TP.HCM đang đối mặt với đợt gia tăng mạnh số ca mắc sốt xuất huyết Dengue, kéo theo nhiều nguy cơ bùng phát dịch quy mô lớn sau khi mở rộng địa bàn hành chính. Trước thực trạng này, ngành y tế TP đang tập trung triển khai đồng loạt các giải pháp từ giám sát, xử lý dịch đến truyền thông và huy động sức dân, với mục tiêu kép: ngăn chặn đỉnh dịch và bảo vệ an toàn hệ thống y tế.
Tình hình phức tạp
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC), trong tháng 7-2025, toàn địa bàn ghi nhận 16.847 ca mắc sốt xuất huyết, tăng 168,8% so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, đã có 10 trường hợp tử vong do bệnh diễn tiến nặng. Việc số ca bệnh tăng nhanh đang tạo sức ép lớn lên công tác điều trị và là lời cảnh báo về nguy cơ bùng phát dịch nếu không kiểm soát quyết liệt từ sớm.
Trước tình hình dịch phức tạp, Sở Y tế TP.HCM đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, yêu cầu các đơn vị y tế tuyến quận, huyện, xã phường nhanh chóng triển khai các hoạt động phòng, chống dịch theo phương châm “bám sát thực địa, khoanh vùng kịp thời, xử lý triệt để”. Các địa phương đã tăng cường giám sát điểm nguy cơ, phun hóa chất, tuyên truyền cộng đồng và xử phạt nghiêm các vi phạm để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan.
Tại các phường như Phước Thắng, Rạch Dừa, Tam Thắng và TP.Vũng Tàu – khu vực có tỷ lệ mắc vượt ngưỡng cảnh báo – lực lượng y tế đã phát hiện và xử lý hơn 170 ổ dịch. Hoạt động vệ sinh môi trường và diệt lăng quăng được tổ chức định kỳ hằng tuần, với sự phối hợp giữa trạm y tế, chính quyền và cộng tác viên.
Tại xã Vĩnh Lộc (TP.HCM), chỉ trong 5 tuần đã ghi nhận 163 ca sốt xuất huyết và hình thành 4 ổ dịch lớn. Ngay khi phát hiện, trạm y tế xã đã nhanh chóng khoanh vùng, phun hóa chất xử lý, tăng cường truyền thông phòng bệnh và huy động người dân tổng vệ sinh môi trường. Nhờ đó, chuỗi lây lan được chặn đứng và tình hình dịch bệnh dần ổn định.
Không chỉ ở ngoại thành, khu vực trung tâm cũng ghi nhận nhiều điểm nóng. Tại khu phố 24, phường Chợ Lớn, lực lượng phòng chống dịch đã tổ chức ba đợt phun hóa chất, hướng dẫn người dân loại bỏ vật chứa nước đọng, sử dụng biện pháp chống muỗi đốt và theo dõi các triệu chứng cảnh báo sớm để kịp thời đến cơ sở y tế.
Tại phường Tân Bình, sáu điểm nguy cơ đã được kiểm tra, xử lý kịp thời. Lực lượng chức năng đồng thời vận động người dân cùng tham gia giám sát và giữ gìn vệ sinh môi trường, đặc biệt là tại các khu đất trống và công trình xây dựng – nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh lăng quăng, muỗi truyền bệnh.
Câu chuyện tại phường Tân Phú minh chứng rõ nét cho hiệu quả của sự kết hợp giữa truyền thông phòng bệnh và xử lý nghiêm vi phạm. Từ đầu năm 2025 đến nay, địa phương này đã xử phạt 5 trường hợp vi phạm quy định phòng, chống sốt xuất huyết, chủ yếu là tại các công trình xây dựng, hộ dân để vật chứa nước đọng lâu ngày.
Phòng, chống dịch bắt đầu từ từng hộ gia đình
Bà Lương Thụy Thanh Vân – Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội, UBND phường Tân Phú, nhấn mạnh: “Chúng tôi xác định công tác phòng, chống dịch phải bắt đầu từ từng hộ gia đình. Ngoài việc xử phạt theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP, việc nâng cao ý thức và sự chủ động của người dân là yếu tố then chốt”.
Thực tế đã chứng minh điều đó. Sau khi bị xử phạt, nhiều đơn vị đã chủ động khắc phục điểm tồn tại. Anh Nguyễn Văn Đạt – Chỉ huy trưởng một công trình xây dựng tại địa phương chia sẻ: “Khi bị xử phạt, tôi mới giật mình vì vẫn có khu vực thi công tồn đọng nước mà không ai để ý. Giờ thì tôi yêu cầu anh em kiểm tra kỹ hơn, lắp lưới chắn muỗi và dọn dẹp thường xuyên hơn”.
Xử phạt không chỉ mang tính răn đe, mà còn là phương thức truyền thông trực diện, khơi gợi tinh thần trách nhiệm cá nhân trong cộng đồng. Một hành vi nhỏ bị xử lý đúng lúc có thể ngăn chặn cả chuỗi lây lan dịch bệnh trong khu dân cư.
Bên cạnh hoạt động kiểm tra thực địa, ngành y tế TP.HCM đang phát huy hiệu quả của ứng dụng “Y tế trực tuyến” – nơi người dân có thể phản ánh nhanh các điểm nguy cơ về dịch bệnh. Trong 6 tháng đầu năm 2025, đã có 13 phản ánh được gửi qua ứng dụng, tất cả đều được xử lý trong vòng 48 giờ.
Một ví dụ điển hình là trường hợp tại hẻm 17 đường Tô Hiệu (phường Phú Thạnh, quận Tân Phú cũ). Sau khi nhận được thông tin về khu đất bỏ hoang tồn đọng nước, địa phương đã tiến hành xử lý, rào chắn khu vực và tiếp tục giám sát để phòng ngừa tái phát.
Sở Y tế TP.HCM cũng phối hợp với các trường học, đoàn thể, tổ dân phố để mở rộng các chiến dịch truyền thông cộng đồng. Tờ rơi, băng rôn, video hướng dẫn phòng bệnh được phát hành rộng rãi. Các cộng tác viên y tế phường – lực lượng không thể thiếu trong phòng, chống sốt xuất huyết – tiếp tục phát huy vai trò “tai mắt” tại cộng đồng, kịp thời phát hiện và báo cáo các dấu hiệu bất thường.
Tình hình sốt xuất huyết tại TP.HCM không chỉ là bài toán y tế mà còn là bài toán của cộng đồng. Mỗi ổ dịch bị bỏ sót, mỗi bãi đất chứa nước không được xử lý đều có thể là mồi lửa cho đợt bùng phát mới. Do đó, hành động của từng người dân từ dọn dẹp, úp lu, thay nước lọ hoa, diệt muỗi đều góp phần bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
Sở Y tế TP.HCM kêu gọi toàn thể người dân, các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn nâng cao tinh thần trách nhiệm, xem công tác phòng chống sốt xuất huyết là nghĩa vụ chung. Mỗi người dân cần hiểu rằng, ngăn ngừa muỗi sinh sôi chính là ngăn ngừa bệnh tật cho chính mình và người xung quanh.
Thủy Phạm
Bình luận (0)