Sự kiện giáo dụcVấn đề - Sự kiện

Cần có đột phá về tăng trưởng

Tạp Chí Giáo Dục

Tuần qua, tiếp tục kỳ họp thứ 10, Quốc hội XV, các đại biểu đã thảo luận tổ về dự thảo văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham gia thảo luận tại tổ 11. Ảnh: Quốc hội

Đặt ra mục tiêu tăng trưởng cao để cùng nỗ lực

Đây là ý kiến của Thủ tướng Phạm Minh Chính khi thảo luận về dự thảo văn kiện.

Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của đoàn kết dân tộc nhằm phục vụ lợi ích quốc gia, tạo nên sức mạnh; đồng thời phân tích về 3 đột phá chiến lược gồm hạ tầng, nguồn nhân lực và thể chế.

Với hạ tầng chiến lược, nhiệm kỳ vừa rồi đã đầu tư hơn so với nhiệm kỳ trước, tập trung làm đường cao tốc, đường bộ và sắp tới đường sắt cao tốc Bắc – Nam. Các bộ, ngành, địa phương cần sự chủ động trong xây dựng thể chế; ví dụ, nhiệm kỳ trước chưa giao địa phương nào làm dự án thì nay đã giao, trước đây ngại thì nay đã tự tin làm.

Thủ tướng cũng cho rằng, hạ tầng đòi hỏi đầu tư rất lớn, vì thế không chỉ có Nhà nước (bao gồm cả Trung ương và địa phương) mà cần huy động cả nguồn lực tư nhân, phải có hợp tác công – tư thì mới phát triển được. Song song là phân cấp phân quyền đi đôi phân bổ nguồn lực, tăng cường giám sát, kiểm tra và nâng cao năng lực thực thi.

Về xây dựng pháp luật, Thủ tướng nhấn mạnh đây là động lực, nguồn lực và sức cạnh tranh của nền kinh tế; không chỉ tập trung quản lý mà phải thay đổi tư duy gắn với thực tiễn, không phải quản không được thì xây dựng cơ chế cấm. Dẫn chứng về cơ chế chỉ định thầu, Thủ tướng cho rằng cần mạnh dạn thực hiện thay vì đấu thầu nhưng thực chất chỉ là hợp thức hóa. Điều quan trọng là chỉ định thầu phải vô tư, trong sáng, cán bộ dám chịu trách nhiệm thực hiện.

Về thúc đẩy tăng trưởng, theo Thủ tướng cần gắn với quy mô nền kinh tế, phát triển bền vững, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, nợ vay phải trả được, thu phải đủ chi. Từ thực tiễn của Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, chúng ta cần có đột phá về tăng trưởng, gắn tăng trưởng nhanh và bền vững, để rút ngắn khoảng cách và đảm bảo 2 mục tiêu chiến lược.

Nhìn nhận việc đặt mục tiêu tăng trưởng cao là rất khó, song Thủ tướng khẳng định chúng ta có dư địa để làm.

Thủ tướng cho biết, phải xác định tăng trưởng đạt 9-10% thì mới đảm bảo hai mục tiêu chiến lược đã đ?t ra.?Sau 3 quy??n?m 2025 n??n kinh t???t?ng tr??ng ??t 7,85% nh?ng quặt ra. Sau 3 quý năm 2025 nền kinh tế tăng trưởng đạt 7,85% nhưng quý 4 sẽ khó khăn khi vừa qua miền Bắc bị ngập lụt, miền Trung cũng chịu ảnh hưởng nặng nề do mưa lũ. “Để đạt tăng trưởng 8% trở lên là một áp lực, đòi hỏi cả hệ thống chính trị, toàn Đảng, toàn dân phải nỗ lực. Dân tộc ta có vốn quý là càng áp lực thì càng nỗ lực, càng khó khăn thì càng có nhiều sáng kiến”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Phát biểu tại thảo luận tổ, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho biết, văn kiện đại hội lần này khác với văn kiện ở các kỳ đại hội khác ở chỗ báo cáo chung rất gọn (gộp chung 3 báo cáo – Báo cáo tổng kết xây dựng Đảng; Báo cáo kinh tế – xã hội và Báo cáo chính trị làm một) nhưng chương trình hành động rõ nhiệm vụ, ai phải làm gì, bao giờ phải xong và công việc cụ thể là như thế nào.

Tinh thần bao trùm của văn kiện lần này là một tầm nhìn chiến lược, một tư duy đổi mới, một hành động quyết liệt ở tất cả các lĩnh vực, từ kinh tế cho tới các vấn đề văn hóa, xã hội, con người…

Phát biểu thảo luận tại tổ ông Trần Lưu Quang – Bí thư Thành ủy TP.HCM – cho rằng, hệ thống pháp luật cần được hoàn thiện theo hướng rõ ràng, minh bạch, đồng bộ và linh hoạt hơn, không chỉ giữa các luật với nhau mà còn giữa luật và các văn bản dưới luật. Đồng thời, pháp luật cũng phải trở thành động lực phát triển, tạo cảm hứng và khuyến khích đổi mới, sáng tạo.

Tạo động lực bứt phá để trở thành nước phát triển

Góp ý cho văn kiện, đại biểu Nguyễn Thành Trung (đoàn Lào Cai) cho rằng, việc chuyển đổi mô hình kinh tế sẽ tạo ra động lực bứt phá để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình và đạt được mục tiêu trở thành nước phát triển. Cụ thể, kết hợp giữa KH-CN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và cơ cấu lại nền kinh tế sẽ giúp nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, giá trị gia tăng và sức cạnh tranh của nền kinh tế, tạo ra sức sản xuất và phương thức sản xuất mới với chất lượng cao hơn.

Vì vậy nên tập trung vào 3 nhóm giải pháp chính là hoàn thiện thể chế và môi trường pháp lý, coi thể chế là “nút thắt lớn nhất” cần tháo gỡ. Cần xây dựng thể chế linh hoạt, đặc thù cho KH-CN và đổi mới sáng tạo, đồng thời thí điểm các cơ chế đối với mô hình kinh tế mới như trí tuệ nhân tạo (AI), kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Đồng thời, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, khuyến khích “dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới” và chấp nhận rủi ro, thất bại trong nghiên cứu ứng dụng, đặc biệt ở khu vực công và doanh nghiệp Nhà nước.

Góp ý vào chỉ tiêu phát triển, đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn TP.HCM) đề nghị làm rõ mục tiêu giảm phát thải 8-9% trong dự thảo là theo năm hay so với kịch bản phát triển thông thường. Nếu là theo kịch bản thông thường thì mức này quá thấp so với Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị đã đặt ra mục tiêu giảm 15-35%.

Mặc dù thống nhất cơ bản với 27 chỉ tiêu kinh tế – xã hội được nêu trong dự thảo nhưng đại biểu Nguyễn Thị Yến (đoàn TP.HCM) đề nghị rà soát chỉ tiêu thu nhập bình quân đầu người vì Việt Nam hiện đã được xếp vào nhóm nước thu nhập trung bình cao, trong khi văn kiện vẫn nêu là “phấn đấu trở thành nước có thu nhập trung bình cao”. Về chỉ tiêu đô thị hóa, cần làm rõ cách tính sau khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính, bởi tỷ lệ này có thể giảm so với trước.

Về chỉ tiêu đô thị hóa, hiện nay dự thảo nêu là 45%, nhưng cần làm rõ con số này được tính theo 34 tỉnh, thành mới sau khi sáp nhập hay theo số liệu cũ. Thực tế, sau khi sáp nhập, tỷ lệ đô thị hóa lại giảm so với trước, cần rà soát và tính toán lại chỉ tiêu đô thị hóa để đảm bảo tính khả thi.

Đại biểu Phan Văn Mãi – Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội – nhận định, trong dự thảo hiện nay nhiều nội dung vẫn còn chia nhỏ theo từng chuyên ngành, trong khi có những vấn đề cần được nhìn nhận một cách tổng hợp, liên ngành.

Chia sẻ nhận định của các đại biểu đoàn TP.HCM, ông Mãi cho rằng: “Nếu đặt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2045 thì phải có một kịch bản tổng thể. Nếu đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số thì cần một đề án toàn diện. Và nếu mục tiêu là thoát bẫy thu nhập trung bình thì các giải pháp cần sâu rộng và đồng bộ hơn nữa…”.

Ông Mãi cũng đề xuất cần xác định rõ các “cực tăng trưởng” và vùng kinh tế trọng điểm trong lộ trình 5, 10 hoặc 20 năm tới.

Nhóm PV

Bình luận (0)