Dạy học với bảng tương tác: Thuận lợi và khó khăn

Tuy nhiên, do đặc thù của bộ môn nên bảng tương tác chưa thật sự là một phương tiện hỗ trợ tích cực và hoàn thiện nhất đối với công tác dạy và học bộ môn ngữ văn trong trường phổ thông.

Theo cô Trần Thị Thúy An – Phó hiệu trưởng Trường THCS Trần Văn Ơn (Q.1) – nếu nhìn lại phương pháp dạy truyền thống theo kiểu thầy đọc – trò viết thì rõ ràng không phù hợp với xu thế bùng nổ thông tin của thời đại. Hơn nữa phương pháp này sẽ hạn chế rất lớn tính tích cực và chủ động của người học, từ đó dẫn đến tiết học kém hấp dẫn và lý thú. Lợi thế của bảng tương tác là học sinh (HS) không còn phải “sao y bản chính” bài giảng của thầy cô mà các em được chủ động trực tiếp đứng trước lớp làm việc với bảng. Ngay tên gọi của loại bảng tương tác đã nói rõ hơn chức năng của nó và đặc biệt đề cao vai trò của người học. HS luôn có nhiều điều thú vị vì  được trực tiếp tương tác với thiết bị, được sử dụng loại bút đặc biệt viết lên bảng, bao giờ cũng mở rộng thêm cánh cửa tri thức sau những hình ảnh ấn tượng, hấp dẫn.

Nếu lần đầu tiên được tận mắt chứng kiến giờ học sinh động này, không ít người sẽ ngạc nhiên và xuýt xoa thán phục vì công năng đặc biệt của nó. Tuy nhiên, đối với bộ môn ngữ văn, việc tiếp cận phương pháp dạy này vẫn còn những khoảng cách nhất định. Ngoài quan điểm của từng người, việc dạy học bằng bảng tương tác cho bộ môn “nghệ thuật ngôn từ” vẫn chưa có một sự cộng hưởng chung nhất là các văn bản nghệ thuật. Không thể phân tích giá trị nghệ thuật của một bài thơ hay giá trị tư tưởng của một tác phẩm văn xuôi bằng bảng tương tác được. Còn đâu chất văn và còn đâu hồn của tác phẩm để đọng lại trong lòng các em. Từ kinh nghiệm giảng dạy của nhiều thầy cô cho thấy chỉ có các văn bản nhật dụng (đơn cử như bài Ôn dịch, thuốc lá – Ngữ văn 8) là phù hợp với cách dạy với bảng tương tác. Đây là những văn bản nghiêng về phong cách khoa học, có tính thời sự cao, chất văn không nhiều nên dễ “bén duyên” với bảng tương tác. Những thước phim mang trọng trách minh họa sẽ trở thành dẫn chứng sinh động đa màu sắc cho bài giảng. Các tiết học ôn tập giai đoạn văn học, đặc biệt là hai phân môn tiếng Việt và tập làm văn luôn được HS thích thú khi được làm việc với bảng tương tác. Vì đây là những bài học chỉ dừng ở mức độ hệ thống hóa kiến thức rất gần với các văn bản hành chính và văn bản khoa học đời sống. Ở chương trình THCS, các văn bản thuyết minh cũng sẽ được phát huy tác dụng nếu giáo viên biết kết hợp khéo léo với bảng tương tác. Những đoạn trích trong vở chèo Quan Âm Thị Kính hay cảnh đẹp sông Hương kinh thành Huế luôn có sức hút lạ kỳ đối với từng tiết học.

Nói như vậy không có nghĩa là các văn bản nghệ thuật luôn “đoạn tuyệt” với bảng tương tác. Lấy dẫn chứng bài thơ Sang thu, nếu giáo viên biết đưa vào một số hình ảnh chấm phá sinh động thì sẽ gieo vào lòng các em HS những cảm xúc đẹp và làm thăng hoa hơn giá trị tác phẩm.

P.N.Q