Bánh kẹo dỏm vào mùa

Phòng Cảnh sát kinh tế Q.6, TP.HCM (CSKT) vừa phát hiện, bắt giữ hơn 10 tấn bánh kẹo ngoại nhập lậu hết date, “phù phép” date, giả mạo, không xuất xứ, nguồn gốc. Với loại bánh mứt như vậy, nguy cơ ngộ độc thực phẩm luôn rập rình đe dọa tính mạng người tiêu dùng.

Cụ thể, hơn 1.000 thùng bánh kẹo ghi bằng chữ nước ngoài trên vỏ thùng (từ 10 – 20 kg/thùng) hết date, không rõ xuất xứ, nguồn gốc, không hóa đơn chứng từ tại kho hàng Công ty TNHH Bình Tây – thuộc Tổng công ty lương thực miền Nam (kho 406 đường Võ Văn Kiệt, P.7, Q.6) bị CSKT Q.6 phát hiện và bắt giữ ngày 31.12.2010. Trong đó, 200 thùng kẹo được dán nhãn mác bằng tiếng Hàn Quốc, 785 thùng chocolate và 28 thùng bánh kẹo các loại ghi xuất xứ Trung Quốc. Đại diện chủ hàng là ông Châu Văn Bình (SN 1966, ngụ tại P.11, Q.8) không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc lô hàng này.

Thượng tá Nguyễn Chung – Đội phó Phòng CSKT Q.6 cho biết: “Đây là vụ vi phạm về bánh kẹo lớn nhất từ trước đến nay bị phát hiện trên địa bàn quận (gồm hơn 6 xe tải hàng bánh kẹo tang vật được CSKT Q.6 lập biên bản đưa về kho của đội). Nhãn hàng hóa trên vỏ thùng bánh kẹo ghi “Nhập khẩu và phân phối: Công ty TNHH TM-DV Sao Biển Xanh – địa chỉ số 9 Nghĩa Thục, P.5, Q.5”, nhưng qua lời khai ban đầu ông Bình thừa nhận chỉ là người phiên dịch, chủ thật sự là người Trung Quốc hiện đã bỏ trốn.

Ngoài hành vi nhập hàng lậu, đối tượng còn giả mạo xuất xứ bánh kẹo Trung Quốc thành Hàn Quốc. Nhiều loại bánh kẹo trong lô hàng này hết date bị gỡ date cũ dán lại date mới đến năm 2011. Trị giá lô hàng hơn 560 triệu đồng.

Trên thực tế, bánh kẹo nguồn gốc Trung Quốc, từ những cơ sở sản xuất chui ở nước ngoài được nhập về Việt Nam và “phù phép” thành bánh kẹo ngoại Mỹ, Hàn Quốc… để lừa người tiêu dùng sính bánh kẹo ngoại không phải là chuyện mới. Nhưng đến hẹn lại lên, cứ vào dịp lễ, tết… loại hàng dỏm này lại rộ lên và nhiều người vẫn bị mắc bẫy. Không chỉ thiệt hại về vật chất, loại bánh kẹo này có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm cho người dùng rất cao vì chất lượng kém, hết date…

Tại các chợ thời điểm hiện nay, bánh kẹo ngoại vẫn chiếm ưu thế về sự phong phú, mẫu mã và giá cả. Tại các chợ Bình Tây, chợ sỉ đường Lê Quang Sung (Q.6), chợ An Đông (Q.5), Bà Chiểu (Bình Thạnh)… phần lớn bánh kẹo ngoại loại hộp thiếc, trọng lượng từ 500 – 700 gr được bày bán ghi xuất xứ Malaysia, Thái Lan.

Trong vai mối bánh kẹo tết về vùng quê, nhiều tiểu thương “bật mí”, chỉ cần mua bánh xá (bánh kẹo bán theo kg) về đóng gói, hộp và dán nhãn ngoại là có ngay bánh kẹo hộp ngoại nhập. Thậm chí người bán còn trộn cả hàng cơ sở nhỏ lẻ trong nước vào các hộp bánh mác ngoại.

Thủ thuật “phù phép” nhãn mác, hô biến bánh xá thành bánh hộp, bánh ngoại khá đơn giản và phổ biến. Đương nhiên, hạn sử dụng của bánh kẹo xá là… vô thời hạn. Bao bì đẹp, màu mè bắt mắt lại mang mác hàng ngoại, hàng hiệu và giá rẻ nên nhiều người tìm mua dù chưa rõ chất lượng, vệ sinh thực phẩm loại bánh mứt này như thế nào.

Một kiểu gian lận bánh kẹo mùa tết ngày càng phổ biến là trà trộn bánh kẹo không rõ nguồn gốc xuất xứ, hết date vào giỏ quà biếu. Chuyên viên Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam Đào Thị Cúc cho biết: “Tình trạng gian lận này vẫn xảy ra. Tuy nhiên, khi người tiêu dùng có khiếu nại thì hội cũng không có cơ sở để xử lý. Vì đây là quà biếu nên người nhận không phải là người mua nên không có hóa đơn chứng từ. Hơn nữa, là quà biếu nên người nhận có phát hiện bánh kẹo hết date trong giỏ quà thì cũng bỏ qua chứ không thể… trách người biếu. Để đảm bảo cho người biếu lẫn người mua vui lòng, khi  mua giỏ quà biếu nên kiểm tra kỹ hoặc mua tại các siêu thị để yên tâm”.

Tại chợ Bình Tây những ngày này tràn ngập bánh mứt, kẹo, ô mai, xí muội nội – ngoại đựng trong túi nylon, bao giấy ước chừng 15 – 20 kg/bao không hề ghi xuất xứ, nguồn gốc. Nhân viên “vô tư” sang chiết bánh kẹo xá từ bao, thùng lớn vào túi, hộp nhỏ chừng 300g – 1 kg để bán lẻ. Có loại được đóng hộp sang trọng và dán tem cẩn thận nên người tiêu dùng… mù mờ về chất lượng. Giá cả thì phụ thuộc vào người mua có biết trả giá hay không. Chợ An Đông, Bà Chiểu… cũng tương tự.

Đặc biệt, tại các chợ này hiện nay ngập tràn mứt xanh đỏ lòe loẹt không rõ hóa chất phụ gia, phẩm màu gì. Phó tổng giám đốc Công ty CP Kinh Đô Nguyễn Xuân Luân cho biết: “Trước tình hình giá bánh kẹo, mứt tết năm nay tăng khá cao, nguy cơ bùng phát bánh kẹo kém chất lượng, sản xuất nhỏ lẻ, thủ công không đảm bảo an toàn thực phẩm. Đặc biệt là hình thức gian lận bánh kẹo xá mang mác bánh ngoại lừa người tiêu dùng”.

Trước nguy cơ bùng phát bánh mứt mùa tết kém chất lượng gây ngộ độc thực phẩm, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm TP.HCM Huỳnh Lê Thái Hòa cho biết: “Chi cục đã có kế hoạch cụ thể, trong đó từ ngày 1 – 15.1 tập trung thanh kiểm tra các cơ sở sản xuất, chế biến các mặt hàng thực phẩm phục vụ tết, như bánh kẹo, mứt, nước giải khát, thực phẩm khô các loại. Chúng tôi sẽ kiểm tra kỹ nguồn gốc, chất lượng nguyên liệu và việc sử dụng phụ gia thực phẩm”. Tương tự, Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM cũng cho biết sẽ tiến hành kiểm tra các mặt hàng mùa tết, trong đó trọng tâm là bánh mứt, thực phẩm.