Mảnh đất miền Trung mưa nắng, bão lũ thất thường. Một nhóm sinh viên và giảng viên Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng) đã tìm ra lời giải cho bài toán sấy nông sản mùa mưa. Chiếc máy sấy di động do các thầy trò sáng chế không chỉ giúp người dân chủ động bảo quản nông sản mà còn mở ra hướng cơ giới hóa mới trong nông nghiệp bền vững.
Giải bài toán sấy nông sản mùa mưa
Những ngày miền Trung oằn mình trong mưa lũ, hình ảnh người nông dân tất tả che bạt, chạy phơi lúa ngoài sân lại trở nên quen thuộc. Mưa giông bất chợt, nắng chẳng kịp hong khô thóc, bao mồ hôi công sức có thể trôi theo dòng nước đục. Chính trong bối cảnh ấy, nhóm sinh viên và giảng viên Khoa Công nghệ Nhiệt – Điện lạnh, Trường Đại học Bách khoa (Đại học Đà Nẵng) đã cùng miệt mài nghiên cứu, chế tạo thiết bị sấy nông sản di động. Đây là giải pháp thực tiễn, mang hơi thở cuộc sống nông thôn miền Trung.
Nhóm nghiên cứu gồm TS. Ngô Phi Mạnh, TS. Nguyễn Thị Cúc và hai sinh viên Nguyễn Thanh Nhàn, Đoàn Nguyên Thuận. Từ thực tế thấy nông dân phải phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết, nhóm đặt ra mục tiêu làm sao để người dân có thể chủ động sấy khô nông sản của mình bất kể mưa hay nắng. “Người dân miền Trung quanh năm gắn bó với đồng ruộng nhưng khâu sấy vẫn thủ công, phụ thuộc nắng trời. Chúng tôi muốn góp phần cơ giới hóa công đoạn này, giúp bà con chủ động hơn trong sản xuất”, TS. Ngô Phi Mạnh chia sẻ.
Thiết bị sấy được thiết kế nhỏ gọn, đặt trên khung di động có thể kéo đến tận sân phơi hoặc kho chứa của hộ dân. Cấu tạo gồm tháp sấy, quạt hút, quạt cấp, buồng đốt khí, khói và hệ thống dẫn khí nóng ra vào tháp. Nguồn nhiên liệu có thể là củi, mùn cưa hoặc lõi bắp… đều là những vật liệu rẻ, sẵn có ở nông thôn. Tất cả được tối ưu để vận hành đơn giản, tiết kiệm nhân công, phù hợp điều kiện kinh tế của hộ nhỏ lẻ và hợp tác xã.
Đầu tháng 9-2025, nhóm đã đưa thiết bị đến xã Thu Bồn (TP.Đà Nẵng) để thử nghiệm sấy thóc. Trong tiết trời ẩm nặng, máy vận hành êm, luồng khí nóng được điều phối đều khắp các tầng hạt. Sau 6 giờ, 700kg thóc đã khô đều, sớm hơn ba giờ so với lý thuyết. Kết quả vượt mong đợi, lượng điện tiêu thụ chỉ khoảng 30.000-45.000 đồng, cộng thêm 20-25kg củi vụn, thóc không ám khói, không cháy sém, giữ nguyên màu vàng rơm tự nhiên. TS. Ngô Phi Mạnh cho biết: “Hiệu quả thực tế chứng minh tính khả thi cao của sản phẩm. Chúng tôi đang tiếp tục hoàn thiện để có thể ứng dụng cho nhiều loại hạt như đậu, bắp, cà phê. Quan trọng hơn, thiết bị có thể chế tạo theo quy mô mong muốn, đáp ứng nhu cầu của từng địa phương”.
Từ giảng đường đến sân phơi nông sản
Sinh viên Nguyễn Thanh Nhàn kể: “Trước đây em chỉ học lý thuyết qua mô hình. Khi được trực tiếp thiết kế, gia công, lắp ráp và chạy thử, em mới hiểu rõ quá trình biến ý tưởng thành sản phẩm thực tế gian nan thế nào”. Những ngày đứng xưởng, mùi sắt hàn khét lẹt, những bản vẽ bị sửa đi sửa lại hàng chục lần… là những trải nghiệm khó quên.
Theo TS. Ngô Phi Mạnh, đề tài này không chỉ nhằm tạo ra một thiết bị sấy hiệu quả mà còn là một mô hình gắn kết giảng viên và sinh viên trong nghiên cứu khoa học. “Khi sinh viên được tham gia từ khâu ý tưởng đến thử nghiệm, các em thấy được giá trị thực tế của kiến thức, từ đó hình thành niềm tin và tình yêu với ngành nghề mình chọn”, thầy nói.
Từ thành công bước đầu, nhóm mong muốn mở rộng hợp tác với doanh nghiệp, hợp tác xã để sản xuất thiết bị theo quy mô thực tế. Nếu được đầu tư và hỗ trợ kỹ thuật, máy sấy di động có thể trở thành sản phẩm phổ biến trong chương trình cơ giới hóa nông nghiệp, góp phần nâng cao chuỗi giá trị chế biến nông sản miền Trung.
TS.Ngô Phi Mạnh nói: “Cơ khí hóa nông nghiệp là xu thế tất yếu. Nếu mỗi khâu sản xuất đều có công cụ hỗ trợ phù hợp, người nông dân sẽ đỡ vất vả hơn. Điều quan trọng là chúng ta phải đưa được công nghệ về đúng nơi nó cần đến, là những cánh đồng, là sân phơi của bà con”. Từ một đề tài nghiên cứu nhỏ “chiếc máy sấy di động” là kết quả của những giờ học gắn với thực tế, nơi sinh viên học để làm và làm để phục vụ cuộc sống. Đó là cách mà tri thức hàn lâm chạm vào ruộng đồng, nơi mỗi giọt mồ hôi đều quý như hạt vàng. Và khi mùa mưa lại về trên dải đất miền Trung, đâu đó trong tiếng máy sấy rì rì khiến người ta thêm tin rằng, khi khoa học đến với ruộng đồng, cuộc sống của nông dân sẽ đỡ vất vả hơn.
Vĩnh Yên
Bình luận (0)