Trước một Sukhothai cổ kính

Hằng ngày, có thể đến đây bằng các chuyến bay của Bangkok Airways, quá cảnh tại sân bay của tỉnh Lambang hoặc bay thẳng đến Chiang Mai rồi đi tiếp bằng xe buýt. Tôi đến Sukhothai từ Việt Nam hoàn toàn bằng đường bộ sau một ngày rong ruổi trên đất Lào.

Bao bọc chung quanh Old Sukhothai là một thành cổ hình chữ nhật với chiều dài từ đông sang tây 2 km và chiều rộng từ bắc xuống nam 1,6 km. Bên trong thành là di tích gồm các cung điện hoàng gia và 26 đền, chùa lớn nhỏ; lớn nhất là Wat Mahathat. Toàn bộ khu di tích, công viên được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào tháng 12.1991, cùng lúc với đô thị cổ Hội An ở Việt Nam.

Sukhothai trong tiếng Thái có nghĩa là "Bình minh của hạnh phúc – "The dawn of happiness". Đây là vương quốc đầu tiên của nước Xiêm La, thành lập khoảng giữa những năm 1238 và 1257. Vị vua đầu tiên là Phokhun Si Intharathit, người đã sáng lập ra triều đại Ruang Phra. Kéo dài suốt 120 năm sau đó, Sukhothai được cai trị bởi nhiều vị vua, nhưng được ghi nhớ nhất là Ramkhamhaeng đại đế, vì ông có công sáng tạo ra bảng chữ cái Thái Lan sử dụng cho đến ngày nay và đặt nên nền tảng vững chắc cho chế độ quân chủ, tôn Phật giáo thành quốc giáo, mở rộng ranh giới đất nước thành một vùng rộng lớn, giàu mạnh…

Trong một buổi sáng mùa hè, chúng tôi chỉ có thể  thăm được khu vực trung tâm, nơi có 11 di tích trên một diện tích rộng hơn 3 km2 bằng xe điện. Wat Mahathat là một trong những di tích đẹp nhất, với một tượng Đức Phật ngồi đồ sộ bên những cây cột to xây bằng gạch, vôi cao vút. Bảo tháp trung tâm và đền Wat Sra Sri với các tượng Phật đứng hai bên tuy nhỏ hơn nhưng cũng hoành tráng, uy nghi không kém… Đến khu vực có Wat Phra Phai Luang với nhiều công trình cổ và phù điêu bằng vôi vữa còn lại sau hơn 8 thế kỷ; trong đó ấn tượng nhất là đền Wat Sri Chum với nhiều tượng Phật ngồi rất lớn và một công viên trung tâm thu hút nhiều du khách bởi ở đó còn có một tượng đồng, tạc lại hình ảnh Ramkhamhaeng đại đế ngồi nhìn ra những hồ nước và vườn hoa thoáng đãng…

Thị xã New Sukhothai về đêm với các hiệu Café giấc mơ có kiến trúc mộc mạc, những món ăn Thái và phương Tây lạ miệng; chợ đêm Sukhothai có nhà hàng phở Kru Eew và món mì padthai theo phong cách Sukhothai, gợi nhớ đến món cao lầu đậm chất ẩm thực dân gian ở Hội An…