Tăng cường quản lý Nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện

Ngày 26-11-2024, tại TP.Cần Thơ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng chủ trì Hội nghị toàn quốc về công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện do Bộ Nội vụ tổ chức.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng chỉ đạo tại hội nghị

Dự hội nghị có đại diện các bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo sở nội vụ các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; lãnh đạo các hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ…

Hội nghị nhằm quán triệt một số chủ trương, quy định mới của Đảng; quản lý Nhà nước liên quan đến hội quần chúng và quỹ xã hội trong tình hình hiện nay.

Theo bà Thang Thị Hạnh – Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi chính phủ (Bộ Nội vụ), đến nay cả nước có 71.891 hội, gồm 603 hội hoạt động phạm vi cả nước hoặc liên tỉnh, và 71.288 hội hoạt động phạm vi địa phương.

Tổng số quỹ tính đến tháng 12-2023 là 3.167 quỹ: trong đó số quỹ hoạt động phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh: 99 quỹ; số quỹ hoạt động trong phạm vi địa phương: 3.068 quỹ.

Nhìn chung, các hội, quỹ từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát huy tốt vai trò và có nhiều đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Nhiều hội, quỹ đã phát huy vai trò, vận động đông đảo hội viên và huy động các nguồn lực xã hội tham gia hoạt động hiệu quả trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19; và có nhiều đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế – xã hội; góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, giữ vững quốc phòng – an ninh.

Bà Thang Thị Hạnh – Vụ trưởng Vụ Tổ chức phi chính phủ (Bộ Nội vụ), trình bày những điểm mới trong các văn bản pháp luật nhằm khắc phục những hạn chế trong công tác hội, quỹ

Tuy nhiên, một số hội chưa tuân thủ nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự chủ; chưa phát huy hết vai trò, chức năng của mình, hoạt động còn hình thức, có xu hướng hành chính hóa hoạt động hội và vi phạm điều lệ trong tổ chức, hoạt động dẫn tới mâu thuẫn nội bộ gia tăng làm mất thời gian giải quyết của các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền.

Một số hội, vai trò, trách nhiệm của ban lãnh đạo, ban kiểm tra còn hạn chế. Chưa ban hành đầy đủ các quy chế; còn tình trạng thành lập nhiều tổ chức pháp nhân trực thuộc nhưng chưa quản lý tốt, trong đó có tình trạng bổ nhiệm, miễn nhiệm tổng biên tập các tạp chí dẫn đến mâu thuẫn nội bộ (chủ yếu là mâu thuẫn cá nhân) gia tăng, khiếu kiện kéo dài, không tự giải quyết được gởi đơn thư vượt cấp ảnh hưởng đến an ninh trật tự, uy tín của tổ chức hội, làm ảnh hưởng xấu trong dư luận xã hội và thời gian giải quyết của cơ quan Nhà nước…

… Đối với tổ chức và hoạt động của quỹ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng cho rằng, về cơ bản, đã tuân thủ điều lệ và quy định của pháp luật, hoạt động theo đúng tôn chỉ, mục đích; thực hiện chế độ tài chính kế toán, chế độ báo cáo tình hình tổ chức, hoạt động, công khai khoản thu, chi. Đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trên nhiều lĩnh vực, góp phần vào phát triển kinh tế xã hội và an sinh xã hội…

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ, bên cạnh đó, một số quỹ hoạt động còn mang tính hình thức, chưa hỗ trợ hoặc không duy trì, đảm bảo được nguồn tài chính, tài sản của quỹ…

Việc tiếp nhận, vận động, tài trợ của một số quỹ chưa công khai, minh bạch dẫn đến việc lợi dụng mạo danh các quỹ để lừa đảo gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, uy tín của quỹ, làm ảnh hưởng xấu trong dư luận xã hội. Còn có quỹ không triển khai hoạt động tài trợ, hỗ trợ theo điều lệ. Cá biệt còn có quỹ tổ chức, hoạt động chưa tuân thủ đúng pháp luật và điều lệ; còn hiện tượng lợi dụng tổ chức, hoạt động có tính chất tư lợi; một số quỹ hoạt động trong phạm vi địa phương thực hiện hoạt động cho vay chưa phù hợp quy định pháp luật…

Tại hội nghị, các đại biểu được lãnh đạo Vụ Tổ chức phi chính phủ – Bộ Nội vụ truyền đạt những điểm mới, nổi bật của Quyết định số 118-QĐ-TW ngày 22-8-2023 của Ban Bí thư về ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương. Nghị định số 126/2024/NĐ-CP ngày 8-10-2024 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội, thay thế Nghị định số 45/2010/NĐ-CP ngày 21-4-2010. Nghị định 136/2024/NĐ-CP ngày 23-10-2024 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 93/2019/NĐ-CP ngày 25-11-2019 của Chính phủ về tổ chức, hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện; phổ biến, hướng dẫn triển khai các quy định mới của pháp luật về công tác hội, quỹ.

Điểm nổi bật của các quyết định, nghị định trên là tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về hội và quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Tăng cường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, viên chức và người dân về vị trí, vai trò, bản chất, đặc điểm, tính chất của các hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện.

Thường xuyên, định kỳ tổng kết công tác quản lý Nhà nước về hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, qua đó kịp thời phát hiện những mặt đã làm được và những hạn chế, khó khăn để có giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước cũng như tổ chức, hoạt động của các hội, quỹ.

Trong phần trao đổi, thảo luận, những vấn đề khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn và trong thực hiện các văn bản pháp luật mới, đã được các chuyên gia của Bộ Nội vụ trao đổi, giải đáp; trong đó băn khoăn nổi bật là chế độ, chính sách đối với người công tác trong các hội? và vấn đề cơ quan quản lý chuyên ngành, chẳng hạn Hội Nhà báo địa phương sẽ trực thuộc Hội Nhà báo Trung ương hay UBND tỉnh, thành phố quản lý?…

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng đề nghị lãnh đạo các địa phương tổ chức hội nghị chuyên đề nhằm thảo luận, quán triệt các văn bản pháp luật mới về công tác hội, quỹ và chấn chỉnh kịp thời những bất cập, hạn chế trong hoạt động. Ngay sau hội nghị, các cơ quan tham mưu Bội Nội vụ ban hành sổ tay hướng dẫn cụ thể trong thực hiện các văn bản pháp luật này, tạo điều kiện cho các hội, quỹ hoạt động hiệu quả, theo quy định của Nhà nước.

Đan Phượng