Năm học 2024-2025 đã kết thúc chu trình đầu tiên thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018. Bước vào năm học 2025-2026, năm đầu tiên vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, ngành giáo dục tiếp tục quyết tâm vượt qua khó khăn, đổi mới toàn diện, sao cho vừa bảo đảm yêu cầu đổi mới, vừa phù hợp với điều kiện thực tiễn và thời đại.
Bối cảnh năm học mới
Năm học mới sẽ diễn ra trong bối cảnh đất nước có nhiều đổi mới đột phá đặc biệt: Kỷ niệm 80 năm ngành giáo dục – dịp để ngành giáo dục nhìn lại chặng đường đã qua và đề ra các mục tiêu, phương hướng phát triển trong tương lai. Sáp nhập đơn vị hành chính, sắp xếp lại bộ máy chính quyền kéo theo sự thay đổi nhân sự, tổ chức bộ máy và yêu cầu các giải pháp quản lý giáo dục phù hợp. Hai quyết sách chiến lược về miễn học phí và xây dựng trường biên giới được khởi động.
Nhìn toàn cục, đất nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ, ngành giáo dục phải đối mặt với những thách thức do sự phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là ứng phó với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ, đòi hỏi ngành phải kịp thời thay đổi giải pháp quản trị sao cho tương thích, phù hợp với bối cảnh mới, đảm bảo sự ổn định và phát triển của giáo dục.
Các nhiệm vụ năm học
Trước tình hình đó, Bộ GD-ĐT nhấn mạnh 3 nhiệm vụ trọng tâm: Về hành chính, ngành giáo dục cần kịp thời nhanh chóng thích ứng với việc sáp nhập địa giới hành chính, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tăng trưởng kinh tế và tiến bộ xã hội; về chất lượng giáo dục, ngành tăng cường phát triển mạng lưới trường lớp, đổi mới phương pháp giảng dạy, đánh giá, triển khai hiệu quả mô hình dạy học 2 buổi/ngày, nâng cao chất lượng phổ cập, đẩy mạnh chuyển đổi số và quản trị nhà trường; về cơ chế tài chính, cải thiện thu nhập của giáo viên và thực hiện nghiêm túc chính sách miễn học phí cho học sinh trường công lập từ mầm non đến phổ thông. Đồng thời, Bộ GD-ĐT cũng đã cụ thể hóa những nhiệm vụ trọng tâm trên qua các văn bản hướng dẫn thực hiện cho phù hợp thực tiễn.
Trước hết, các cơ sở giáo dục tích cực xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục theo Chương trình GDPT 2018, đảm bảo phù hợp với đội ngũ giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hiện có; tổ chức dạy học các môn học, hoạt động giáo dục nhằm phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực, thể chất, thẩm mỹ và kỹ năng sống cho học sinh. Các cơ sở giáo dục hướng dẫn giáo viên tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học một cách khoa học, sư phạm, hiệu quả, không gây áp lực cho học sinh, chủ động chỉnh lý chủ đề, dữ liệu trong sách giáo khoa cho phù hợp với thực tiễn địa phương, rà soát, điều chỉnh, tích hợp và sử dụng linh hoạt dữ liệu theo đặc điểm văn hóa – xã hội – địa lý của đơn vị hành chính mới sau sắp xếp địa giới hành chính và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp. Nhà trường tăng cường huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực nhằm tổ chức dạy học 2 buổi/ngày; phân công giáo viên hợp lý, khoa học, phù hợp với điều kiện tổ chức dạy học của từng địa phương, từng trường đủ điều kiện cơ sở vật chất.
Về phát triển mạng lưới trường lớp, các cấp quản lý giáo dục cần rà soát, sắp xếp, quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục, thực hiện hiệu quả các giải pháp để bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục. Tại các khu vực kinh tế – xã hội khó khăn, cần chú trọng tập trung sử dụng hiệu quả nguồn lực để xây dựng, củng cố trường lớp, phấn đấu đến năm 2027 hoàn thành kế hoạch xây dựng 248 trường nội trú liên cấp ở các xã biên giới, tạo điều kiện để học sinh vùng khó khăn, học sinh yếu thế được kịp thời, thuận lợi thụ hưởng chính sách ưu đãi phù hợp. Các cơ sở giáo dục thu xếp, bố trí, bảo đảm nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng, sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng dạy học hiện có, triển khai thực hiện đúng hướng Chương trình GDPT 2018; bảo đảm đủ giáo viên để tổ chức dạy học đúng, đủ các môn học theo Chương trình GDPT hiện hành và mô hình dạy học 2 buổi/ngày; khắc phục tình trạng bố trí, sử dụng giáo viên không phù hợp với chuyên ngành đào tạo; xây dựng cơ chế huy động nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên tham gia giáo dục trong các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao, kỹ năng sống; tăng cường thực hiện chủ trương dạy môn học khác bằng ngoại ngữ, tiến tới đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong nhà trường.
Đồng thời, ngành tích cực nâng cao chất lượng giáo dục hướng nghiệp, tiến hành linh hoạt các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học; thực hiện hiệu quả các hình thức kiểm tra, đánh giá; tăng cường giáo dục kỹ năng số, triển khai học bạ số; tổ chức tốt phong trào “Bình dân học vụ số” đối với giáo dục phổ thông, bảo đảm hình thành và phát triển các năng lực thiết yếu của công dân số, đáp ứng nhu cầu nhân lực trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0, tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý và dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và hiệu quả quản trị nhà trường. Chú trọng đảm bảo công bằng cho mọi đối tượng trong tiếp cận giáo dục, thực hiện hiệu quả công tác phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc, xóa mù chữ, giáo dục hòa nhập đối với học sinh khuyết tật, phù hợp với nhu cầu, khả năng của từng em; thực hiện các giải pháp tăng cường tiếng Việt, tổ chức dạy học tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương.
Các cấp quản lý giáo dục tiếp tục chú trọng công tác kiểm tra, giám sát và hướng dẫn thực hiện chính sách, pháp luật về GD-ĐT trong bối cảnh điều chỉnh địa giới hành chính, sắp xếp, tinh gọn bộ máy và thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Tập trung kiểm tra việc triển khai Chương trình GDPT 2018; tổ chức lựa chọn, sử dụng sách giáo khoa và sách tham khảo thiết thực, hiệu quả; tăng cường quản lý dạy thêm, học thêm và hoạt động của các cơ sở giáo dục tư thục, các cơ sở thực hiện chương trình giáo dục của nước ngoài.
Năm học bản lề khai mở kỷ nguyên mới
Tựu trung lại, năm học 2025-2026, ngành giáo dục cần chú trọng các nhiệm vụ theo hướng thích ứng – số hóa – bình đẳng – hội nhập, như Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, là năm học bản lề “khai mở cho nền giáo dục bước vào kỷ nguyên mới”; năm học được kỳ vọng sẽ có nhiều đổi mới và tiến bộ trong công tác giáo dục, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục và đảm bảo quyền được bình đẳng học tập của mọi công dân, trên mọi vùng miền.
Trước bối cảnh đặc biệt của đất nước trong công cuộc đổi mới, với các quyết sách chiến lược mà Đảng và Nhà nước đã đề ra trước thềm năm học mới, ngành giáo dục cần chủ động, sáng tạo, thích ứng để đổi mới, tăng cường số hóa toàn diện để hội nhập, tích cực thay đổi để phù hợp với vận hội mới của đất nước; đồng thời, cần đồng bộ, kiên định thực hiện các giải pháp bám sát mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục theo Nghị quyết 29/TW, kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn, đề xuất, điều chỉnh các giải pháp cho phù hợp với tình hình thực tiễn, theo kịp xu thế phát triển của giáo dục khu vực và thế giới.
Đỗ Song Quyên
Bình luận (0)