Bỏ rượu, cứu gan!

Gan nhiễm mỡ: là tình trạng mỡ tích tụ trong tế bào gan làm suy giảm chức năng gan do rượu gây ra. Khi đó gan to, vàng, có mỡ và rắn chắc. Bệnh nhân gan nhiễm mỡ không có triệu chứng, một số ít người có thể có cảm giác mệt mỏi, đầy hơi, khó tiêu, đau tức hạ sườn phải. Nếu xét nghiệm máu có thể thấy tăng men gan, tăng triglyceride. Nếu cai rượu trong giai đoạn này, bệnh thường khỏi nhanh và gan có thể phục hồi hoàn toàn. 

Viêm gan do rượu: tế bào gan thoái hóa và hoại tử, gan thường có các tế bào căng phồng, có thâm nhiễm các bạch cầu đa nhân và tế bào lympho. Bệnh nhân có triệu chứng thường giống như người viêm gan do virus. Bệnh nhân thường chán ăn, buồn nôn và nôn, khó chịu, sụt cân, đau hạ sườn phải và vàng da. Bệnh nhân có thể không có triệu chứng hoặc nhẹ, nhưng cũng có người suy tế bào gan nặng, có thể tử vong.

Khi khám thấy gan to, đau, lách to, vàng da, sao mạch (nổi các mạch máu đỏ hình con nhện ở ngực, bụng). Trường hợp nặng có thể có cổ trướng, phù, bệnh não do gan. Ở giai đoạn này nếu bệnh nhân tiếp tục uống rượu sẽ dẫn đến tổn thương gan mãn tiến triển và không hồi phục. Nếu cai rượu hoàn toàn, tổn thương gan có thể hồi phục nhưng lâu.

Xơ gan do rượu: rượu tiếp tục phá hủy các tế bào gan và lắng đọng chất tạo keo. Mô gan bình thường được thay thế dần bởi các mô xơ, dẫn đến suy giảm nhiều chức năng quan trọng của gan. Kích thước gan co lại, có hình dáng nổi hạt, cục và trở nên rắn cứng khi xơ gan giai đoạn cuối. Xơ gan diễn ra âm thầm trong thời gian dài nên bệnh nhân chỉ thấy mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon, đầy bụng, khó tiêu, sợ thức ăn nhiều dầu, đau hạ sườn. Khi bị xơ gan nặng, bệnh nhân có biểu hiện vàng da, lòng bàn tay đỏ ở ngoài rìa (lòng bàn tay son), sao mạch, lách to, teo cơ, cổ trướng, phù chân, dễ bị bầm. Ở nam giới có biểu hiện vú to, teo tinh hoàn, giảm lông. Ở phụ nữ kinh nguyệt không đều hoặc có thể nam tính hóa, vô sinh.

Bệnh nhân xơ gan thường chết do các biến chứng như: bệnh não do gan, nhiễm trùng dịch báng, xuất huyết tiêu hóa, rối loạn đông máu, suy thận cấp, ung thư gan, suy kiệt nặng. Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm và kịp thời bỏ rượu vẫn có cơ hội cải thiện bệnh, theo dõi điều trị ngăn ngừa các biến chứng.

Do mỗi người có độ nhạy cảm với rượu khác nhau nên biểu hiện khác nhau, nhưng tổn thương gan giống nhau nên không uống rượu bia là cách tốt nhất.

Để phòng bệnh nên thường xuyên tập thể dục để nâng cao sức đề kháng của cơ thể. Nếu là người hoàn toàn khỏe mạnh và có thói quen uống rượu hay vì lý do gì phải uống rượu, nên cố gắng giảm uống rượu mạnh và chuyển sang uống rượu vang, bia với số lượng vừa phải. Trong khi uống rượu nên ăn thức ăn nhiều đạm, tránh uống khi đói, hạn chế uống nước, không dùng chung với các thức uống có gas vì sẽ làm tốc độ hấp thu cồn gia tăng.

Không nên uống thuốc giải rượu và các thuốc giảm đau như paracetamol, aspirin trước, trong hay sau khi uống rượu vì sẽ càng gây thêm độc cho gan. Những người thường xuyên uống rượu nên đi xét nghiệm định kỳ để theo dõi, phát hiện những tổn thương gan. Nhưng tốt nhất là cai rượu. Lưu ý những người bị viêm gan siêu vi B, C rượu có thể đẩy nhanh tiến trình suy gan, xơ hóa trong gan. Những người đã xơ gan vì bất cứ lý do gì nếu uống rượu sẽ làm gan suy nhanh hơn và nặng hơn.