Bất thường thương nhân TQ ồ ạt mua dứa ở Tiền Giang

Hết mua cua biển ở Năm Căn (Cà Mau), khoai lang tím ở Vĩnh Long, giờ thương nhân Trung Quốc lại tiếp tục thu mua dứa (khóm) với số lượng lớn ở Tiền Giang, cũng với cách thức y hệt: Trả giá cao gấp 2,3 lần thông thường.  

Thu mua giá cao vài ngày rồi… bỏ đi 

Thời gian qua, hàng loạt vụ mua bán bất thường không rõ mục đích của các thương nhân Trung Quốc đang diễn ra tại ĐBSCL. Với cách thức trả giá cao gấp 2, gấp 3 lần và dùng thương lái Việt Nam để mua hàng, các thương nhân Trung Quốc dễ dàng gom hàng và lách qua các quy định hiện nay về thu mua nông sản. 

Ngoài ra do không có hợp đồng nên chỉ sau một thời gian ngắn, thương nhân Trung Quốc bất ngờ bỏ đi khiến bà con nông dân không biết tìm ai, thậm chí còn bị nợ hàng triệu đồng mà không thể làm gì được. 

Hàng loạt vụ mua bán bất thường như vậy liên tục xảy ra thời gian qua không chỉ làm xáo trộn thị trường nông sản tại ĐBSCL mà còn ảnh hưởng đến cuộc sống của bà con nông dân.

Có mặt tại một trong những điểm từng là nơi thu mua khóm tại huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang của các thương nhân Trung Quốc mới thấy hết được thực trạng này. 

Mới 2 tuần trước thôi, bãi đất thu mua còn nhộn nhịp kẻ mua người bán. Hàng chục tấn khóm đã được thương lái người Việt gom đến đây để bán. Thế nhưng đến thời điểm này, tức là chỉ hơn 10 ngày sau thu mua ồ ạt, các thương nhân Trung Quốc bất ngờ bỏ đi để lại một bãi đất trống với hàng chục tấn khóm bị ung thối và cả những khoản nợ. 

Anh Bùi Công Thành, nông dân trồng khóm tại huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang cho biết, mặc dù được trả giá cao nhưng khi nhắc tới việc ký hợp đồng phía Trung Quốc không chấp nhận. Cũng theo anh Thành, “họ chỉ mua trả tiền mặt. Lúc họ muốn hạ giá thì họ chê quả xấu, không đẹp”.           

Cơ quan chức năng: Bó tay? 

Được biết, chỉ trong 3 ngày các thương nhân Trung Quốc thu mua khóm, lượng khóm nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy chế biến như công ty rau quả Tiền Giang sụt giảm tới 50%. Nhiều thương lái Việt lỡ thu mua hàng chục tấn khóm nay không biết bán cho ai.

Hậu quả là vậy, nhưng cơ quan chức năng địa phương chẳng thể làm gì do không biết căn cứ vào quy định nào để quản lý.   

“Việc thương lái Trung Quốc thu mua khóm trên địa bàn huyện chúng tôi có biết, nhưng không thể quản lý hoặc không có chế tài nào xử phạt. Lý do là vì họ thu mua qua thương lái người Việt. Đây cũng chính là điểm bất cập, mặc dù việc thu mua này ảnh hưởng đến kinh tế của huyện và gây xáo trộn”, ông Võ Văn Bằng, phòng Phát Nông nghiệp, UBND Huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang phân trần. 

Trao đổi với các cấp quản lý, chúng tôi cũng được biết thêm, sau khi có thông tin, sở Công Thương tỉnh Tiền Giang đã thành lập đoàn kiểm tra để tới tận địa bàn.

Nguồn tin thu thập được cho thấy: Các thương nhân Trung Quốc mua khóm mang về Quảng Đông và Quảng Tây để bán. Nhưng hiện giá mặt hàng này tại Vân Nam, Trung Quốc cũng chỉ khoảng 3.000 đồng/kg. Nên không hiểu vì sao họ lại sang Việt Nam để thu mua với giá hơn 4.000 đồng/kg. Thêm vào đó, họ cũng không đăng ký kinh doanh mà nhờ thương lái người Việt đứng ra thu mua. Tất cả diễn ra trong thời gian rất ngắn. Đây là điều không bình thường.

Ông Nguyễn Văn Toản, trưởng phòng quản lý Công nghiệp, sở Công Thương tỉnh Tiền Giang cho hay, bộ Công Thương cũng đã có văn bản yêu cầu các địa phương chủ động theo dõi chặt chẽ tình trạng này. “Còn theo tôi, công tác quan trọng nhất là nên phát hiện sớm, bởi vì ngay như ở Tiền Giang, khi chúng tôi xuống kiểm tra thì cũng chỉ sau 2 ngày là các thương nhân Trung Quốc họ đã rút”. 

Cũng theo ông Toản, “nếu như có chế tài cụ thể việc quản lý sẽ dễ dàng hơn”. 

Đây không phải là lần đầu tiên các thương nhân Trung Quốc thu mua nông sản. Trước đó, thương nhân Trung Quốc cũng đã từng mua cua biển tại Cà Mau hay khoai lang tím ở Vĩnh Long và gần đây nhất là vụ mua bán, nuôi trồng hải sản ở Khánh Hoà. 

Trong lúc chính quyền địa phương chờ đợi một cơ chế hay những quy định cụ thể, thì ở những vùng này, hàng trăm người nông dân đang phải gánh chịu hậu quả và họ chỉ còn biết gắng sức vun trồng hy vọng một mùa vụ tốt đẹp hơn.