Trước sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), có những công việc sẽ bị mất đi nhưng cũng có những công việc không bị ảnh hưởng. Muốn giữ được công việc và không bị AI thay thế, bên cạnh chọn ngành nghề phù hợp với năng lực, người học cần thành thạo công nghệ. Khi có kỹ năng về công nghệ, người học mới có thể điều khiển, vận hành các nền tảng công nghệ và tạo ra sản phẩm riêng biệt.
Đó là chia sẻ của các chuyên gia trong Chương trình hướng nghiệp “Cùng bạn chọn nghề cho tương lai” lần thứ 18 năm học 2025-2026, với chủ đề “Gen Z chọn ngành nghề trong kỷ nguyên AI” vừa diễn ra tại Trường THPT Bình Hưng Hòa (phường Bình Hưng Hòa, TP.HCM). Chương trình do Tạp chí Giáo dục TP.HCM phối hợp cùng Sở GD-ĐT TP.HCM, ĐHQG TP.HCM và Trung tâm Phát triển GD-ĐT phía Nam (Bộ GD-ĐT) tổ chức, với sự đồng hành của Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, Trường ĐH Kinh tế – Tài chính TP.HCM và DOL IELTS Đình Lực.
Lựa chọn ngành nghề theo năng lực
Trong chương trình, nhiều học sinh bày tỏ lo ngại về sự phát triển mạnh mẽ của AI đã tác động đến mọi lĩnh vực, ngành nghề. Điều này khiến các em vô cùng khó khăn trong việc lựa chọn ngành nghề phù hợp cho tương lai. Cụ thể, một học sinh bày tỏ: “Qua các kênh thông tin, em thấy hiện nay AI có thể làm được nhiều việc từ lĩnh vực y tế, giáo dục, đến thiết kế… Vậy chúng em nên chọn ngành nghề nào để có thể gắn bó được lâu dài mà không bị tác động bởi AI?”. TS. Phạm Tấn Hạ (chuyên gia hướng nghiệp – tuyển sinh) thừa nhận, AI đang được sử dụng trong nhiều lĩnh vực. Nhưng điều này không có nghĩa là AI có thể làm được mọi thứ và đẩy con người ra khỏi mọi ngành nghề. Vì vậy, các em đừng quá quan tâm đến sự phát triển của AI, thay vào đó, các em cần tìm hiểu xem bản thân mình thích làm nghề nào, có năng lực, sở trường gì để lựa chọn ngành nghề phù hợp. “Ngành nghề nào cũng cần thiết trong tương lai, vì mỗi ngành nghề có những đặc thù riêng. Điều quan trọng là các em phải cân nhắc xem bản thân phù hợp với ngành nghề nào rồi đưa ra quyết định lựa chọn. Khi các em chọn đúng ngành nghề và sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, quyết tâm theo đuổi đam mê thì chắc chắn sẽ gắn bó với công việc lâu dài”, TS. Phạm Tấn Hạ chia sẻ.
Trong khi đó, TS. Nguyễn Hữu Long (chuyên gia tâm lý – kỹ năng) cho rằng, trong việc chọn ngành nghề thì yếu tố năng lực rất quan trọng. Chỉ có năng lực các em mới làm việc được trong môi trường có những khó khăn, thử thách. Và khi vượt qua được, các em mới được đơn vị, doanh nghiệp tín nhiệm, được cân nhắc lên vị trí cao hơn. Lúc này, dù AI có phát triển đến đâu thì với năng lực của mình, các em sẽ có cách điều khiển AI và biến AI thành công cụ để tạo ra sản phẩm riêng của mình, góp phần đưa đơn vị, doanh nghiệp ngày càng phát triển.
Vững kiến thức mới có thể làm chủ AI
Một học sinh chia sẻ: “Hiện em rất quan tâm đến ngành kinh doanh quốc tế, vì em nghe nói học ngành này ra trường sẽ được làm việc với người nước ngoài. Vậy, nếu em theo đuổi ngành này thì cần rèn luyện những kỹ năng gì để sau này tìm được công việc tốt?”. ThS. Nguyễn Ngọc Thạch (Phó Giám đốc Trung tâm tư vấn tuyển sinh, Trường ĐH Kinh tế – Tài chính TP.HCM) cho biết, kinh doanh quốc tế là ngành học liên quan đến hoạt động kinh doanh xuyên quốc gia. Đây là một lĩnh vực năng động và mang tính toàn cầu, cung cấp những kiến thức chung về quản trị kinh doanh, về chiến thuật, chiến lược kinh doanh xuyên quốc gia. Do vậy, khi tốt nghiệp ngành này, người học sẽ có nhiều cơ hội làm việc trong các công ty nước ngoài hoặc công ty tại Việt Nam có liên doanh với nước ngoài. Nhằm mở rộng kinh doanh xuất nhập khẩu, cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài đều có nhu cầu tuyển dụng những cử nhân ngành kinh doanh quốc tế. Sinh viên tốt nghiệp ngành này thường có cơ hội làm ở các vị trí như: nhân viên, trợ lý xuất nhập khẩu, giảng dạy… Khi đã có 3 đến 5 năm kinh nghiệm, các em có thể được giao chịu trách nhiệm kinh doanh xuất nhập khẩu một khu vực và sau đó có thể trở thành một nhà quản lý, lãnh đạo trong lĩnh vực này. “Để phát triển trong lĩnh vực này, người học phải trang bị tốt kỹ năng ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp, biết lập kế hoạch, làm việc nhóm… Khi vững kỹ năng và kiến thức, các em có thể cạnh tranh trong thị trường lao động, đặc biệt trong thời buổi AI phát triển, không phải lo thất nghiệp”, ThS. Nguyễn Ngọc Thạch cho hay.
Trao đổi với những học sinh có sự quan tâm đến ngành quản trị kinh doanh, ThS. Nguyễn Xuân Luyện (Phó Giám đốc Trung tâm tư vấn tuyển sinh, Trường ĐH Công nghệ TP.HCM) cho biết, quản trị kinh doanh là ngành học rất được các bạn trẻ quan tâm hiện nay. Bởi sự phát triển của công nghệ, hoạt động kinh doanh cũng phát triển mạnh mẽ, nhất là trên các nền tảng mạng xã hội. Thông qua công nghệ, người bán dễ dàng tương tác, vận chuyển hàng hóa đến người mua một cách nhanh chóng, tiện lợi. Quản trị kinh doanh được chia thành nhiều ngành chuyên sâu như quản trị nhân sự, quản trị kinh doanh tổng hợp, quản trị kinh doanh quốc tế, thương mại, quản trị truyền thông, marketing… “Khi học ngành quản trị kinh doanh, người học sẽ có cái nhìn bao quát về các hoạt động kinh doanh, quản lý doanh nghiệp. Giúp mở rộng con đường sự nghiệp vì tính đa dạng và khả năng thích ứng với nhiều vị trí công việc khác nhau”, ThS. Nguyễn Xuân Luyện nói.
Thông tin đến học sinh về tầm quan trọng của ngành công nghệ thông tin, bà Nguyễn Thị Tú Loan (Trưởng phòng Tuyển sinh, Trường Swinburne Việt Nam) cho hay, công nghệ càng phát triển thì ngành công nghệ thông tin càng “hot”. Như chúng ta thấy, bất cứ hoạt động nào hiện nay cũng cần công nghệ thông tin, từ hoạt động đi lại đến mua sắm cũng liên quan đến công nghệ. Do đó, học sinh chọn học ngành công nghệ thông tin không phải lo thất nghiệp sau khi ra trường.
Bài, ảnh: Hồ Trinh
Bình luận (0)