Thị trường xe máy: Thế chân vạc

Honda Việt Nam đang phải đối mặt với sự cạnh tranh ráo riết nhất từ trước đến nay khi Piaggio và Yamaha đồng loạt quyết định mở rộng đầu tư tại thị trường Việt Nam.

So kè công suất

Cuối tháng 7, Honda Việt Nam (HVN), liên doanh xe máy chiếm thị phần lớn nhất trên thị trường Việt Nam (trên 60%), công bố dự án xây dựng nhà máy sản xuất xe máy thứ ba với công suất 500.000 chiếc tại tỉnh Hà Nam.

Nhà máy này có vốn đầu tư khoảng 120,5 triệu USD, được xây dựng trên diện tích hơn 27ha, dự kiến sẽ hoàn thành và bắt đầu hoạt động từ cuối năm 2012, nâng tổng công suất của ba nhà máy lên 2,5 triệu chiếc/năm.

Với đầu tư mới này, HVN một lần nữa chứng minh sức mạnh thật sự của mình, đồng thời cho thấy một cuộc đua về tốc độ chiếm lĩnh thị trường bắt đầu diễn ra giữa các nhà sản xuất lớn.

Piaggio Việt Nam sẽ tăng từ 100 ngàn xe lên 300 ngàn xe vào năm 2012

Ban đầu phải kể đến “kẻ thách thức đẳng cấp” là Piaggio. Bà Trần Thu Mai, Trưởng phòng Đối ngoại Công ty Piaggio Việt Nam, khẳng định, Piaggio Việt Nam sẽ tăng năng lực sản xuất từ 100 ngàn lên 300 ngàn xe, tổng số nhân viên đạt 1.000 người vào cuối năm 2012.

Trong giai đoạn đầu tư này, Piaggio tiếp tục đầu tư 40 triệu USD cho khu vực sản xuất, đồng thời thành lập Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển tại Việt Nam nhằm thiết kế sản phẩm mới phục vụ thị trường châu Á.

Với dự án mới này, Tập đoàn Piaggio củng cố vị trí là tập đoàn kinh tế lớn nhất của Ý đầu tư tại châu Á và đưa Việt Nam trở thành Trung tâm Sản xuất của Piaggio tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Chưa hết lo với công bố của Piaggio Việt Nam, HVN lại tiếp tục giật mình với kế hoạch mới nhất từ “người đồng hương” Yamaha. Theo kế hoạch, Yamaha sẽ đầu tư hơn 26 triệu USD vào việc tăng công suất sản xuất xe máy hiện có trên thị trường Việt Nam.

Mục tiêu của Hãng là tăng thêm 50% công suất lắp ráp để đạt mức 1,5 triệu xe/năm. Không đầu tư xây dựng nhà máy mới, Yamaha sẽ tập trung mở rộng và nâng cấp nhà máy ở Trung Giã, Sóc Sơn thay vì nhà máy tại Khu công nghiệp Nội Bài, Hà Nội.

Quy mô hay đẳng cấp?

Kế hoạch đầu tư mới 40 triệu USD của Piaggio thật sự tạo bất ngờ khi nhà máy đầu tiên trị giá 30 triệu USD tại Việt Nam mới hoạt động chưa đầy hai năm. Theo bà Trần Thu Mai, đầu tư mới của Piaggio Việt Nam là nhằm tiếp tục khẳng định “đẳng cấp” của mình.

Thời gian qua, Piaggio, với hai thương hiệu Piaggio và Vespa, đã thiết lập một phân khúc mới trên thị trường là phân khúc xe tay ga hạng sang, đến nay chiếm tới 80% thị phần của phân khúc này.

Không nói suông, đầu tháng 8, Piaggio Việt Nam đã đưa ra thông điệp mới cho các dòng sản phẩm mang thương hiệu Piaggio: “Art of the Motorbike”.

Sự biến hóa đầy ngẫu hứng của bốn nghệ sĩ nổi tiếng thế giới trên chiếc Liberty i.e – mẫu xe mới nhất và sành điệu nhất của Piaggio, đã gợi lên phong cách thiết kế sáng tạo đậm chất Ý.

Trong khi đó, quyết định tăng cường đầu tư của Yamaha tại Việt Nam là nằm trong chiến lược phát triển thị trường trọng điểm của tập đoàn này.

Cùng với Việt Nam, Yamaha cũng sẽ đầu tư 64 triệu USD tại Ấn Độ để xây một nhà máy ở ngoại ô New Delhi nhằm mục đích tăng gấp đôi sản lượng hằng năm lên khoảng 1 triệu xe.

Doanh số bán hàng của Yamaha trong 6 tháng đầu năm nay tại Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng 19%. Tại Ấn Độ, Công ty đã bán được 152.000 xe máy trong 6 tháng đầu năm nay, tăng 41% so với cùng kỳ năm trước.

Tại Việt Nam, Yamaha hiện là thương hiệu xe máy có thị phần lớn thứ hai sau Honda, với lượng bán khoảng 1 triệu xe trong năm 2010 (Honda là 1,9 triệu).

Nếu tính toàn bộ các thị trường xe máy trên thế giới thì Yamaha đang giữ vị trí thứ hai với gần 7 triệu xe đã bán trong năm 2010, thấp hơn gần 4,5 triệu xe so với tập đoàn đồng hương Honda.

Sự cạnh tranh theo thế “tam quốc” đã hiện rõ, bởi thị trường tiêu thụ xe máy Việt Nam vẫn rất hấp dẫn. Theo thống kê của EuroCham, bất chấp tình hình kinh tế khó khăn năm 2010, tổng cộng trên 2,75 triệu xe máy đã được bán ra thị trường, tăng 20% so với mức 2,26 triệu chiếc năm 2009 và tăng 46% so với năm 2008.

Dự báo, mức tiêu thụ xe máy tại Việt Nam sẽ tăng lên 3 triệu chiếc/năm từ 2011 – 2012. Như vậy, Việt Nam đã trở thành thị trường tiêu thụ xe máy lớn thứ tư thế giới, chỉ đứng sau Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia.

Nhưng theo phân tích của Bộ Công Thương, mức tiêu thụ xe máy ở thị trường Việt Nam dù vẫn tăng cao, nhưng lại theo chiều giảm dần đều.

Trong khi đó, theo thống kê, Việt Nam hiện có hơn 60 doanh nghiệp (DN) tham gia ngành công nghiệp xe máy, trong đó có 50 DN trực tiếp tham gia sản xuất, còn lại là DN lắp ráp.

Chỉ cần tính riêng sản lượng của hai DN lớn nhất là Honda và Yamaha, công suất sản xuất xe máy tới cuối năm 2012 đã đạt 4 triệu chiếc/năm.

Nếu tính cả Piaggio Việt Nam, SYM, Suzuki, và trên 10 DN xe máy 100% vốn trong nước, thì công suất sản xuất xe máy của Việt Nam đạt trên 5 triệu xe/năm. Theo nhận định của các đại lý phân phối xe lớn, trong vòng ba năm tới, thị trường xe máy sẽ bão hòa và đi ngang, rồi tiến tới đi xuống.

HẢI ANH / DNSH