Ngày 2/9/1945 qua lăng kính của người bạn nước ngoài

Cuộc mít tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh tổ chức tại Nhà hát lớn Hà Nội ngày 19/8/1945. Ảnh: Tư liệu – TTXVN

Sau đây là nội dung cuộc trao đổi với GS.TS Chaleune Yiapaoheu về ý nghĩa của sự ra đời Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1945; tác động của sự kiện này đối với cuộc cách mạng tại Lào, cũng như những thành tựu 70 năm qua của Việt Nam:

Ông nhận định như thế nào về sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2/9/1945?

Sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2/9/1945 đã mở ra kỉ nguyên độc lập và tự do cho nhân dân Việt Nam, đồng thời mở ra kỉ nguyên mới cho phong trào đấu tranh yêu nước của nhân dân Việt Nam, nhân dân Lào và nhân dân Campuchia, đưa phong trào này lên một tầm cao mới dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương.

Sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa là thắng lợi lớn dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng Cộng sản Đông Dương, do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập. Khi đó, dù còn rất non trẻ, mới chỉ có 15 tuổi đời, nhưng Đảng Cộng sản Đông Dương đã có thể lãnh đạo, giành chiến thắng, giành độc lập cho nhân dân Việt Nam, giúp nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ, trở thành người dân của một đất nước độc lập, làm chủ vận mệnh của mình. 

Nước Việt Nam từ một nước thuộc địa nửa phong kiến, trở thành một nước độc lập, tự do và dân chủ, Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành Đảng cầm quyền, tạo tiền đề, nền tảng vững chắc cho sự ra đời của nước Việt Nam XHCN vững mạnh ngày nay.

Sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2/9/1945 đã có tác động như thế nào đến cuộc cách mạng của Lào, thưa ông?

Sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2/9/1945 không chỉ mở ra kỉ nguyên độc lập và tự do cho nhân dân Việt Nam, mà còn tạo điều kiện trực tiếp cho việc giành độc lập của nhân dân Lào vào ngày 12/10/1945, cũng như của nhân dân Campuchia. 

Do đó, có thể nói việc Nhà nước Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa ra đời mang ý nghĩa hết sức quan trọng, là bước ngoặt lịch sử, là sự kiện chính trị chấn động có tiếng vang lớn không chỉ trong khu vực Đông Nam Á mà còn trên toàn cầu. 

Chiến thắng này không chỉ là chiến thắng vĩ đại của phong trào đấu tranh yêu nước của nhân dân Việt Nam mà còn là chiến thắng của nhân dân Lào và nhân dân Campuchia. 

Sự ra đời của Nhà nước Việt Nam ngày 2/9/1945 còn là tiếng chuông báo hiệu sự khởi đầu phân rã của hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân, là chiến thắng chung của các dân tộc bị xiềng xích, áp bức trên thế giới.

Ông nhìn nhận như thế nào về thành tựu 70 năm qua của Việt Nam, thưa ông ?

Nói về 70 năm trưởng thành của nhà nước Việt Nam, bản thân tôi vô cùng vui mừng nhận thấy 70 năm qua, dù thời gian không dài, chỉ hơn nửa thế kỷ, tuy nhiên, nhờ dựa trên đường lối cách mạng rõ ràng, dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân Việt Nam đã đoàn kết một lòng, vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ và sự hy sinh mất mát, giành được những thắng lợi lớn chấn động địa cầu, đó là những chiến thắng vang dội, lớn chưa từng có trong lịch sử Việt Nam nhiều thế kỷ qua; đánh bại cả chủ nghĩa thực dân cũ và mới, đem lại độc lập, tự do cho nhân dân và thống nhất đất nước. 

Đó là chiến thắng của sự đoàn kết dân tộc, của tư tưởng Hồ Chí Minh, của Đảng Cộng sản Việt Nam và cũng là chiến thắng của sự đoàn kết của nhân dân 3 nước Đông Dương và của nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới.

Sau khi thống nhất đất nước vào năm 1975, Nhà nước XHCN Việt Nam đã phát triển không ngừng. Từ một nước nghèo, kém phát triển, bị tàn phá nặng nề trong chiến tranh, Việt Nam đã vươn lên trở thành một quốc gia đang phát triển, đời sống mọi mặt của người dân được thay đổi toàn diện, hình ảnh và vị thế của đất nước Việt Nam trong con mắt của cộng đồng quốc tế ngày càng được nâng cao.

Nói về quan hệ hợp tác Lào – Việt Nam, tôi vô cùng tự hào và hãnh diện để nói rằng 70 năm qua, hay nói chính xác là 85 năm qua, kể từ khi Đảng CS Đông Dương ra đời, nhân dân Việt Nam và Lào đã luôn kề vai sát cánh, chia ngọt sẻ bùi trong mọi hoàn cảnh, cả trong công cuộc bảo vệ cũng như trong công cuộc xây dựng đất nước. 

Đó là một mối quan hệ thủy chung và trong sáng, có một không hai trên thế giới được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Cayson Phomvihane và Chủ tịch Suphanuvong dầy công xây dựng và được các thế hệ tiếp nối tiếp tục vun đắp và phát triển. Tôi tin tưởng rằng, mối quan hệ đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai chính phủ và nhân dân hai nước sẽ tiếp tục được phát triển, tăng cường và củng cố trong tương lai.

Nhân sự kiện trọng đại này, tôi xin chúc Đảng, Chính phủ và Nhân dân Việt Nam tiếp tục giành được nhiều thành tựu mới trong công cuộc xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nước, cũng như trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội… Chúc cho quan hệ hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt Lào – Việt Nam mãi mãi xanh tươi đời đời bền vững.

Xin trân trọng cảm ơn Giáo sư!