Cả nhà cùng diễn!

Đó là chuyện nhà của cố NSND Lý Huỳnh – một tên tuổi lừng lẫy của nền điện ảnh Việt Nam. Nguyên Phó Chủ tịch nước, bà Trương Mỹ Hoa từng nhận xét: “Gia đình NSND Lý Huỳnh là một gia đình hy hữu, một gia đình có đến năm người là đạo diễn, diễn viên nổi tiếng, làm rạng danh điện ảnh nước nhà. Không những thế, đây còn là một gia đình biểu tượng cho sự thành đạt và hạnh phúc… Theo tôi, để có được những hạnh phúc tưởng chừng như đơn giản ấy là cả một hành trình gian khổ mà hai vợ chồng NSND Lý Huỳnh đã dày công vun đắp”.

Nguyên Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa chúc mừng Lý Huỳnh nhận danh hiệu NSND năm 2011

Một gia đình nổi tiếng!

Cố NSND Lý Huỳnh sinh năm 1942 tại huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long. Hình ảnh ông Hai Lúa của Lý Huỳnh trong bộ phim Vùng gió xoáy đầy nội tâm phức tạp đã trở thành một nhân vật đặc biệt trong lịch sử điện ảnh nước nhà. Với vai diễn này, ông giành giải Bông sen vàng – Nam diễn viên chính xuất sắc nhất Liên hoan phim toàn quốc lần thứ sáu năm 1983. Ngoài ra, ông còn nhận giải Bông sen bạc cho tài năng diễn xuất của mình trong các phim Mối tình đầu, Mùa gió chướng và cô Nhíp, Hòn Đất, Ông Hai cũ… Nhiều người bảo rằng: “Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh” quả thật đúng với gia đình của NSND Lý Huỳnh. Ông có 6 người con (2 trai, 4 gái) thì hầu hết đều nối nghiệp ông, trong đó nổi bật nhất có Lý Sơn (đạo diễn), Lý Hùng – Lý Hương – Lý Hồng (diễn viên điện ảnh – ca sĩ). Các con ông, như những hạt mầm được gieo vào mảnh đất tốt nên đã phát triển được đúng sở trường của mình. Lý Sơn – con trai đầu lòng của ông tốt nghiệp ĐH Điện ảnh Hà Nội và trở thành một đạo diễn thực hiện thành công rất nhiều bộ phim tình cảm xã hội, hình sự: Nước mắt học trò, Sau những giấc mơ hồng, Phi vụ Phượng Hoàng, Hồng Hải tặc… với doanh thu luôn đạt con số kỷ lục những năm 1990. Nam tài tử điện ảnh đẹp trai Lý Hùng vừa tốt nghiệp Trường Nghệ thuật Sân khấu II đã nhanh chóng trở thành thần tượng của khán giả sau một loạt phim tình cảm, mà khởi đầu là Phạm Công Cúc Hoa. Cho đến nay, Lý Hùng vẫn là một gương mặt ăn khách, đồng thời cũng là một diễn viên tham gia nhiều bộ phim võ thuật nhất. Cô con gái út Lý Hương xinh đẹp cũng không làm ông thất vọng khi xuất hiện trong nhiều bộ phim võ thuật. Nét diễn xuất điêu luyện của Lý Hương đã khiến cô nhanh chóng chinh phục khán giả, nhất là hai bộ phim hình sự Viên đạn tốc độ và Nữ cảnh sát siêu đẳng. NSND Lý Huỳnh từng khẳng định: “Tôi không hề áp đặt các con phải theo nghề của mình mà để các con nếu thực sự yêu thích, say mê thì tự tìm đến. Nghệ thuật bao giờ cũng đòi hỏi năng khiếu, sự say mê và khổ luyện. Cách làm này của tôi không ngờ đã đạt được hiệu quả như ý muốn”.

Lúc sinh thời, NSND Lý Huỳnh thường đưa vợ và các con đến thăm và tặng quà cho các đồng nghiệp ở Viện Dưỡng lão nghệ sĩ

Năm 2020, NSND Lý Huỳnh qua đời ở tuổi 79 là nỗi mất mát to lớn của gia đình ông và nền điện ảnh Việt Nam.

“Gia đình nghệ sĩ văn hóa cấp thành phố” nhiều năm liền

Cố NSND Lý Huỳnh và vợ – bà Đoàn Thị Nguyên là một điển hình về vợ chồng nghệ sĩ gắn bó từ thời còn cơ hàn, với hơn 50 năm hạnh phúc bên nhau.

Hiếm có một gia đình nghệ thuật nào mà tất cả đều nổi tiếng như NSND Lý Huỳnh, lại giữ được phẩm chất đạo đức, không làm điều gì hổ thẹn với Tổ nghiệp. Tất cả điều này đều nhờ vào sự dạy dỗ, giáo dục chu đáo của ông bà. Khi chuẩn bị thực hiện một bộ phim, cả nhà đều ngồi lại cùng nhau bàn luận, đôi khi có cả tranh cãi để đưa ra những giải pháp hữu hiệu nhằm giúp bộ phim thu hút khán giả khi trình chiếu.

Lý Hùng – Lý Hương đưa mẹ đi du lịch

Diễn viên Lý Hùng cho biết: “Ba tôi kể sau ngày giải phóng, mẹ nuôi heo, lập tổ sản xuất bút bi ngay tại nhà, một tay mẹ điều phối dây chuyền sản xuất và các đầu mối giao hàng để ba tôi yên tâm đi cả năm trời hoàn thành các vai diễn. Năm ba tôi quyết định bước vào nghề sản xuất phim, mẹ bán đi đàn heo, sau đó tạm ngưng cơ sở sản xuất bút bi để đi theo làm người đứng phía sau hậu trường lo cho chồng. Sáu đứa con lần lượt ra đời, một tay mẹ chăm sóc và nuôi dưỡng. Ba tôi chẳng bao giờ biết trong nhà còn bao nhiêu gạo hay trong tủ còn bao nhiêu tiền, bởi tất cả đều do mẹ quán xuyến hết.

Khi biết chúng tôi đam mê nghệ thuật giống ba, thay vì can ngăn với cái nghề “phù phiếm” này thì mẹ lại ủng hộ, cùng ba lo cho chúng tôi, bắt chúng tôi phải ăn học đàng hoàng, có kiến thức cơ bản để làm tới nơi tới chốn. Thành quả của anh em chúng tôi hôm nay không phải tự nhiên mà có, đó là sự vạch đường chỉ lối rất tận tâm của mẹ. Còn đối với ba tôi thì mẹ là trợ thủ đắc lực. Lúc ba còn sống, thỉnh thoảng khi tiếp xúc với đồng nghiệp hay phóng viên mà bỗng dưng quên chuyện gì thì ba tôi đều quay sang mẹ nhờ nhắc giùm. Có thể nói, mẹ trở thành “bộ nhớ” của ba tôi cả chuyện đời lẫn chuyện nghề.

Lý Hùng – Lý Hương cùng mẹ và các anh chị, các cháu trong dịp Tết Nguyên đán 2024

Hồi tôi làm phim thi tốt nghiệp, ở phần cuối, tôi ghi là “Xin cảm ơn gia đình bà Đoàn Thị Nguyên”. Bạn bè tôi thắc mắc hỏi: “Gia đình bà Đoàn Thị Nguyên là ai, họ cho mượn bối cảnh hả?”. Tôi trả lời: “Bà Đoàn Thị Nguyên là mẹ của Hùng, mẹ của Hùng cho tiền làm phim tốt nghiệp nên Hùng cảm ơn, chứ ghi gia đình ông Lý Huỳnh thì “lộ” quá…”. Lúc đó, các bạn tôi đều cười khoái chí…”.

Diễn viên Lý Hương bật mí: “Mẹ tôi rất tích cực ủng hộ, tham gia các chương trình quyên góp từ thiện cho những hoàn cảnh khó khăn cơ nhỡ. Trong những chuyến đi từ thiện này, mẹ thường bảo các con phải ủng hộ, phải đi theo để hiểu thêm với sự khốn khó của người dân để tự răn với mình, cuộc sống muốn có hạnh phúc ấm no, phải có sự chia sẻ và đồng cảm với những mảnh đời đáng thương.

Ngoài các bằng khen “Gia đình nghệ sĩ văn hóa cấp thành phố” nhiều năm liền, tháng 3-2013, gia đình NSND Lý Huỳnh đã được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng trao Bằng khen trong lễ kỷ niệm “Chi hội Thiện Nhân – 10 năm ân tình” với thành tích nhiều năm hoạt động trong công tác xã hội – từ thiện, góp phần vào việc xây dựng và bảo vệ đất nước. Suốt một thời gian dài, vợ chồng NSND Lý Huỳnh tích cực ủng hộ các chương trình quyên góp từ thiện cho những hoàn cảnh khó khăn cơ nhỡ.

Anh Khôi