Năm học 2025-2026, các trường phổ thông trên địa bàn TP.HCM có nhiều lợi thế “chưa từng có” khi đưa giáo dục STEM vào nhà trường. Không dừng ở hình thức câu lạc bộ, giáo dục STEM hiện đã được ngành giáo dục thành phố nhân rộng theo nhiều hình thức, đưa STEM trở nên đại trà trong mỗi nhà trường.
Mạnh dạn nhân rộng
Không diễn ra tại lớp học truyền thống, tiết học STEM của học sinh lớp 10A2 Trường THPT Nguyễn Chí Thanh (phường Tân Bình) diễn ra ở phòng học thông minh.
Tiết học được thiết kế với không gian sáng tạo cùng nhiều vật dụng “chưa từng xuất hiện” trong lớp học truyền thống như cưa, kéo, dao rọc giấy, tấm nhựa, súng bắn keo… Với bài học về làm nền đu quay, học sinh lớp 10A2 được chia thành nhiều nhóm, dưới sự dẫn dắt của giáo viên bộ môn, các em khéo léo sử dụng các vật dụng, vận dụng kiến thức liên môn thiết kế mô hình.
Sử dụng thành thục súng bắn keo để cắt dán mô hình, em Tú Anh cho biết trước đây bản thân chưa từng dùng súng bắn keo để học tập. Thế nhưng, qua các tiết học STEM, em đã mạnh dạn dùng những vật dụng này. “Mỗi tiết học STEM chúng em được đổi mới không gian học tập, sáng tạo những mô hình từ kiến thức đã học, bài học rất nhẹ nhàng. Thông qua các tiết học STEM, kiến thức nhiều môn học được nhắc lại và vận dụng linh hoạt vào thiết kế các mô hình rất thú vị”, Tú Anh chia sẻ.
Cô Nguyễn Thị Thảo (Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Chí Thanh) vui vẻ cho biết các tiết học STEM học sinh đều rất hào hứng. Trước khi bắt đầu, giáo viên sẽ sinh hoạt cho học sinh cách sử dụng các vật dụng một cách an toàn, trang bị cho các em kỹ năng học tập. Rất nhiều học sinh qua các tiết học STEM đã mạnh dạn sử dụng được nhiều thiết bị như súng bắn keo, thiết bị điện, biết ứng dụng kiến thức bài học vào trong cuộc sống. Qua đó, STEM không chỉ là một môn học mở ra không gian sáng tạo cho học sinh mà còn giáo dục các em nhiều kỹ năng sống cần thiết.
Được biết, năm học này, lần đầu tiên Trường THPT Nguyễn Chí Thanh đưa STEM vào giảng dạy cho học sinh khối 10, 11. Với thời lượng 1 tiết/tuần, học sinh có cơ hội được “nhúng” mình trong môi trường giáo dục sáng tạo, tư duy, vận dụng kiến thức bài học vào giải quyết các vấn đề thực tiễn cuộc sống một cách bài bản, có lộ trình.
Thầy Nguyễn Văn Cường (Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Chí Thanh) cho biết các năm học trước, STEM được nhà trường triển khai theo hình thức câu lạc bộ và chỉ dừng ở một số học sinh thực sự yêu thích, tự nguyện tham gia. Hoạt động Câu lạc bộ STEM do thầy cô trong tổ bộ môn hóa phụ trách, xây dựng các nội dung sinh hoạt theo định kỳ. Với sự nhiệt tình, sáng tạo, Câu lạc bộ STEM của trường các năm qua đã đạt được nhiều kết quả ấn tượng tại các hội thi sáng tạo trong nước, quốc tế.
Từ lợi thế đó, năm học này, với mong muốn nhân rộng giáo dục STEM đến với nhiều đối tượng học sinh, nhà trường đã đưa STEM vào giảng dạy như một hoạt động giáo dục, đưa vào thời khóa biểu dạy học 2 buổi/ngày của học sinh khối 10, 11, tạo cơ hội để mỗi học sinh đều có cơ hội được tham gia, trải nghiệm, hình thành cho các em tư duy sáng tạo, vận dụng kiến thức vào thực tế.
“Để giảng dạy STEM một cách bài bản, có chất lượng, hiệu quả, năm học này nhà trường đã đưa vào vận hành một phòng học thông minh. Các tiết học STEM ở từng lớp sẽ được học tại đây. Chương trình giảng dạy STEM được nhà trường trao đổi với đơn vị đối tác, xây dựng và thiết kế lại với các yêu cầu phù hợp hơn với đối tượng học sinh nhà trường, hướng tới mục tiêu cần đạt mà nhà trường đưa ra theo từng khối lớp. Đặc biệt, chương trình giảng dạy còn được tích hợp AI theo các chuyên đề để học sinh được làm quen, giúp các em có thể sử dụng AI để sáng tạo, lập trình, viết báo cáo khoa học…”, thầy Cường chia sẻ.
Những lợi thế “chưa từng có”
Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GD-ĐT đã nêu rõ mục tiêu: Giáo dục, đào tạo phải bảo đảm “học đi đôi với hành”, “lý thuyết gắn liền với thực tiễn”, “nhà trường gắn liền với xã hội”. Đồng thời xác định yêu cầu trọng tâm: Tập trung nguồn lực đầu tư xây dựng kiên cố hóa, hiện đại hóa trường, lớp học; bảo đảm đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị đạt chuẩn, đặc biệt chú trọng đầu tư các phòng học thực hành, trải nghiệm STEM/STEAM, không gian vui chơi, môi trường rèn luyện thể chất.
Từ năm học 2025-2026, giáo dục STEM cũng trở thành một trong những nội dung triển khai được Bộ GD-ĐT quy định rất rõ trong việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, nhằm hướng tới giáo dục học sinh phát triển toàn diện về phẩm chất, năng lực.
Như vậy, có thể thấy ngành giáo dục đang đứng trước những lợi thế chưa từng có trong việc đưa giáo dục STEM vào trường phổ thông một cách đại trà, phổ biến, bài bản. Tại TP.HCM, giáo dục STEM được đẩy mạnh triển khai theo nhiều hình thức, ở các cấp học, bao gồm: Dạy học các môn khoa học theo bài học STEM; Tổ chức hoạt động trải nghiệm STEM; Tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật. Trong đó, dạy học các môn khoa học theo bài học STEM là hình thức tổ chức giáo dục STEM chủ yếu trong nhà trường. Giáo viên thiết kế các bài học STEM để triển khai trong quá trình dạy học các môn học thuộc Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo hướng tiếp cận tích hợp nội môn hoặc tích hợp liên môn. Còn tổ chức hoạt động trải nghiệm STEM sẽ thực hiện thông qua hình thức câu lạc bộ hoặc các hoạt động trải nghiệm thực tế. Nhà trường tổ chức thực hiện theo sở thích, năng khiếu và lựa chọn của học sinh một cách tự nguyện.
Lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM nhìn nhận, các nhà trường đang có nhiều điều kiện thuận lợi để đưa giáo dục STEM vào trường, mở rộng tiếp cận đến nhiều đối tượng học sinh. Điều quan trọng là cần lựa chọn hình thức phù hợp với từng đối tượng học sinh, phát huy hiệu quả đối với mỗi hình thức, đẩy mạnh tuyên truyền cho đội ngũ giáo viên, nhân viên, phụ huynh, học sinh hiểu. Đặc biệt, nâng cao năng lực triển khai giáo dục STEM cho đội ngũ giáo viên.
Bài, ảnh: Đỗ Yến
Bình luận (0)