Gan là tạng lớn nhất của cơ thể với nhiều chức năng quan trọng. Cứ 2 phút toàn bộ máu lại di chuyển qua gan 1 lần. Gan là cơ quan dự trữ các chất dinh dưỡng glycogen, lipit, protein, vitamin A, vitamin B12, máu và các chất tham gia tạo hồng cầu.
Nếu trong khẩu phần ăn hằng ngày có nhiều chất béo, nhất là mỡ động vật làm hàm lượng chất béo trong gan tăng thường gọi là “gan nhiễm mỡ“.
Khi gan bị nhiễm mỡ, tùy mức độ, có thể chức năng của gan bị suy giảm, cơ thể mệt mỏi, ăn chậm tiêu, chán ăn. Trong y học cổ truyền không có bệnh danh gan nhiễm mỡ, nhưng căn cứ các triệu chứng lâm sàng có thể thấy bệnh thuộc phạm vi chứng “tích tụ“. Về mặt điều trị, có rất nhiều biện pháp, tuy nhiên vấn đề tiết chế trong ăn uống và sử dụng các món ăn bài thuốc đóng một vai trò rất quan trọng. Gan nhiễm mỡ nên dùng thực phẩm gì?
Ngô là loại ngũ cốc rất thích hợp với người gan bị nhiễm mỡ. Vì ngô chứa nhiều axit béo không no có khả năng thúc đẩy quá trình chuyển hóa của chất béo nói chung và cholesterol nói riêng.
Theo y học cổ truyền, ngô có vị ngọt tính bình, thường được dùng cho những trường hợp tỳ vị hư yếu, chán ăn, phù thũng, rối loạn lipid máu… Thường dùng dưới dạng bánh hoặc cháo bột ngô.
Nhộng tằm có vị ngọt mặn, tính bình, có tác dụng làm giảm cholesterol huyết thanh và cải thiện chức năng gan. Thường dùng dưới dạng các món ăn hoặc tán thành bột để uống. Nấm hương được xem là loại thực phẩm lý tưởng cho người bị gan nhiễm mỡ.
Trong nấm hương có chứa những chất có tác dụng làm giảm cholesterol trong máu và tế bào gan. Thường dùng dưới dạng thực phẩm để chế biến các món ăn. Kinh nghiệm dân gian cho rằng lá trà (chè) có tác dụng giải trừ các chất bổ béo. Còn kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy nó có khả năng làm tăng tính năng đàn hồi thành mạch, làm giảm cholesterol máu và phòng chống sự tích tụ mỡ trong gan.
Lá sen cũng có tác dụng giảm mỡ, giảm béo và phòng chống sự tích tụ mỡ trong tế bào gan. Lá sen được dùng dưới dạng hãm với nước sôi uống thay trà hoặc nấu cháo lá sen. Rau cần cũng có công dụng làm mát gan, hạ cholesterol máu, thúc đẩy quá trình bài tiết các chất phế thải và làm sạch huyết dịch. Thường được dùng làm rau ăn. Ngoài ra, người bị gan nhiễm mỡ nên chú trọng bổ sung các loại rau tươi như cải xanh, rau muống, cà chua, cà rốt, măng, bí đao, mướp, dưa gang, dưa chuột.
Về thức uống, nên dùng một trong những loại trà được chế biến như sau: trà khô 3g, vị thuốc trạch tả 15g, hai thứ đem hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút là uống được. Có công dụng bảo vệ gan, tiêu mỡ, lợi tiểu, giảm béo. Hoặc lấy trà khô 2g, uất kim 10g (có thể thay bằng nghệ vàng), cam thảo sao vàng 5g, mật ong 25g. Tất cả thái vụn, hãm với nước, uống trong ngày. Dùng trà khô 3g, cát căn (sắn dây thái phiến) 10g, lá sen 20g. Tất cả thái vụn hãm uống thay trà có công dụng giải độc, hạ mỡ máu, giảm béo. Cũng có thể chỉ cần dùng lá sen tươi (hoặc khô) thái vụn hãm uống thay trà hằng ngày.
Dùng rễ cây trà 30g, trạch tả 60g, thảo quyết minh 12g. Tất cả thái vụn hãm uống hằng ngày. Có công dụng làm giảm mỡ máu và phòng chống béo phì. Loại trà này rất thích hợp với những người bị nhiễm mỡ gan kèm theo tình trạng rối loạn lipid máu, bệnh lý mạch vành. Trà tươi 30g, sơn tra 15g. Hai vị hãm nước sôi uống hằng ngày, có công dụng tiêu mỡ, giảm béo. Dùng hoa trà 3g, trần bì 3g, bạch linh 5g thái vụn hãm với nước trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Cần hạn chế (hoặc kiêng) các đồ ăn quá béo bổ như mỡ động vật, lòng đỏ trứng, bộ óc và gan gia súc, bơ… và các thứ quá cay, nóng.
Theo Thanh niên
Bình luận (0)