Bí ẩn vùng “đất sét”

Kênh 9 nằm trên đường N2, xã Long Thành, huyện Thủ Thừa, Long An được người dân trong vùng gọi là “kênh trời đánh”. Và cây cầu số 9-10 trên con đường này cũng cùng chung số phận. Bà Nguyễn Thị Tâm, 47 tuổi, nhà ven kênh 9 cho biết: “Từ xưa tới nay, vào mùa mưa bão, năm nào ở đây cũng có người bị sét đánh. Người bị nặng thì chết, kẻ nhẹ cũng bị thương phải đưa đi cấp cứu. Cây cối ven bờ kênh này gãy cụt không biết bao nhiêu mà kể”. Hồi tưởng lại những vụ sét đánh kinh hoàng còn đọng trong trí nhớ, bà Tâm kể: “Khoảng những năm 86, 87, lúc ấy chưa có đường hay tên kênh 9 như bây giờ, có bà Năm Nên cùng hai con đi làm đồng về bị sét đánh. Bà Năm Nên chết ngay tại chỗ. Hai con bà bị văng ra xa, thoát khỏi lưỡi hái tử thần nhưng bị tàn tật đến bây giờ. Riêng khoảnh đất dưới chân bà Năm Nên đứng, đến mấy năm sau cỏ cũng không mọc được. Đi làm đồng qua đó, thấy giữa đám cỏ gà xanh tốt là hai dấu chân người rõ mồn một, tôi lạnh cả sống lưng”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, cách đây khoảng 5 năm, tại ven con kênh dài chừng 3 cây số này đã xảy ra 3 vụ sét đánh làm 1 người chết, 1 người bị thương nặng. Bên cạnh đó, hàng chục vụ sét đánh khác còn làm chết gia súc, gia cầm hay gãy cây, cháy cột điện. Nhờ người dân địa phương biết cách tránh sấm sét mỗi khi trời mưa lớn nên số người chết những năm gần đây đã giảm xuống. Theo đó, khi trời chuyển giông, mọi người đều cố gắng chạy tìm chỗ núp an toàn. Nếu lúc đó đang làm ngoài đồng, người dân sẽ bỏ cuốc, xẻng hay những vật dụng bằng sắt khác xuống để chạy thoát thân. Tuy nhiên, do số vụ sét đánh vẫn đều đều nên nhiều gia súc, gia cầm đã phải thế mạng thay cho con người.

Ở kênh Tân Thiết, xã Tân Lập, Mộc Hóa, Long An cũng xảy ra nhiều trận sét đánh kinh hoàng. Ông Nguyễn Hoàng Đắng, 69 tuổi, ấp 2, xã Tân Lập cho hay: “Con kênh Tân Thiết này được khởi công xây dựng từ trước giải phóng. Còn nhớ, đúng ngày khởi công thì trời mưa to khiến ba công nhân bị sét đánh chết tại chỗ”. Từ đó, nhiều vụ sét đánh xảy ra liên tiếp ở con kênh này. Vào những năm 70, có một nhóm người từ miền Bắc vào đây lập nghiệp. Trong lúc thuyền đang chạy dưới trời mưa, một người trong nhóm đã bị sét đánh rớt xuống sông. Hay như vụ ông Năm Thinh, ông Ba Lau ở Tân An xuống chơi cũng chẳng may bị sét đánh chết. Còn việc nhà cháy, cây đổ hay trâu bò chết thì nhiều vô số kể. Ông Đắng chia sẻ: “Con kênh này được bao nhiêu tuổi thì có chừng ấy vụ người bị sét đánh. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp thoát chết rất hi hữu”.

Một câu hỏi được nhiều người dân vùng này đặt ra là tại sao nơi họ sống lại thường xuyên bị sét đánh như thế? Có phải do có một “lời nguyền bí ẩn” nào đó hay vì một nguyên nhân sâu xa khác. Những người sống lâu năm ở kênh Tân Thiết bảo có giai thoại cho rằng do thời Ngô Đình Diệm, khi khởi công con kênh này người ta đã “phạm húy” vào nhà trời. Thế nên, hàng năm trời thường sai Thiên Lôi xuống trị tội những kẻ dám cãi lệnh trời. Tuy nhiên, có nhiều người phỏng đoán rằng do có mỏ sắt, mỏ vàng hay mỏ ô-xít nhôm ở dưới lòng kênh nên nơi đây thường xuất hiện sét mỗi khi trời mưa giông.

Theo nghiên cứu của Viện Địa lý tài nguyên TP.HCM, khả năng có quặng sắt ở khu vực Đồng Tháp Mười như Long An rất ít. Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng sét đánh nhiều và tập trung chủ yếu là vì những vùng này có chất dẫn điện. Chất dẫn điện đó là phèn sắt trong vùng trũng nước nhiều. Chất sắt trong phèn dẫn điện cao nên xác suất thu sét đánh vào sẽ nhiều hơn. Và theo khuyến cáo của Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ, sét đánh từ trên trời xuống hình rễ cây nên sẽ không chừa ở bất cứ chỗ nào. Vì thế, để hạn chế thiệt hại do sét đánh, khi thấy mưa, giông, người dân phải nhanh chóng tìm nơi trú ẩn.