Làm rõ cách thức triển khai chuyển đổi số giáo dục là vấn đề được đặt ra tại Hội nghị triển khai mô hình hiệu quả trong chuyển đổi số ngành giáo dục và đào tạo do Trung tâm Phát triển GD-ĐT phía Nam phối hợp cùng Tập đoàn Khoa học Công nghệ Bách Khoa tổ chức sáng 12-9.
Chia sẻ tại hội nghị, theo ông Lê Thắng Lợi – Giám đốc Trung tâm Phát triển GD-ĐT phía Nam, một trong 8 nhiệm vụ, giải pháp của NQ 71 do Bộ Chính trị ban hành về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đó là “chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo”, xác định “chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục và đào tạo”.
Đối với giáo dục, chuyển đổi số chính là chìa khóa để đổi mới căn bản và toàn diện, hiện thực hóa khát vọng xây dựng một nền giáo dục thông minh, mở, công bằng và hội nhập. Trong những năm qua, dữ liệu ngành giáo dục đã được số hóa mạnh mẽ: gần 24,5 triệu hồ sơ giáo viên, cán bộ quản lý, học sinh đã được cập nhật và kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia. Hệ thống cơ sở dữ liệu giáo dục đại học đã hoàn thiện, quản lý thông tin của 470 trường với gần 3 triệu hồ sơ người học.
Dịch vụ công trực tuyến được triển khai rộng rãi; nhiều địa phương áp dụng học bạ điện tử, thí điểm văn bằng số; kho học liệu mở và tài nguyên số được phát triển, tạo cơ hội học tập mọi lúc, mọi nơi.
Đặc biệt, Bộ GD-ĐT cũng đã ban hành khung năng lực số, thúc đẩy việc bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý, để chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở công cụ, mà trở thành năng lực cốt lõi của người học và người dạy…
Dù vậy, ông Lợi cũng thẳng thắn nhìn nhận, cách triển khai của một số địa phương, nhà trường trong chuyển đổi số còn lúng túng, manh mún; hạ tầng công nghệ chưa đảm bảo, nhất là tại vùng sâu, vùng xa; nhận thức chung, sự quyết tâm và năng lực số của một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh còn nhiều hạn chế; việc kết nối, liên thông dữ liệu giữa các hệ thống còn chưa thật sự đồng bộ; nguồn lực tài chính và nhân lực chất lượng cao cho chuyển đổi số còn thiếu, chưa đáp ứng nhu cầu phát triển.
“Hội nghị nhằm chia sẻ kinh nghiệm, bài học thực tiễn từ các nhà quản lý, chuyên gia, đơn vị, đề xuất các giải pháp, cơ chế hỗ trợ phù hợp nhằm nhân rộng các mô hình hiệu quả, tháo gỡ những khó khăn, tồn tại; giúp các địa phương, cơ sở giáo dục có cách nhìn tổng thể và giải pháp đồng bộ trong quản lý, dạy và học trên nền tảng công nghệ số…” – ông Lợi chia sẻ.
Trình bày tham luận về tổng thể chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý và đào tạo tại các cơ sở giáo dục, TS. Nguyễn Tuấn Hoa – chuyên gia phát triển kinh tế số nhấn mạnh, bản chất của chuyển đổi số trong giáo dục là sự chuyển đổi phương thức giáo dục điện tử sang phương thức giáo dục số. Do vậy, nội dung trọng tâm trong chuyển đổi số giáo dục đó là với việc dạy cần phát triển quy trình đào tạo số; với việc học cần phát triển học liệu số.
Riêng ứng dụng AI trong giáo dục, chuyên gia này nêu ra 4 cấp độ, bao gồm: Dùng AI như trợ lý; Dùng AI để phản biện; Dùng AI như công cụ; Biến AI thành lực lượng sản xuất mới. Theo ông, hiện nay việc ứng dụng AI trong giáo dục mới đang chỉ dừng ở cấp độ 1 đó là dùng AI như trợ lý. Trong khi đó cần đẩy mạnh để đưa AI trở thành một công cụ hỗ trợ dạy và học…
Là địa phương tiên phong và đi đầu thực hiện chuyển đổi số giáo dục, từ những năm 2019 khái niệm “chuyển đổi số giáo dục” đã sớm manh nha vào đời sống ngành giáo dục TP.HCM. Đến nay thành phố đã triển khai được trên 99% cơ sở dữ liệu ngành, học liệu số phủ khắp từ khối 1 đến khối 12, triển khai hiệu qủa văn phòng điện tử…, phục vụ tốt công tác dạy học, kiểm tra đánh giá, công tác quản trị nhà trường.
Chia sẻ tại hội nghị, ông Nguyễn Hà Nguyên – Phó Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM nêu rõ, để chuyển đổi số giáo dục hiệu quả thì cần phải bắt đầu từ dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”. Trong quá trình triển khai các nền tảng cần có tính liên thông với dữ liệu, làm sao để dữ liệu được sử dụng càng nhiều sẽ càng “đúng, đủ, sạch, sống”.
Khi thực hiện chuyển đổi số giáo dục, hoạt động chuyển đổi số chỉ là một trong những công đoạn của chuyển đổi số. Để thực hiện hoạt động chuyển đổi số thì cần triển khai được nhận thức số; thể chế số; hạ tầng số; nhân lực số; an toàn an ninh thông tin.
“Chuyển đổi số mà không có kinh phí thì rất khó. Trước kia khi chưa có NQ57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, TP.HCM đã ban hành NQ18 để có thể huy động nguồn lực xã hội hóa cho chuyển đổi số. Hiện nay, với NQ57, công tác chuyển đổi giáo dục số thuận lợi hơn rất nhiều, TP.HCM đang xây dựng dự toán kinh phí hỗ trợ hoạt động chuyển đổi số. Song khi xây dựng chính sách, TP.HCM sẽ tách biệt nội dung nào phục vụ cho phụ huynh học sinh có thể xã hội hóa, có thể dùng ngân sách; còn nội dung nào phục vụ cho nhà trường ví dụ như quản lý nhân sự, thi đua khen thưởng thì tuyệt đối không được sử dụng xã hội hóa…” – ông Nguyên thông tin.
Nhìn từ thực tiễn triển khai chuyển đổi số giáo dục tại TP.HCM, ông Huỳnh Quốc Thắng – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Khoa học Công nghệ Bách Khoa cho rằng, chuyển đổi số giáo dục muốn thành công cần hội tụ đủ 5 yếu tố: thu thập được dữ liệu bằng IoT; thiết kế được quy trình đào tạo số; phát triển được học liệu số; có hành lang pháp lý hỗ trợ; có nhân lực số đủ mạnh.
Yến Hoa
Bình luận (0)