phát triển công nghệ thành sản phẩm dịch vụ…

Thị trường lớn về chuyển đổi số

Đề cập đến xu hướng chuyển đổi số trong giáo dục tại Việt Nam, ông Trần Phúc Hồng (Phó Tổng Giám đốc TMA Group) cho rằng trình độ công nghệ và ứng dụng chuyển đổi số trong các ngành nghề, lĩnh vực rất khác nhau. Không chỉ Việt Nam mà ở một số quốc gia cũng vậy, với ngành tài chính ngân hàng và một số ngành khác đã chuyển đổi số từ rất lâu; tuy nhiên, ngành y tế và giáo dục thì vẫn còn chậm trễ trong ứng dụng công nghệ. “Qua làm việc với các chuyên gia công nghệ nước ngoài, họ cũng thừa nhận lĩnh vực giáo dục, y tế rất khó áp dụng những công nghệ mới. Có giải pháp hay đến đâu mà bác sĩ không dùng, nhà giáo không sẵn sàng ứng dụng thì cũng không làm được. Tuy nhiên, đây là cơ hội cho doanh nghiệp công nghệ khẳng định tên tuổi của mình. Những công nghệ, giải pháp trên thế giới đã có nhưng chưa được ứng dụng rộng rãi thì vẫn còn rất mới. Cũng với công nghệ đó, giải pháp đó, chúng ta làm dễ sử dụng hơn, phù hợp với điều kiện thực tế, giảm chi phí đầu tư ban đầu sẽ giúp triển khai thuận lợi hơn”, ông Hồng gợi ý.

Ông Trần Phúc Hồng (Phó Tổng Giám đốc TMA Group) chia sẻ về các xu hướng chuyển đổi số trong giáo dục

Ông Hồng dẫn chứng thêm, học trực tuyến diễn ra lâu rồi nhưng chưa phổ biến. Hai năm nay, vì dịch Covid-19 nên toàn thế giới phải chuyển qua học trực tuyến nhưng thực tế là giáo viên chưa sẵn sàng và chưa đạt hiệu quả ở bậc tiểu học. Thời gian qua có rất nhiều giải pháp nổi lên, chỉ trong vòng vài tháng tăng trưởng vài chục lần, mở ra một thị trường rất lớn. Thị trường này cả thế giới cần, hơn nữa không dừng lại ở học trực tuyến mà còn nhiều ứng dụng kèm theo cần giải pháp công nghệ. “Hiện nay chúng tôi được đặt hàng phần mềm phân tích khuôn mặt học sinh, xem các em có chú ý học tập hay không và những ứng dụng kèm theo. Đây là cơ hội lớn để Việt Nam thực hiện mục tiêu khởi nghiệp trong ngành giáo dục”, ông Hồng cho biết.

Những năm qua, thế giới bùng nổ mô hình giáo dục tại chỗ và rất thành công bởi không phải ai cũng có điều kiện du học. Thị trường này ở Việt Nam là rất lớn, vì vậy làm sao cung cấp những giải pháp giáo dục tiên tiến tại Việt Nam. Giải pháp công nghệ cho xe đưa đón, kiểm soát học sinh lên xuống xe, ra vào lớp… đã có song giá thành cao, cần giải pháp tương tự nhưng chi phí thấp; ứng dụng thực tế ảo trong giáo dục, hay làm sao trong máy tính bảng có tất cả các sách giáo khoa, đó là mơ ước của cả thế giới chứ không riêng gì Việt Nam. Một xu hướng chuyển đổi số trong giáo dục nữa mà cả thế giới đều mong muốn bởi thể hiện tính nhân văn, đó là nội dung học giống nhau nhưng có giải pháp riêng, thú vị cho từng người học.

Bài, ảnh: Trần Trọng Tri