Đầu năm học này, việc nhiều phụ huynh bày tỏ sự không đồng tình khi nhà trường xếp thời khóa biểu vào ngày thứ bảy là có lý do chính đáng. Ngay sau đó, Sở GD-ĐT TP.HCM đã có những chỉ đạo kịp thời, yêu cầu các trường điều chỉnh thời khóa biểu sao cho hợp lý hơn.
Tuy vậy, không phải mọi trường đều tuân thủ tuyệt đối, và nguy cơ sẽ lặp lại đầu học kỳ II nếu lãnh đạo và phụ huynh không can thiệp, phản ứng. Đứng về phía nhà trường và phụ huynh, chúng tôi thấy việc không xếp thời khóa biểu vào ngày thứ bảy có nhiều lý do chính đáng, trong đó một phần đảm bảo giảm tải kiến thức cho học sinh, phát huy khả năng tự học và góp phần làm nên trường học hạnh phúc.
Đảm bảo giảm tải cho học sinh
Theo chủ trương của Bộ GD-ĐT, việc học 2 buổi trong một ngày và quy định số tiết cụ thể mỗi ngày là có ý đồ giảm tải áp lực cho học sinh. Theo đó, quan điểm của Bộ GD-ĐT là giảm tải việc học kiến thức, tăng cường thời gian cho học sinh học tập, rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng xã hội… vào cuối ngày, cuối tuần. Việc nhà trường xếp lịch học kiến thức vào ngày thứ bảy là đi ngược quan điểm trên.
Học sinh THCS, THPT học sáng – chiều từ thứ hai đến thứ sáu là thời gian rất dài, rất nhiều, rất mệt mỏi. Các em cần phải được nghỉ ngơi nhiều hơn vào cuối tuần. Vả lại, trong những ngày cuối tuần, đa số phụ huynh rất cần để bố trí cho con học thêm các kỹ năng, kiến thức về văn thể mỹ, ngoại ngữ… mà kế hoạch học chung ở trường không thể thực hiện được. Đây cũng là một cách xã hội hóa giáo dục, và nhà trường sẽ giảm bớt gánh nặng về mặt này. Chẳng hạn, các chứng chỉ ngoại ngữ để bổ trợ cho hồ sơ xét tuyển đại học. Có dịp trò chuyện với một phụ huynh cho con (học sinh lớp 10) học tiếng Anh tại một trung tâm ngoại ngữ trên đường Quang Trung (phường Thông Tây Hội), phụ huynh này cho biết: “Không cho con học thêm tiếng Anh ở trung tâm là không ổn, vì đa số trường đại học hiện nay có xét thêm chứng chỉ ngoại ngữ tiếng Anh. Mà chương trình nhà trường thì không thể đáp ứng kịp. Vì vậy phụ huynh phải cho con học thêm. Nếu nhà trường cho học sinh tự do sáng thứ bảy để đi học là một cơ hội rất lớn cho các cháu”.
Việc xếp 2, 3 tiết buổi sáng thứ bảy gây ra khó khăn cho việc đưa đón con của phụ huynh. Nhiều phụ huynh phải mất công “chầu chực” tại trường chờ đón con, thay vì thời gian ấy để nghỉ ngơi sau một tuần lao động nặng nhọc hoặc giải quyết được vô số công việc khác. Chính bản thân người viết đã từng nghe phụ huynh (cùng cảnh ngộ) than thở rất nhiều khi trường THCS (thuộc phường 4, quận Tân Bình cũ) nơi con mình học xếp thời khóa biểu 2 tiết (tiết 1, 2) vào sáng thứ bảy. Con phải đi học rất sớm, mà giờ ra về thì nửa buổi, “dở dở ương ương”.
Phát huy vai trò tự học, ứng dụng công nghệ số
Được nghỉ hai ngày cuối tuần sẽ giúp học sinh có thời gian linh hoạt hơn trong việc học tập. Các em sẽ học thêm các môn mình yêu thích, mong muốn, và đặc biệt là có điều kiện phát huy vai trò tự học. Trong điều kiện thuận lợi mà các trường đã có là công nghệ số như hiện nay, việc tăng cường nhiều thời gian tương tác qua nền tảng này cho học sinh cũng rất quan trọng. Vì vậy, nên tận dụng những ngày cuối tuần để học sinh học online, trực tuyến tại nhà. Chủ trương của ngành giáo dục hiện nay là vừa tổ chức dạy học trực tiếp vừa tăng cường việc dạy học trực tuyến. Nhiều trường THPT đưa ra chỉ tiêu học trực tuyến cho các môn là 30-35% tổng số tiết học online trên các nền tảng công nghệ số. Học sinh chỉ thực hiện được điều này vào các ngày cuối tuần, cho nên rất cần ngày thứ bảy.
Việc học 2 buổi với số tiết hạn định trong ngày có thể sẽ gây khó cho nhà trường khi xếp thời khóa biểu. Nhưng với các chỉ đạo vừa qua của Sở GD-ĐT TP.HCM (học sinh không ra về trước 16 giờ, có thể xếp thêm tiết học về kỹ năng vào cuối mỗi ngày học, tăng cường việc học trực tuyến…) phần nào đã “cởi trói” cho các trường. Các chỉ đạo này giúp nhà trường tránh được việc xếp thời khóa biểu vào ngày thứ bảy. Đó là mong muốn của đa số phụ huynh hiện nay!
Muốn có trường học hạnh phúc thì không nên xếp lịch học thứ bảy
Đó là quan điểm chung của lãnh đạo nhiều trường THPT hiện nay. Cụ thể, lãnh đạo một trường THPT trên địa bàn phường Tây Thạnh nêu quan điểm trong cuộc họp với giáo viên chủ nhiệm, và quan điểm này được thực hiện từ nhiều năm nay tại trường này: Sáng thứ bảy là thời gian “vàng” giúp cho nhà trường có điều kiện tổ chức các hoạt động tập thể, như tư vấn tuyển sinh, sinh hoạt câu lạc bộ, bồi dưỡng học sinh giỏi và học tập ngoại khóa nhằm đảm bảo việc giáo dục toàn diện cho học sinh…
Nếu nhìn ở góc độ trường học hạnh phúc, việc không xếp thời khóa biểu vào ngày thứ bảy sẽ có nhiều lợi ích. Trước hết là tăng thời gian nghỉ ngơi, cân bằng cuộc sống và học tập. Theo đó, học sinh có thêm một ngày cuối tuần để nghỉ ngơi, thư giãn, ngủ đủ giấc. Các em sẽ có thời gian chơi thể thao, đọc sách, tham gia hoạt động xã hội, hoạt động cộng đồng, thiện nguyện hoặc học năng khiếu hay sở thích cá nhân. Những hoạt động này giúp bồi dưỡng kỹ năng mềm, vốn sống – yếu tố quan trọng của trường học hạnh phúc. Và giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi; giúp tinh thần thoải mái hơn khi quay lại trường vào ngày thứ hai tuần sau.
Về mối quan hệ với gia đình, học sinh sẽ có thời gian gắn kết với gia đình nhiều hơn. Nhiều gia đình chỉ có thể sum họp, đi chơi hay tổ chức hoạt động chung vào cuối tuần. Có thêm một ngày nghỉ tạo điều kiện cho phụ huynh và con trò chuyện, hiểu nhau hơn, góp phần xây dựng sự hỗ trợ tinh thần từ phía gia đình cho học sinh.
Ngoài ra, không phải đi dạy kín cả tuần sẽ giảm áp lực cho giáo viên. Thầy cô cũng có thêm ngày nghỉ, có thời gian chuẩn bị bài, nâng cao năng lực chuyên môn, giảm stress. Khi quay lại làm việc tuần lễ mới, giáo viên vui vẻ, khỏe mạnh thì giờ dạy học cũng trở nên tích cực, nhẹ nhàng hơn. Cũng từ đó mà nâng cao chất lượng giờ dạy học. Khi các tiết học không bị dồn ép vào ngày thứ bảy, thời khóa biểu trong tuần được bố trí hợp lý hơn. Giáo viên và học sinh được học trong trạng thái tỉnh táo, chất lượng tiếp thu bài tốt hơn.
Nhìn chung, việc không xếp thời khóa biểu ngày thứ bảy không chỉ mang tính giảm tải mà còn là cách tạo cơ hội cho học sinh và giáo viên cân bằng giữa sinh hoạt, học tập, nghỉ ngơi và phát triển công việc, phát triển cá nhân. Chính sự cân bằng này là nền tảng để đạt được tiêu chí của một trường học hạnh phúc – mục tiêu mà ngành giáo dục đang hướng đến hiện nay.
Hậu Nguyên
Bình luận (0)