Diễn đàn: Bạo lực học đường – Ngăn chặn bằng cách nào?

Trong thời gian gần đây, dư luận xã hội rất bức xúc trước một số video clip nữ sinh các trường THPT đánh bạn. Bản thân tôi thật sự bị sốc khi đứa con gái học lớp 9 của mình mở trang báo điện tử cho tôi xem ngay sau khi “sự kiện” đó vừa được tung lên mạng. Có thể thấy đây là phần lỗi từ phía các em học sinh (HS), vì không có ngôi trường nào cho phép HS đánh nhau cả. Xét về mặt tâm lý, động cơ đánh bạn trước hết là do HS thường hay cố chấp, không biết nhường nhịn nhau. Trước đây, HS được giáo dục theo đạo lý “Bầu ơi thương lấy bí cùng” thì bây giờ hầu hết các em chỉ biết đến lợi ích cá nhân mà quên đi những người xung quanh. Quan niệm của trước kia nếu ai biết nhường nhịn người khác thì “phần thắng” sẽ về mình, còn bây giờ các em lại cho rằng nếu nhân nhượng người khác thì ắt hẳn mình sẽ chịu phần thua thiệt(!). Trong nhà trường, mâu thuẫn hàng ngày của các em không lớn, chỉ là những xích mích nhỏ nhặt. Nhưng các em đã quá đề cao “cái tôi” của mình nên chỉ cần một vài lời nói qua lại là cả 2 bên “nộ khí xung thiên”. Do những giá trị vật chất trong cuộc sống đang được đề cao và có phần được tôn vinh nên giới trẻ đang dần bị lãng quên những giá trị văn hóa và tinh thần, trong đó có đạo đức học đường. Thế nhưng, tại sao vẫn còn rất nhiều HS chăm ngoan, đạo đức tốt? Qua báo chí, chúng ta biết được những HS đánh bạn đa số đã nghỉ học, hoặc nếu đang đến trường thì cũng là HS hư, cá biệt. Những em đó thường có hoàn cảnh gia đình éo le như cha mẹ ly hôn, phải sống với gia đình khác, thiếu vắng người chăm sóc, dạy dỗ đến nơi đến chốn. Rõ ràng, nguyên nhân từ phía gia đình không nhỏ.

Một câu hỏi lại được đặt ra, thế sao nhà trường không giáo dục các em? Có đấy chứ. Nhưng xét cho cùng thì chương trình giáo dục bây giờ đã quá lỗi thời. Vẫn chỉ là những lời rao giảng đạo đức lý thuyết, thiếu tính cập nhật nên không còn phù hợp với tình hình xã hội, đời sống và tâm sinh lý HS. Các bài học về giáo dục công dân cũng đang xa rời cuộc sống thực tế, ít đem lại những giá trị cụ thể để HS soi rọi từ trong đó, cho nên, các em đang thiếu dần kỹ năng sống. Giữa HS – giáo viên vẫn có một khoảng cách và các em chưa đủ niềm tin để tâm tình, trò chuyện cũng như bộc lộ những cảm xúc của mình. Còn ngoài xã hội lại có rất nhiều vấn đề đang từng ngày tác động xấu đến giới trẻ (trong đó có nền tảng đạo đức và những giá trị về văn hóa), trong lúc tuổi đời các em còn quá non nớt chưa định hướng đúng để có thể “miễn dịch” được với tất cả. Sự thiếu quan tâm hoặc quan tâm chưa đúng mức của người lớn đã làm cho các em đi sai đường, lạc lối và chắc chắn sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường.

THÁI THƯƠNG