Cải cách tổ chức bộ máy hành chính tại TP.HCM: Không đơn giản như phép toán, cộng, trừ, nhân, chia

HĐND TP.HCM vừa có buổi giám sát đối với UBND TP.HCM về việc thực hiện chương trình cải cách hành chính (CCHC) về cải cách tổ chức bộ máy hành chính và cải cách chế độ công vụ giai đoạn 2022-2025.

5 năm chỉ thu hút được 10 chuyên gia

Tại buổi giám sát, nói về cơ chế thu hút chuyên gia và nhà khoa học, tuyển dụng công chức, viên chức từ đội ngũ sinh viên xuất sắc, bà Phạm Quỳnh Anh – Trưởng ban Pháp chế HĐND TP – cho rằng, triển khai công tác này từ Nghị quyết 54 đến Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM đạt được số lượng rất khiêm tốn. Đến nay, sau 5 năm chỉ thu hút được 10 chuyên gia, nhà khoa học, và 3 viên chức từ nguồn sinh viên xuất sắc. Do vậy, vấn đề này phải tiếp tục quan tâm.

Về tổ chức bộ máy, chế độ công vụ, theo ông Nguyễn Văn Đạt – Phó Trưởng ban Pháp chế HĐND TP, việc triển khai kế hoạch của UBND TP về CCHC để nâng cao chỉ số CCHC trên địa bàn TP được các quận, huyện, sở, ngành tổ chức cơ bản đạt theo yêu cầu. Tuy nhiên, UBND TP nên đánh giá toàn diện hơn để thấy rằng mục tiêu CCHC và giải pháp nâng cao chỉ số CCHC trên địa bàn TP giai đoạn này rõ nét hơn. UBND TP nên đẩy nhanh việc xây dựng đề án vị trí việc làm và phê duyệt vị trí việc làm nhanh để bố trí vào bộ máy nhằm đảm bảo theo quy định.

Qua các hoạt động giám sát, ông Cao Thanh Bình – Trưởng ban Văn hóa Xã hội HĐND TP – nhận định, các đơn vị đã tập trung chuyển đổi số để giải quyết hồ sơ, thực hiện các nội dung nhằm tăng tính hiệu quả công việc. Tuy nhiên, vấn đề này còn khó khăn khi công nghệ thông tin và nguồn nhân lực thực hiện thiếu, yếu. Theo đó, UBND TP cần chỉ đạo quyết liệt hơn nữa và tăng cường khảo sát, đánh giá xem xét việc đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin và nguồn nhân lực.

“Đây là một trong những vấn đề cấp bách. Nếu thực hiện tốt thì chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết các vấn đề của TP được trôi chảy, thuận lợi hơn”, ông Bình nhấn mạnh.

Về giải quyết các hồ sơ thủ tục hành chính, ông Bình đánh giá, tỷ lệ trễ hẹn giảm đáng kể. Nhiều địa phương có các giải pháp trong quá trình quản lý cán bộ công chức khi thực thi công vụ. Tuy nhiên, vẫn còn một vài bộ phận trong quá trình thực hiện chưa đạt được tỷ lệ như mong muốn. UBND TP cần chỉ đạo tăng cường hơn nữa trong thanh tra công vụ.

Ông Bình cũng đánh giá cao quá trình phối hợp giữa các sở ngành, địa phương. Song vẫn còn một số đơn vị, địa phương trong quá trình phối hợp chỉ đạt về số văn bản trả lời, còn tình trạng trả lời chung chung ảnh hưởng đến công việc hoặc có ý kiến không rõ ràng dẫn đến một số nội dung chưa giải quyết kịp thời. Vậy nên bộ phận chuyên môn Văn phòng UBND TP cần kiến nghị UBND TP xử lý những trường hợp này để công tác phối hợp trong cả hệ thống được đồng bộ và nhịp nhàng hơn.

Khó giảm 10% biên chế theo quy định

Báo cáo tại buổi giám sát, ông Võ Ngọc Quốc Thuận – Giám đốc Sở Nội vụ TP – cho biết, công tác CCHC của TP.HCM đã đạt những kết quả nổi bật. Năm 2022, 2023, kết quả chỉ số CCHC có cải thiện về thứ hạng so với các năm trước.

Việc giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong công tác lãnh đạo, điều hành, thực thi công vụ giúp đội ngũ thực hiện đúng và tốt hơn chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Tuy nhiên vẫn còn tình trạng một số cán bộ, công chức, viên chức thực hiện chưa nghiêm các quy định, quy chế, kỷ luật, kỷ cương hành chính, thực thi công vụ.

“Tháng 5-2024, UBND TP đã ban hành quy định đánh giá, xếp loại chất lượng theo hiệu quả công việc đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn. Hiện các cơ quan, đơn vị đang tổ chức thực hiện đánh giá, xếp loại chất lượng quý 1-2024”, ông Thuận nói.

Theo UBND TP, những chuyển biến rõ rệt trong cải cách công vụ đã góp phần xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, công khai, minh bạch, hoạt động hiệu quả và phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn.

Ông Võ Văn Hoan – Phó Chủ tịch UBND TP.HCM – cho biết, TP tuân thủ pháp luật trong tổ chức bộ máy các đơn vị sự nghiệp công lập nhưng đã có sự quyết tâm tổ chức bộ máy phù hợp với thực tiễn của một đô thị đặc biệt. Trên cơ sở Nghị quyết 1111 của Quốc hội và Nghị định 131 của Chính phủ về thực hiện chính quyền đô thị, TP xây dựng tổ chức bộ máy phù hợp, thực hiện chính thức chứ không thí điểm. TP tiếp tục kiến nghị Nghị quyết 98 cho TP tiếp tục sắp xếp, tổ chức bộ máy của cơ quan hành chính Nhà nước. Theo đó, nhiều việc đã, đang và sẽ làm về tổ chức bộ máy. Đơn cử, TP.Thủ Đức có rất nhiều phòng ban ra đời; TP cũng thành lập được Sở An toàn thực phẩm. Bên cạnh đó được xem xét thay đổi hoặc giải thể những tổ chức không cần thiết… Đây là cơ hội để TP tiếp tục sắp xếp bộ máy.

Ông Hoan nhấn mạnh, TP đã đi một bước rất dài về tổ chức bộ máy chính quyền đô thị và TP đang có rất nhiều không gian mở để hoàn thiện tổ chức chính quyền. Tuy nhiên, việc tinh giản biên chế và sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị sự nghiệp công theo nghị quyết của Trung ương, các văn bản quy phạm pháp luật vẫn còn nhiều hạn chế. TP có hàng ngàn đơn vị sự nghiệp công lập và cả trăm ngàn cán bộ công chức đang làm việc. TP có rất nhiều bệnh viện, trường học, viện nghiên cứu… để thực hiện các nhiệm vụ, rất nhiều việc phải làm nhưng yêu cầu là phải giảm 10% đơn vị sự nghiệp, 10% biên chế so với năm 2021 rất khó khăn và đây là mâu thuẫn giữa thực tiễn và yêu cầu sắp xếp bộ máy. TP trọng tính hiệu quả – Tính hiệu quả trong sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập là làm sao giảm chi ngân sách nhưng vẫn phục vụ tốt cho người dân. TP từng kiến nghị với Trung ương xem xét được thực hiện mục tiêu kép, có nghĩa TP vẫn sẽ cố gắng giảm đầu mối những đơn vị nhỏ lẻ nhưng đồng thời tăng tính tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập.

Phát biểu kết luận buổi giám sát, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Lệ nhìn nhận, công tác CCHC của TP đã có nhiều tiến bộ với sự nỗ lực rất lớn. Trong tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập, TP phải làm sao tổ chức để các đơn vị hoạt động đạt hiệu quả và đảm bảo chỉ tiêu chung.

“Việc sắp xếp không thể như phép toán, cộng, trừ, nhân, chia mà phải có lộ trình từng bước. Đến giai đoạn này, TP phải hết sức tập trung”, bà Lệ nói.

Bà Lệ lưu ý UBND TP quan tâm, tháo gỡ quy chế phối hợp giữa các sở ngành, quận huyện; đẩy mạnh phong trào thi đua sáng tạo và giải thưởng sáng tạo về CCHC.

Phú Cát