Sinh viên và kĩ năng “mềm”

Càng ngày khái niệm kĩ năng “mềm” càng trở nên phổ biến và trở thành một yêu cầu khá quan trọng với các sinh viên khi cầm hồ sơ đi xin việc. Vậy thế nào là kĩ năng “mềm”. Và nó bao gồm những kĩ năng chủ yếu gì?

1. Khái niệm

Kỹ năng “mềm” chủ yếu là những kỹ năng thuộc về tính cách con người, không mang tính chuyên môn, không thể sờ nắm, không phải là kỹ năng cá tính đặc biệt, chúng quyết định khả năng bạn có thể trở thành nhà lãnh đạo, thính giả, nhà thương thuyết hay người hòa giải xung đột. Những kỹ năng “cứng” ở nghĩa trái ngược thường xuất hiện trên bản lý lịch – khả năng học vấn của bạn, kinh nghiệm và sự thành thạo về chuyên môn.

Bạn có phải là một người dễ chịu? Tận tâm? Bạn giao tiếp có ấn tượng không? Giải quyết các vấn đề có hiệu quả không? Đây chính là các dạng câu hỏi ưa dùng để xác định được mức độ kỹ năng “mềm” của bạn.

2. Những “kĩ năng mềm” cụ thể

– Có một quan điểm lạc quan

Hẳn là bạn còn nhớ bài học khi nhìn vào cốc nước chứ. Với người lạc quan thì họ sẽ thấy cốc nước còn đầy một nửa. Ngược lại, người bi quan sẽ thấy nó vơi mất một nửa rồi. Ở nơi làm việc, cách nghĩ lạc quan này có thể giúp bạn phát triển trên một chặng đường dài. Tất cả mọi cái nhìn lạc quan đều dẫn đến một thái độ lạc quan và có thể là một vốn quý trong môi trường làm việc, đánh bại thái độ yếm thế và bi quan.

Chìa khóa để có một thái độ lạc quan là bạn giải quyết một sự trở ngại hay thách thức như thế nào khi gặp phải. Ví dụ, thay vì than phiền về khối lượng công việc gây stress, hãy nghĩ về nó như một cơ hội để thể hiện khả năng làm việc tích cực và hiệu quả của bạn.

– Hòa đồng với tập thể

Khả năng làm việc tốt trong một tập thể là kĩ năng mà các sinh viên nhà mình còn rất yếu so với các sinh viên nước ngoài. Không phải sinh viên nào có khả năng nghiên cứu và làm việc độc lập tốt thì cũng có thể hoà đồng được với tập thể, với những con người mà có thể quan điểm cũng như là cách thức làm việc không giống bạn.

Khi còn là sinh viên, kĩ năng này có thể được bồi đắp thông qua những hoạt động đoàn thể như sinh hoạt đoàn, thanh niên tình nguyện hay là những lần làm việc theo hình thức team work. Kĩ năng này rất có ích khi sinh viên trở thành những người làm việc thực thụ, trong môi trường cần sự tương tác lớn giữa các thành viên. Nó có thể giúp bạn chủ động dàn xếp những xung đột nảy sinh trong quá trình làm việc hay xoay chuyển tình thế, đưa cách giải quyết theo một hướng khác nếu như công việc rơi vào tình trạng “sa lầy”. Và bạn làm gì nếu bình thường bạn không làm việc trong một nhóm? Hãy cố gắng tỏ ra sẵn sàng hợp tác trong công việc và thiết lập nên các mối quan hệ công việc với mọi đồng nghiệp nếu có thể. Học cách nói những điều bạn nghĩ như thế nào và thể hiện bằng ngôn ngữ cử chỉ ra sao.

– Giao tiếp hiệu quả

Kỹ năng giao tiếp tốt là một thế mạnh đối với bất cứ ai trong công việc. Giao tiếp là phương tiện cho phép bạn xây dựng cầu nối với đồng nghiệp, thuyết phục người khác chấp nhận ý kiến của bạn và bày tỏ được nhu cầu của bạn.

Kĩ năng giao tiếp có thể được xây dựng từ những chi tiết rất nhỏ trong cuộc sống hàng ngày của bạn. Chỉ cần bạn để tâm một chút thì hẳn bạn sẽ biết được khi giao tiếp với người khác thì bạn sẽ phải lưu ý những điểm gì.

Sau đây là những điều bạn nên lưu ý khi giao tiếp với những người khác:

– Nhìn thẳng vào mắt người đối diện.

– Tránh những chuyển động cơ thể khiến bạn bị tách ra khỏi họ.

– Đừng tỏ ra bồn chồn, lo lắng.

– Đừng nói chuyện một cách vu vơ, không có mục đích, hãy tập trung vào một vấn đề.

– Phát âm một cách chính xác.

– Sử dụng ngữ pháp chuẩn thông thường.

– Không nên nói về những vấn đề nhạy cảm như tôn giáo hay thu nhập của người đối diện.

– Và, một kĩ năng rất quan trọng nữa là biết cách lắng nghe.

– Tỏ thái độ tự tin

Hẳn vậy rồi, nếu như chính bạn không tin vào bản thân mình thì còn ai dám tin bạn nữa. Trong hầu hết các trường hợp, khi bạn muốn gây ấn tượng với một ai đó, sự tự tin là một thái độ rất hiệu quả. Với sự khiêm nhường bạn nhận được lời tán dương – điều này rất quan trọng, nhưng sự thừa nhận thế mạnh của mình cũng quan trọng không kém. Vì vậy, bạn đừng ngại ngần thể hiện sự tự tin trước người khác nhé!

– Thừa nhận và học hỏi từ những lời phê bình

Khả năng ứng xử trước lời phê bình phản ánh rất nhiều về thái độ sẵn sàng cải thiện của bạn. Đồng thời có khả năng đánh giá, nhận xét mang tính xây dựng đối với công việc của những người khác cũng mang ý nghĩa quan trọng không kém. Hãy nhận thức xem bạn thủ thế như thế nào khi phản ứng trước những lời nhận xét tiêu cực. Đừng bao giờ ném đá vào những lời phê bình mang tính xây dựng mà không nhận thấy rằng ít nhất nó cũng có ích một phần. Nếu bạn tỏ ra bảo thủ thì không những bạn không học hỏi được những điều có ích từ sự phê bình mà bạn còn “âm” thêm vài điểm trong quỹ tình cảm mà người khác dành cho mình nữa đấy!

– Thúc đẩy chính mình và dẫn dắt người khác

Một điều rất quan trọng đối với nhà tuyển dụng là làm sao để biết được bạn có là người năng động và hay đề ra các sáng kiến hay không? Điều này có nghĩa là bạn liên tục tìm ra những giải pháp mới cho công việc của mình khiến cho nó hấp dẫn hơn thậm chí đối với cả những công việc mang tính lặp đi lặp lại.

Sự sáng tạo có vai trò rất lớn trong việc thúc đẩy, nó khiến bạn đủ dũng cảm để theo đuổi một ý tưởng vốn bị mắc kẹt trong suy nghĩ và cuối cùng là bạn vượt qua được nó. Dẫn dắt những người khác theo cùng một hướng để đạt một mục đích chung, và người lãnh đạo giỏi là người có thể lãnh đạo được người khác bằng chính tấm gương của mình.

– Biết nhìn nhận một cách khái quát

Tức là bạn có thể nhìn nhận và dự liệu được tất cả những vấn đề phát sinh trong quá trình giải quyết công việc: những thuận lợi và khó khăn, ưu điểm và hạn chế của những người cộng sự, có thể tận dụng được những gì từ các điều kiện đã có. “Tầm nhìn” bao giờ cũng là một yêu cầu quan trọng và dù khó tới đâu, thì bạn vẫn phải nắm bắt được nó.

Điều quan trọng nữa là, bạn phải biết cách kết hợp kĩ năng cứng và kĩ năng mềm. Có như vậy, bạn mới không bỏ lỡ những cơ hội mà cuộc sống mang đến cho bạn. Nếu chưa có những kĩ năng mềm này, bạn nên chủ động xây dựng ngay từ bây giờ đi nhé, không bao giờ là thừa đâu bạn ạ!

Mai Hà Uyên (MTO)