|
Một hoạt động ngoại khóa bổ ích dành cho học sinh. Ảnh: N.Anh
|
Mới đây, Trung ương Đoàn phát động xây dựng một hình mẫu cho người thanh niên trong thời kỳ mới. Cuộc sống hiện nay có nhiều chọn lựa cho tương lai của bản thân, có nhiều quan điểm sống khác nhau… nên hình mẫu của thanh niên này không thể là hình mẫu của thanh niên khác.
Chính vì thế, hình mẫu của thanh niên trong thời kỳ mới quan trọng nhất là mục đích sống hướng đến sự tốt đẹp nhất cho bản thân và cho cộng đồng. Thời gian gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng, chúng ta biết được nhiều thanh thiếu niên “yêu cuồng, sống vội”, chỉ biết thỏa mãn cuộc sống riêng mình. Những thanh thiếu niên ấy dễ dàng sa ngã, phạm pháp. Họ giết người yêu để thỏa hờn ghen, họ giết bạn bè để thỏa cơn tức giận. Họ cướp của, giết người để có tiền tiêu xài. Họ lừa đảo, buôn lậu để làm giàu, để ăn chơi tha hóa… Họ sống như chỉ tồn tại ở thì hiện tại. Đối với họ, bằng mọi giá phải được hưởng thụ, được thỏa mãn bất chấp đạo lý con người, bất chấp luật lệ xã hội. Tất cả những thanh niên ấy đều có một điểm chung là không có mục đích sống tốt đẹp.
Ngược lại, một thanh niên sống có mục đích tốt đẹp sẽ tự vạch cho mình con đường đi đến tương lai. Anh ấy biết mình cần gì và sẽ bước đi từng bước như thế nào. Anh ta sẽ biết mình cần phải học tập ra sao, phải tìm tòi, nghiên cứu những kiến thức gì. Sống có mục đích tốt đẹp, con người ta sẽ sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách; luôn suy nghĩ việc làm của mình sẽ đem đến lợi ích gì cho bản thân, cho những người xung quanh.
Nhiều thanh niên hiện nay chọn mục tiêu sống của mình là làm giàu. Chúng ta đừng vội đánh giá đó là quan điểm sống thực dụng mà hãy nhìn xem người thanh niên ấy làm giàu bằng cách nào và sử dụng đồng tiền làm ra như thế nào. Nếu anh ta làm giàu một cách chân chính, làm giàu bằng kiến thức và năng lực của bản thân mình và biết dùng đồng tiền của mình để giúp đỡ người thân, giúp đỡ mọi người trong xã hội thì sẽ xứng đáng là một hình mẫu cho thanh niên.
Một số thanh niên hiện nay muốn được nổi tiếng, muốn được nhiều người ngưỡng mộ. Chúng ta đừng cho rằng thanh niên ấy “háo danh”. Nếu người thanh niên ấy nổi tiếng bằng chính tài năng, kiến thức của mình mà không làm ảnh hưởng xấu đến gia đình, xã hội và không phải “làm mọi chuyện” để được nổi danh thì thanh niên ấy cũng đáng được làm hình mẫu.
Hình mẫu của thanh niên trong thời kỳ mới đa dạng, phong phú chứ không phải là một cái khung cố định bởi không thể có hình mẫu chung cho mọi người. Hãy lấy cái chung cho hình mẫu là mục đích sống đẹp đẽ mà người thanh niên ấy đã và sẽ vươn tới. Để thanh thiếu niên có được mục đích sống tốt đẹp, điều đó phụ thuộc rất lớn vào gia đình và nhà trường. Cha mẹ hãy thường xuyên chuyện trò dạy dỗ con từ những tấm gương trong cuộc sống, từ chính bản thân mình; phân tích cho các em thấy những hình ảnh sai trái trong mục đích sống. Nhà trường (nhất là trường THCS, THPT) cũng chính là nơi các em bắt đầu có những mối quan hệ xã hội rộng rãi, bắt đầu có định hướng cho tương lai… Chính vì vậy, thầy cô phải là người vạch ra cho các em thấy mục đích sống của con người là đem lại điều tốt cho bản thân và cho người xung quanh. Người lớn cần giáo dục cho các em thấy nếu có mục đích sống tốt đẹp thì dù có trình độ văn hóa thế nào, làm nghề nghiệp gì… con người ấy cũng được quý trọng, yêu thương.
Lê Phương Trí
|
Một hình mẫu đẹp vào đề thi
Trong xã hội Việt Nam, khi mà con người lớn lên dù có đến trường đi học, hoặc không được đi học thì bao giờ cũng được cha mẹ, thầy cô giáo dục là người phải biết trọng việc nghĩa. Chúng ta cũng từng nghe, biết và sử sách đã lưu danh nhiều gương anh dũng như: La Văn Cầu, Phan Đình Giót, Lê Văn Tám, Nguyễn Bá Ngọc… chấp nhận hy sinh hay mất một phần thân thể chứ không lùi bước trước kẻ thù. Trong cuộc sống thời bình hiện nay, nghĩa cử của Nguyễn Văn Nam – một học sinh tuổi vừa tròn 18 – đã dũng cảm lao xuống dòng sông cứu người bị đuối nước được coi là tấm gương sáng để giới trẻ noi theo. Sở dĩ Nam có hành động đẹp này là xuất phát từ tấm lòng biết sống vì mọi người, ra tay cứu người khi gặp hoạn nạn – đó là phản xạ hết sức tự nhiên. Trước khi lao mình xuống dòng sông chưa chắc trong đầu Nam kịp nghĩ: Cứu cho người khác được sống còn mình phải bị đuối nước. Tôi nghĩ trước khi ra tay cứu người, Nam chỉ nghĩ làm sao giúp cho các em nhỏ được sống mà thôi, suy nghĩ đó hoàn toàn chín chắn của con người được học tập và được giáo dục tốt của nhà trường, gia đình và xã hội. Trong cuộc đời, chúng ta có thể biết trước nhiều chuyện sắp và sẽ xảy ra cho bản thân, chúng ta có thể thay đổi, điều chỉnh sự việc ấy cho phù hợp với điều kiện thực tế để cho việc đó xảy ra một cách tốt đẹp và có hậu; nhưng có điều không ai biết trước cái chết của mình bao giờ sẽ đến và đến trong hoàn cảnh, trường hợp nào để sắp xếp và sẵn sàng ra tay đón nhận. Trong trường hợp của Nam cũng như thế, em đâu có biết trước cứu sống người để rồi mình phải hy sinh đến tính mạng, em đâu có kịp tính toán chi li, cân, đong, đo, đếm sự sống và cái chết sẽ đến với mình. Nam hy sinh vì hành động hết sức nghĩa hiệp, đậm chất nhân văn, để lại niềm thương tiếc và hình ảnh đẹp trong lòng mọi người.
Trần Văn Tám
(Trường TH Trung Lập Hạ, Củ Chi, TP.HCM) |
Bình luận (0)