Tăng lãi suất cho vay

Sau quyết định "cởi trói" thông qua việc cho vay theo lãi suất thỏa thuận đối với các khoản vay trung và dài hạn, một số NH đã đưa ra mức lãi suất cho vay khá cao. Mức lãi suất cho vay bình quân của NH TMCP Sài Gòn Thương tín (Sacombank)  vừa đưa ra là 16%/năm. NH TMCP xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) tăng lãi suất cho vay lên 16,8%/năm. Lãi suất cho vay tiêu dùng tín chấp có NH lên 20%/năm, có tài sản thế chấp là từ 17,4% – 18%/năm. Như vậy, nếu tính mức trần lãi suất cho vay trước đây là 12% thì mức tăng lãi suất cho vay đã đội lên từ 4% – 8% tùy NH.

Theo trưởng phòng tín dụng của một NH tiết lộ, từ cuối tuần trước đến đầu tuần này, NH gần như không giải ngân dù khách hàng hối thúc để tránh lãi suất cao. Nguyên nhân là do quyết định được thỏa thuận lãi suất cho vay trung và dài hạn ban hành và có hiệu lực ngay nên NH vẫn chưa kịp đưa ra mức lãi suất cho vay cụ thể. Hơn nữa, các NH còn phải xem động thái của NH khác để đưa ra mức lãi suất không quá "vênh" với mặt bằng chung. Đó là lý do tới hôm qua một số NH mới đưa ra mức lãi suất cho vay mới như nói trên.

So với lãi suất cho vay cũ có bao gồm cả phí thì lãi suất cho vay hiện nay cao hơn. Cụ thể, khi NH còn áp dụng lãi suất cho vay trần 12%/năm, NH thu phí duy nhất 1 lần khoảng 6%. Với một khoản vay thời hạn 2 năm thì lãi suất tính ra vào khoảng 15%/năm (6% chia cho 2 năm cộng với 12%/năm = 15%/năm), vẫn thấp hơn mức 18%/năm hiện nay. Chiều 2.3, một số NH cho biết vẫn còn đang họp bàn về lãi suất đầu ra như thế nào. 

Nói là lãi suất cho vay thỏa thuận nhưng thực chất mức lãi suất cho vay hiện nay NH áp đặt cho khách hàng là chính. Anh Kim (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) vừa nhận được quyết định tăng lãi suất vay của NH. Anh Kim bực mình cho biết, cách đây vài tháng anh có vay NH 1 tỉ đồng, lãi suất cho vay 14%/năm, mỗi tháng trả lãi hơn 11 triệu đồng. Ngày 1.3, NH nơi anh vay quyết định tăng lãi suất lên 18%/năm nên tiền lãi mỗi tháng phải đóng lên khoảng 15 triệu đồng, tăng 4 triệu đồng so với mức lãi suất cũ.

Trước đây khi xét duyệt cho vay, NH sẽ nhìn vào thu nhập mà khách hàng có được để từ đó tính ra số tiền phải trả hằng tháng. Nhưng khi NH tăng lãi suất cho vay thì lại không cần xem xét liệu rằng khách hàng có trả nổi với mức lãi suất này không. Thường thì số tiền lãi và gốc trả NH chiếm khoảng 50% tổng thu nhập. Bây giờ giá cả hàng hóa tăng cao nên chi phí gia đình phải nhiều hơn, cộng thêm phần lãi NH tăng lên thì cuộc sống sẽ khó khăn hơn.

Một điểm mà các khách hàng đang có hợp đồng vay NH hiện nay cần lưu ý đó là thời điểm thay đổi lãi suất ghi trên hợp đồng. Do sự biến động liên tục và bất thường của thị trường lãi suất, các NH gần đây đưa ra thời gian thay đổi lãi suất cho vay từ 1 hoặc 3 tháng (trước đây là 6 tháng hoặc 12 tháng) nên những khoản vay cũ đang đứng trước nguy cơ lãi suất vay cao. Trường hợp khách hàng trả nợ trước hạn sẽ đụng phải phạt trả nợ trước hạn.

Trên thực tế, việc NH "đẩy" lãi suất lên cao thì chính bản thân họ cũng gặp khó khăn vì không phải khách hàng nào cũng chịu nổi mức lãi suất mới này. Theo tiết lộ của Chủ tịch HĐQT của một NH cổ phần tại TP.HCM, khi NH chào mức lãi suất cho vay 17% – 18%/năm, một số doanh nghiệp nói sẽ chuyển qua kênh huy động vốn khác là phát hành cổ phiếu và trái phiếu. Do đó, các doanh nghiệp cần tập trung huy động vốn trên thị trường vốn để có nguồn vốn rẻ hơn.

Sự lo ngại của thị trường về một năm 2008 với mặt bằng lãi suất cao sẽ lặp lại trong năm 2010.