Lương hưu với nữ công nhân: Quá xa vời!

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ tư, 27.10.2010, 17:10

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH), nếu người lao động (NLĐ) đóng đủ thời gian và đủ tuổi theo quy định sẽ được hưởng chế độ lương hưu. Tuy nhiên, với nữ LĐ làm việc tại các nhà máy, xí nghiệp, chuyện lương hưu là quá xa vời, nhiều nữ LĐ chấp nhận hưởng trợ cấp một lần, thay vì đóng BHXH tự nguyện thêm ít năm để có lương hưu.

Nguyên tắc của BHXH là người tham gia cứ đóng bảo hiểm thì sẽ được hưởng chế độ, không phân biệt BHXH bắt buộc hay tự nguyện. Tuy nhiên, bà Trần Thị Thúy Nga – Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐ-TB-XH), nhận định: hiện nay có hai xu hướng trái ngược là số người hưởng trợ cấp BHXH một lần tăng nhanh trong khi số người nộp BHXH tự nguyện rất ít.

Đơn cử, trong chín tháng đầu năm 2010, TP.HCM có 92.736 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần, trong khi chỉ có 1.239 người tham gia BHXH tự nguyện. Việc cho phép hưởng trợ cấp BHXH một lần sau một năm nghỉ việc khiến chính sách BHXH không đạt mục tiêu lâu dài, nên BHXH TP.HCM kiến nghị sửa luật, chỉ cho hưởng trợ cấp một lần với những người chắc chắn không hưởng chế độ hưu trí, như định cư ở nước ngoài, hết tuổi LĐ hoặc suy giảm khả năng LĐ từ 61% trở lên mà chưa đủ 20 năm tham gia BHXH.

Chị Nguyễn Thị Hoa (40 tuổi, quê Bình Dương) cho biết: “Tôi làm công nhân may ở KCN Sóng Thần đã hơn 10 năm nay. Giờ tôi nghỉ may, ở nhà buôn bán nhỏ. Tôi biết, nếu đóng tiếp BHXH tự nguyện thêm 10 năm nữa thì tôi sẽ được hưởng hưu trí, nhưng lấy đâu tiền để đóng, thà nhận trợ cấp một lần để có vốn làm ăn còn hơn”.

Ông Lê Thành Tâm – Giám đốc Sở LĐ-TB-XH TP.HCM lý giải: nguyên nhân khiến số người hưởng trợ cấp BHXH một lần tăng lên là do không ít doanh nghiệp chưa thực hiện đúng chính sách cho NLĐ mà chỉ chăm chăm vắt kiệt sức lực của NLĐ. Vì thế, nhiều nữ LĐ làm việc trong các ngành da giày, may mặc làm việc đến 15 năm là kiệt sức, đến 40-45 tuổi là không thể đi làm tiếp và đành xin hưởng chế độ trợ cấp BHXH một lần.

Một cán bộ ngành BHXH cho hay, cũng có nhiều nữ LĐ đã tham gia BHXH được 15-17 năm, chỉ cần tham gia tiếp vài năm nữa (có thể tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện) là được quỹ BHXH chi trả lương hưu. Tuy nhiên, do không nắm bắt các quy định, cứ tưởng cán bộ nhà nước mới được hưởng lương hưu, nên đã chọn giải pháp hưởng BHXH một lần. Ngoài ra, nhiều người do không được doanh nghiệp, cán bộ BHXH tư vấn kỹ nên chọn giải pháp “bán lúa non” là hưởng một lần, thay vì chờ hưởng lương hưu.

Để khắc phục tình trạng này, ông Phạm Minh Thành – Phó giám đốc BHXH Đồng Nai cho rằng, NLĐ nên cân nhắc trước khi quyết định nhận trợ cấp BHXH một lần, vì sẽ mất cơ hội hưởng lương hưu, có thể sẽ là gánh nặng cho người thân và xã hội.

Quỳnh Mai – Trần Huỳnh / Phụ Nữ

Điều kiện hưởng hưu trí

NLĐ được hưởng lương hưu hằng tháng khi có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên và có một trong các điều kiện sau: nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi; nam từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm việc nơi có hệ số phụ cấp khu vực từ 0,7 trở lên; NLĐ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò; NLĐ bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp; NLĐ bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên (nếu thuộc một trong các trường hợp sau: nam đủ 50 tuổi trở lên, nữ đủ 45 tuổi trở lên hoặc có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm).

Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện đủ 60 tuổi đối với nam, đủ 55 đối với nữ, nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 5 năm so với thời gian quy định, kể cả những người đã có từ đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên mà chưa nhận BHXH một lần, có nhu cầu tham gia BHXH tự nguyện thì được đóng tiếp BHXH tự nguyện cho đến khi đủ 20 năm đóng BHXH để hưởng chế độ hưu trí.