Sở GD-ĐT TP.HCM sẽ nghiên cứu xây dựng cổng thông tin hướng nghiệp tuyển sinh, kết nối với các trường trung cấp, cao đẳng, đại học trên địa bàn TP.HCM, tạo thành kênh thông tin dữ liệu chính thống phục vụ cho công tác tư vấn hướng nghiệp học sinh thành phố tốt nhất.
Thông tin được bà Trương Hải Thanh – Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM nêu ra tại tọa đàm Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác hướng nghiệp tuyển sinh do Tạp chí Giáo dục TP.HCM phối hợp cùng Sở GD-ĐT TP.HCM tổ chức.
Tại tọa đàm, bà Lê Thị Hồng Anh – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Võ Văn Kiệt, TP.HCM nhìn nhận, công tác tư vấn tuyển sinh hướng nghiệp cần bắt đầu từ bậc THCS, bậc THPT là giai đoạn tiếp nối.
Theo bà, điều cần thiết với các trường hiện nay là thông tin dự đoán về nguồn nhân lực hàng năm để nhà quản lý có kế hoạch định hướng trong chương trình dạy học của nhà trường, đưa ra mô hình tư vấn phù hợp. Đặc biệt, cần thiết có kênh thông tin chính thống để nhà trường triển khai công tác tư vấn thuận lợi hơn.
“Đề nghị Sở GD-ĐT TP.HCM sớm có cổng thông tin về hướng nghiệp, để đây là cổng thông tin chính thống, giúp nhà trường dễ dàng tra cứu thông tin hơn trong công tác tư vấn hướng nghiệp” – bà Hồng Anh kiến nghị.
Ông Nguyễn Hùng Khương – Hiệu trưởng Trường THPT Ten Lơ Man, TP.HCM nhấn mạnh, nhà trường không làm tốt công tác hướng nghiệp thì có lỗi với phụ huynh, học sinh. Sinh viên học không đúng ngành nghề yêu thích, làm việc không đúng sở trường thì trước hết có phần lỗi của trường THPT trong công tác hướng nghiệp.
Theo ông, trong công tác hướng nghiệp học sinh hiện nay được chia thành 3 nhóm: nhóm các em chưa hiểu bản thân, chọn ngành nghề theo bạn bè; nhóm các em hiểu bản thân nhưng không có trải nghiệm để chọn ngành phù hợp; nhóm hiểu bản thân, có trải nghiệm nhưng chưa có cơ sở, phương pháp để chọn ngành được kỹ hơn.
Công tác hướng nghiệp ở trường phổ thông dù đã được đẩy mạnh song vẫn chưa có sự bài bản, chuyên nghiệp. Chương trình tư vấn hướng nghiệp hiện nay thời lượng chính khóa 3 tiết/tuần, để làm bài bản 3 tiết này cũng đã là rất khó; Bên cạnh đó, các trường liên hệ trực tiếp trường đại học để tham quan, trải nghiệm trực tiếp tại trường đại học, song cũng có phần khó khăn vì chương trình học của học sinh; tổ chức các chương trình tư vấn trực tiếp tại trường chưa có chiều sâu…
Ngay cả khi sử dụng AI để tư vấn hướng nghiệp mà không có kiến thức, không có sự chọn lọc thì rất nguy hiểm. AI có khả năng giả lập rất lớn, vì vậy nếu ngay cả bản thân giáo viên không có kiến thức về hướng nghiệp thì việc sử dụng AI để tư vấn cho học sinh cũng cực kỳ nguy hiểm.
“Năm học 2025-2026, với quy định mới về dạy học 2 buổi/ngày, thời lượng dạy tối đa 7 tiết/ngày, cũng rất khó để trường sắp xếp tổ chức các hoạt động hướng nghiệp. Do đó, Sở GD-ĐT TP.HCM cần sớm ban hành hướng dẫn dạy 2 buổi/ngày để nhà trường chủ động xây dựng phương án…” – ông Khương kiến nghị.
Nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác hướng nghiệp tuyển sinh cho học sinh tại mỗi nhà trường, đặc biệt khi thực hiện Chương trình GDPT 2018 và đối với TP.HCM, bà Trương Hải Thanh – Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM – cho biết, năm học 2025-2026, song song với tổ chức tập huấn, bồi dưỡng giáo viên làm công tác hướng nghiệp thì Sở GD-ĐT TP sẽ nghiên cứu xây dựng cổng thông tin hướng nghiệp tuyển sinh, kết nối cùng các trường trung cấp, cao đẳng, đại học trên địa bàn TP.HCM, tạo thành kênh thông tin dữ liệu chính thống phục vụ cho công tác tư vấn hướng nghiệp cho học sinh tốt nhất.
Để làm tốt hơn nữa công tác này trong năm học 2025-2026, bà Thanh đề nghị các nhà trường tăng cường công tác truyền thông về tầm quan trọng của giáo dục nghề nghiệp và hướng nghiệp phân luồng học sinh, nhằm thay đổi nhận thức của phụ huynh, học sinh về định hướng nghề nghiệp; Tổ chức nhiều hoạt động, chuyên đề gắn kết nhà trường, gia đình và cơ sở đào tạo, mang lại cho học sinh thông tin chính thống, kịp thời, thiết thực về ngành nghề; Tăng cường ứng dụng CNTT, trí tuệ nhân tạo trong hướng nghiệp, tuyển sinh phân luồng; Tăng cường tập huấn nghiệp vụ cho giáo viên phụ trách hướng nghiệp tuyển sinh.
Cần thiết có hệ sinh thái hướng nghiệp cá nhân hóa cho học sinh
Theo ông Trần Anh Tuấn – chuyên gia dự báo nguồn nhân lực, hệ thống hướng nghiệp trong trường phổ thông còn chưa được tổ chức chuyên nghiệp, thiếu đội ngũ giáo viên chuyên trách, hoạt động hướng nghiệp chưa tích hợp sâu trong môn học là những thách thức trong công tác hướng nghiệp học sinh hiện nay. Bên cạnh đó, thách thức còn đến từ nhận thức mơ hồ về nghề nghiệp trong tương lai của học sinh; Học sinh thiếu kỹ năng mềm, kỹ năng số nền tảng; Khoảng cách giữa trường phổ thông, nhu cầu nhân lực thời đại số còn thiếu sự liên kết…
Ông cho rằng, việc định hướng nghề nghiệp trong thời đại số không chỉ dừng lại ở việc chọn nghề mà phải giúp học sinh phát triển kỹ năng, tư duy nghề nghiệp, năng lực học tập suốt đời. Học sinh phải được chuẩn bị để làm việc trong môi trường công nghệ thay đổi, khả năng thích nghi, phát triển năng lực và kỹ năng bản thân, tạo ra giá trị nghề nghiệp, giá trị hành nghề…
ThS. Nguyễn Công Kỳ – Trưởng phòng Nghiệp vụ, Trung tâm Phát triển GD-ĐT phía Nam, Bộ GD-ĐT nhấn mạnh, cần thiết phải xây dựng một hệ sinh thái hướng nghiệp cá nhân hóa cho học sinh, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số. Hệ sinh thái hướng nghiệp cá nhân hóa là một mạng lưới tích hợp các nguồn lực, dữ liệu, công cụ và con người, được tổ chức và vận hành nhằm hỗ trợ học sinh xây dựng, cập nhật và thực hiện kế hoạch nghề nghiệp cá nhân dựa trên dữ liệu khoa học và công nghệ hiện đại.
“Điểm khác biệt cốt lõi so với các hoạt động hướng nghiệp truyền thống đó là tính liên tục, có lộ trình dài hạn; kết nối đa chiều giữa học sinh, nhà trường, gia đình, doanh nghiệp và cơ quan quản lý; tận dụng được lợi thế của công nghệ, nền tảng số trong hướng nghiệp học sinh” – ThS. Nguyễn Công Kỳ nêu rõ.
Đỗ Giang Quân
Bình luận (0)