Cha mẹ cần đồng hành cùng con trong mọi giai đoạn, đặc biệt là khi con bước vào tuổi dậy thì đầy biến động. Hãy gác lại định kiến, chấp nhận sự khác biệt và cùng con đi qua “tuổi nổi loạn” bằng tình yêu, sự kiên nhẫn và sự đồng cảm.
1.Chị Ngọc Anh (Đồng Tháp) có cậu con trai tuổi 16 đang thay đổi từng ngày. Con trở nên nóng nảy, bướng bỉnh, luôn phản kháng mọi lời dạy dỗ và thậm chí có những hành động vượt ngoài tầm kiểm soát như hút thuốc, đi cả đêm không về. Chị thừa nhận mình thương con rất nhiều nhưng áp lực từ việc nuôi dạy con ở tuổi nhạy cảm khiến chị dễ nổi nóng, khiến khoảng cách giữa hai mẹ con ngày một xa hơn. Chị chỉ mong con quay về với hình ảnh đứa trẻ ngoan ngày nào, nhưng điều ấy dường như ngày càng trở nên mong manh.
Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A chia sẻ điều đáng quan tâm nhất trong câu chuyện không phải là đứa trẻ, mà chính là người mẹ. Bởi sự nổi loạn ở tuổi dậy thì là hoàn toàn bình thường và là một giai đoạn phát triển tâm sinh lý tự nhiên của mỗi đứa trẻ. Theo nữ tiến sĩ, vấn đề nằm ở chỗ người mẹ chưa giữ được trạng thái bình an và chưa thật sự đồng hành liên tục cùng con. Tuổi dậy thì là lúc trẻ có nhiều biến đổi về sinh lý, cảm xúc và nhận thức: quan tâm đến ngoại hình, dễ bốc đồng, ngủ nghỉ thất thường, chịu ảnh hưởng mạnh từ bạn bè, mạng xã hội và bắt đầu hình thành chính kiến riêng. Điều đó không phải bất thường, mà chính nỗi lo lắng thái quá và sự thiếu chuẩn bị tâm thế của phụ huynh mới khiến mối quan hệ trở nên căng thẳng. Khi cha mẹ hiểu và sẵn sàng đồng hành, những “nổi loạn” ấy sẽ trở thành cột mốc đáng mừng trong hành trình con trưởng thành.
Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A cho biết điều quan trọng đầu tiên là cha mẹ phải chấp nhận rằng con không thể sống theo ý mình hoàn toàn – cha mẹ có thể định hướng, nhưng sự lựa chọn cuối cùng vẫn thuộc về con. Thứ hai, cha mẹ cần nhìn lại xem bản thân và môi trường gia đình đã “ổn” hay chưa: có thời gian dùng bữa chung, có giao tiếp với nhau và có những nguyên tắc nề nếp được tôn trọng hay không. Thứ ba, sự đồng hành phải diễn ra liên tục, vì sự thay đổi của trẻ là tiến trình từ từ, giúp phụ huynh có thể kịp thời thích nghi và điều chỉnh cách giáo dục. Và cuối cùng, nữ tiến sĩ nhấn mạnh: “Nhìn cây sửa đất, nhìn con sửa mình” – điều trẻ bộc lộ nhiều khi chính là tấm gương phản chiếu những thiếu sót trong cách làm cha mẹ. Khi phụ huynh chịu thay đổi trước, họ mới có đủ sự thấu hiểu và sức thuyết phục để đồng hành cùng con.
2.Chị Kim L. (TP.HCM) là một người mẹ đơn thân nuôi con gái tuổi mới lớn. Từ nhỏ con bé luôn ngoan ngoãn và khép kín, nhưng bước vào lớp 10 lại đòi nghỉ học và thừa nhận mình đã có thai. Chị đau lòng vì sợ mình đã không kịp lắng nghe con, và chỉ mong tìm được cách thấu hiểu để cùng con vượt qua giai đoạn đầy biến động này.
Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A nhìn nhận, câu chuyện tưởng chừng tuyệt vọng nhưng vẫn còn một điều rất đáng mừng là cô bé chọn nói thật với mẹ. Bởi điều tệ hơn là trẻ giấu giếm, tự ý phá thai ở những nơi chui hoặc bỏ nhà ra đi, và khi đó tương lai chỉ toàn là những vũng lầy nguy hiểm chờ đón. Đây là lý do phụ huynh phải thật sự bình tĩnh, nương vào chính điều tích cực ấy để tìm hướng xử lý. Trong trường hợp này, cha mẹ cần sự hỗ trợ của luật sư để bảo vệ con và xác định rõ trách nhiệm của người cha, đặc biệt khi cô bé chưa đủ 16 tuổi.
Theo nữ tiến sĩ, việc cô bé muốn nghỉ học là phản ứng tự nhiên của một đứa trẻ đang chịu tổn thương và cảm thấy yếu thế. Trong hoàn cảnh này, mẹ và con cần bình tĩnh xác định rõ mục tiêu – tạm dừng một năm để ổn định tâm lý, sinh con, sau đó quay lại trường. Điều quan trọng là giúp con hiểu sai lầm của mình, nhưng cũng nhìn thấy cánh cửa tương lai vẫn còn mở rộng phía trước.
Về góc độ pháp lý, luật sư Dương Ánh Nga – Đoàn luật sư TP.HCM nhấn mạnh, trong trường hợp này, nếu người làm cô bé mang thai chưa đủ 16 tuổi, hành vi đó có thể bị xem là hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Theo quy định của Bộ luật Hình sự, người phạm tội từ đủ 14 tuổi trở lên đã có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội danh này. Do đó, người mẹ cần ngay lập tức làm đơn tố giác gửi cơ quan công an để được điều tra, xác minh và xử lý theo quy định pháp luật.
Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A đúc kết, khi con cái bước vào giai đoạn dậy thì, việc cần thiết của các bậc phụ huynh là phải luôn thấu hiểu, lắng nghe cũng như đồng hành để giữ gìn sợi dây kết nối yêu thương giữa các thành viên trong gia đình với nhau…
Minh Châu
Bình luận (0)