Các luật liên quan đất đai có hiệu lực: Khó khăn trong bất động sản, nhà ở xã hội sẽ được tháo gỡ

Mới đây, Đoàn giám sát của Quốc hội đã có buổi làm việc với UBND TP.HCM về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản (BĐS) và phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) từ năm 2015 đến hết năm 2023. Tại đây, lãnh đạo TP.HCM cho biết, khi 3 luật mới: Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS có hiệu lực từ 1-8, khó khăn trong BĐS và NƠXH sẽ được tháo gỡ.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc với UBND TP.HCM

Thiếu ngân sách cho nhà ở xã hội

Nói về khó khăn trong BĐS và NƠXH, ông Huỳnh Thanh Khiết – Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM – cho biết, khó khăn lớn nhất hiện nay là thiếu nguồn vốn đầu tư từ Nhà nước, ngân sách Nhà nước nên chưa thể bố trí đầy đủ để xây dựng NƠXH thuộc sở hữu của Nhà nước cho các đối tượng chính sách như cán bộ, công chức, viên chức, giáo viên…

“TP.HCM chỉ bố trí được 10% nguồn vốn để thực hiện các chương trình NƠXH. Từ nay đến năm 2025, theo chương trình kế hoạch đặt ra, TP.HCM cần 37.700 tỷ đồng nhưng TP chỉ có khả năng đáp ứng bố trí từ ngân sách khoảng 3.770 tỷ đồng. Đến năm 2030, TP cần số vốn 86.400 tỷ đồng, trong khi đó chỉ có khả năng bố trí từ ngân sách 8.600 tỷ đồng, còn lại chỉ có thể sử dụng từ các nguồn vốn xã hội. Bởi vậy, nguồn vốn rất thấp, rất khó đạt được chỉ tiêu đặt ra do bố trí từ ngân sách”.

Đối với lĩnh vực BĐS, ông Khiết cho hay, sự bùng nổ của các dự án BĐS gây ra nhiều vấn đề về quản lý và tăng giá đất, gây áp lực lên cơ sở hạ tầng và môi trường sống. Sự thiếu hụt nguồn cung nhà ở phù hợp với nhu cầu thị trường dẫn đến giá nhà tăng cao, gây khó khăn cho người dân trong việc mua sắm nhà ở.

Về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường BĐS và phát triển NƠXH trong giai đoạn 2015-2023 tại địa phương, ông Khiết thông tin, UBND TP.HCM đã thành lập Tổ công tác tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư trên địa bàn TP. Theo đó, Tổ công tác hoạt động theo quy chế Tổ công tác đã được UBND TP phê duyệt tại Quyết định số 4414/QĐ-UBND ngày 3-10-2023. Hiện nay, Bộ Xây dựng đang dự thảo Nghị định về quản lý và phát triển NƠXH của Luật Nhà ở 2024. Trên cơ sở thực tiễn công tác thẩm định giá NƠXH, TP.HCM kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét, bổ sung các quy định công tác thẩm định giá NƠXH như: Kiến nghị bỏ lợi nhuận định mức cho lãi vay trong thời gian xây dựng để giảm bớt giá thành cho NƠXH; Bổ sung mức lãi vay tối đa so với tổng chi phí đầu tư xây dựng của dự án để loại trừ trường hợp lãi vay quá lớn so với các chi phí đầu tư xây dựng khác, cụ thể bổ sung quy định tổng lãi vay không vượt quá 20% tổng chi phí đầu tư xây dựng; Kiến nghị hướng dẫn cụ thể công thức tính giá bán đối với NƠXH được phép bán sau 10 năm cho thuê.

Theo ông Bùi Xuân Cường – Phó Chủ tịch UBND TP, TP.HCM đã chuẩn bị tâm thế sẵn sàng triển khai Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS. Ba luật này có hiệu lực từ 1-8 sẽ giúp thị trường BĐS chuyển sang giai đoạn mới và phát triển. TP.HCM cũng đã chuẩn bị các phần việc liên quan để triển khai ngay khi các luật có hiệu lực. Hiện TP đang chuẩn bị làm bảng giá đất để áp dụng từ 1-1-2026, chuẩn bị các văn bản hướng dẫn để quản lý thị trường BĐS, nhóm nhà ở thương mại. TP đang vướng quy hoạch chung và quy hoạch TP.Thủ Đức, nếu được tháo gỡ thì sẽ tháo gỡ được quy hoạch sử dụng đất. Thời gian tới, TP tập trung ưu tiên tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến NƠXH, nhà ở trên và ven kênh rạch.

TP.HCM cần sớm đảm bảo nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhìn nhận, thị trường BĐS của TP.HCM cũng như nhiều địa phương trong cả nước có nhiều bất cập. Việc phát triển NƠXH cũng gặp khó khăn cả về thể chế, chính sách và quá trình tổ chức thực hiện. TP.HCM là đô thị đặc biệt, là động lực, đầu tàu, dẫn dắt của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước. Cùng với nỗ lực của TP, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, nghị quyết để phát triển TP.HCM. Quốc hội cũng đã ban hành Nghị quyết số 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, trao cho TP 44 cơ chế, chính sách đặc thù trên 7 lĩnh vực, nhằm giúp TP tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, trong đó có các cơ chế đặc thù về phát triển NƠXH. Đồng thời, tại kỳ họp thứ 7 (5-2024), Quốc hội cũng đã thông qua Luật sửa đổi một số điều Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Đất đai, Luật Các tổ chức tín dụng để các luật này có hiệu lực sớm hơn, thi hành từ ngày 1-8 nhằm tháo gỡ nhiều khó khăn vướng mắc hiện nay, trong đó có tháo gỡ cho thị trường BĐS và phát triển NƠXH.

Theo đó, ông Hải đề nghị chính quyền TP.HCM khẩn trương xây dựng, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành được giao trong các luật. Tập trung thời gian, nhân lực, trí tuệ để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 98, đồng thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho thị trường BĐS và phát triển NƠXH hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền để tháo gỡ các khó khăn vướng mắc này. Đây là 2 lĩnh vực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm an sinh xã hội, NƠXH cho người có thu nhập thấp.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường đánh giá, TP.HCM đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai các quy định pháp luật về quản lý thị trường BĐS và NƠXH. HĐND TP, UBND TP đã tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế. Trong đó, HĐND TP đã ban hành 6 nghị quyết, UBND TP đã ban hành 6 quyết định quy phạm pháp luật về lĩnh vực kinh doanh BĐS và NƠXH để quy định cụ thể các nội dung được Luật Đất đai, Luật Nhà ở hiện hành giao. Ngoài ra, TP cũng ban hành nhiều văn bản riêng chỉ đạo điều hành trong lĩnh vực này. Bên cạnh đó, từ góc nhìn của mình, TP cũng rất tích cực góp ý, xây dựng các văn bản luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các nghị định, thông tư của Chính phủ, các bộ.

Ông Cường đề nghị, TP.HCM tiếp tục rà soát để hoàn thiện thể chế, pháp luật được giao theo các luật, nghị quyết của Quốc hội, nghị định của Chính phủ, thông tư của các bộ có liên quan đến lĩnh vực này mới được ban hành, nhất là Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS có hiệu lực từ 1-8.

“Đoàn công tác ghi nhận những thông tin UBND TP.HCM, các sở, ngành, cơ quan tại địa phương đã phản ánh liên quan đến quản lý thị trường BĐS và NƠXH. Đoàn công tác sẽ báo cáo với Đoàn giám sát để trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội”, ông Cường cho biết.

Khánh Trinh