Theo người đứng đầu ngành giáo dục, việc chuẩn bị một bộ sách giáo khoa thống nhất dùng chung cho cả nước được triển khai ngay từ năm học 2026-2027. Các khâu biên soạn, thẩm định, ban hành bộ sách này sẽ được thực hiện theo quy trình chặt chẽ, khoa học, kế thừa những kết quả đã đạt được của giai đoạn trước đồng thời khắc phục những bất cập còn tồn tại.
Cuối tuần qua, Bộ GD-ĐT tổ chức hội nghị tổng kết, đánh giá kết quả triển khai chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông giai đoạn 2020-2025 với hơn 40 điểm cầu trên toàn quốc.
Triển khai đúng lộ trình
Báo cáo tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông Thái Văn Tài cho biết, thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Bộ GD-ĐT đã xây dựng, ban hành chương trình giáo dục phổ thông; tổ chức biên soạn, thẩm định, phê duyệt sách giáo khoa. Đồng thời, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương chuẩn bị những điều kiện về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất và thiết bị dạy học. Quan điểm xuyên suốt trong quá trình xây dựng chương trình là đảm bảo tính mở, ổn định và khả năng phát triển; phù hợp với tiến bộ khoa học – công nghệ và yêu cầu thực tiễn. Trong giai đoạn 2020-2025, hệ thống văn bản được ban hành toàn diện, bao quát các vấn đề cốt lõi để đáp ứng yêu cầu đổi mới.
Công tác phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục được Bộ GD-ĐT quan tâm triển khai. Trong năm học 2023-2024, Bộ GD-ĐT phối hợp với Bộ Nội vụ rà soát, báo cáo Trung ương bổ sung 27.826 biên chế giáo viên (trong tổng số 65.980 biên chế được bổ sung cho giai đoạn 2022-2026). Đồng thời, bộ chỉ đạo các địa phương quản lí biên chế, tuyển dụng, sử dụng đội ngũ, khắc phục tình trạng thiếu giáo viên và đảm bảo điều kiện triển khai chương trình mới. Tỉ lệ giáo viên đạt chuẩn theo Luật Giáo dục 2019 tăng ở tất cả các bậc học.
Bộ GD-ĐT cũng chỉ đạo địa phương rà soát, quy hoạch mạng lưới trường lớp hợp lí; đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị, đảm bảo quyền học tập của học sinh. Đến năm học 2024-2025, cả nước có 26.408 cơ sở giáo dục phổ thông; tỷ lệ phòng học kiên cố tăng, số học sinh/lớp giảm, tạo điều kiện học tập tốt hơn. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được ban hành và triển khai đúng lộ trình trên phạm vi toàn quốc theo hướng mở, linh hoạt; cho phép nhà trường chủ động xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp thực tiễn. Bộ GD-ĐT đã thành lập Ban chỉ đạo phát triển chương trình; tổ chức rà soát, đánh giá việc thực hiện; kịp thời điều chỉnh chương trình môn học như lịch sử, địa lí, giáo dục công dân cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Về sách giáo khoa, lần đầu tiên thực hiện thành công chủ trương xã hội hóa, thu hút 7 nhà xuất bản và 12 công ty cổ phần tham gia biên soạn với 3.844 tác giả trên cả nước. Quy trình biên soạn, thẩm định, phê duyệt và lựa chọn sách giáo khoa được thực hiện công khai, minh bạch. Các địa phương cũng tích cực biên soạn tài liệu giáo dục địa phương, góp phần đưa nội dung đặc thù vùng miền vào nhà trường. Việc kiểm tra, đánh giá theo chương trình mới được đổi mới theo hướng đa dạng, thực chất, giảm áp lực điểm số; tập trung đánh giá sự tiến bộ và năng lực học sinh.
Kì thi tốt nghiệp THPT năm 2024-2025 là kì thi đầu tiên theo chương trình mới, bảo đảm đánh giá đúng mục tiêu giáo dục phổ thông, là căn cứ để xem xét chất lượng dạy học của nhà trường và công tác quản lí của cơ quan giáo dục. Trong giai đoạn 2020-2025, Việt Nam có 173 lượt thí sinh tham dự Olympic quốc tế và khu vực; giành 159 huy chương, khẳng định vị thế vững chắc của giáo dục mũi nhọn.
Chương trình mới có nhiều yếu tố khác biệt, “phi truyền thống”
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn đánh giá cao các ý kiến đóng góp và khẳng định, việc tổng kết chương trình, sách giáo khoa giai đoạn 2020-2025 là cơ sở quan trọng để triển khai giai đoạn tiếp theo. Bộ trưởng cảm ơn các chuyên gia, nhà khoa học, địa phương và đội ngũ giáo viên; nhận định đây là minh chứng cho quyết tâm lớn của toàn ngành trong đổi mới giáo dục phổ thông. “Ngành giáo dục đã hoàn thành một chu trình trọn vẹn từ lớp 1 đến lớp 12; đạt được cả chiều rộng và chiều sâu, đáp ứng mục tiêu của chương trình mới – một cuộc đổi mới toàn diện ở bậc học phổ thông” – Bộ trưởng nhấn mạnh.
Theo người đứng đầu ngành giáo dục, chương trình mới có nhiều yếu tố khác biệt, “phi truyền thống”; đòi hỏi sự thích ứng mạnh mẽ, chuyển từ truyền thụ kiến thức sang phát triển phẩm chất và năng lực người học. Đây là một thay đổi mang tính triết lí sâu sắc. Sách giáo khoa cũng được chuyển hóa từ “gói kiến thức” sang học liệu mở, giúp giáo viên dẫn dắt học sinh phát triển năng lực.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Bộ trưởng nêu rõ, chúng ta vừa phải duy trì, hoàn thiện việc đã làm vừa chuẩn bị cho giai đoạn mới. Theo đó, cần rà soát, hoàn thiện, phát triển chương trình sau thời gian vận hành, thực hiện một cách bài bản, khoa học. Các địa phương cần tiếp tục tham mưu cho chính quyền; quan tâm hơn tới điều kiện triển khai chương trình, gồm cơ sở vật chất, thiết bị, tài chính và đội ngũ. Bộ trưởng lưu ý: “Thời gian qua, chúng ta gặp nhiều khó khăn như thiếu người, cơ sở vật chất, nguồn lực. Thời gian tới, cần giảm dần tình trạng thiếu hụt; đặc biệt là đầu tư cho các môn nghệ thuật, thể chất, tin học, kỹ năng sống”.
Khẳng định đội ngũ nhà giáo là yếu tố then chốt, Bộ trưởng cho rằng, vấn đề không chỉ ở số lượng mà quan trọng hơn là năng lực, trình độ và khả năng thích ứng của giáo viên với yêu cầu mới; đặc biệt, là dạy học tích hợp, phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Bộ trưởng cũng đề nghị đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng AI trong dạy – học, nhưng phải thận trọng, phù hợp và có kiểm soát.
Về sách giáo khoa, người đứng đầu ngành giáo dục nhấn mạnh việc chuẩn bị một bộ sách giáo khoa thống nhất dùng chung cho cả nước, được triển khai ngay từ năm học 2026-2027. Các khâu biên soạn, thẩm định, ban hành bộ sách giáo khoa này sẽ được thực hiện theo quy trình chặt chẽ, khoa học, kế thừa những kết quả đã đạt được của giai đoạn trước, đồng thời khắc phục những bất cập còn tồn tại.
Việt Ngân
Bình luận (0)