Cân nhắc khi du học hè “siêu tốc”

Chi phí đắt đỏ, từ hàng chục đến trên trăm triệu đồng cho một… trại hè du học trong thời gian 1 tuần đến 1 tháng. Với những cam kết về chất lượng cùng những trải nghiệm “đã mắt, đã tai” về khả năng ngoại ngữ, các chương trình du học “siêu tốc” trong hè đã thực sự hút học viên.

Phụ huynh nên cân nhắc trước khi lựa chọn các chương trình du học hè cho con. Trong ảnh: Một lớp học tiếng Anh

Tuy nhiên, theo các chuyên gia giáo dục, để một đứa trẻ “thay đổi hoàn toàn trong một thời gian ngắn” là điều không tưởng. Cần phải có một lộ trình giáo dục đủ dài, với mục tiêu rõ ràng cùng phương pháp khoa học chứ không phải sau một trại hè ở nước ngoài với thời gian ngắn là đã “lớn lên”.

“Đắt xắt ra miếng?”

Một giáo viên trường tư thục ở Q.Bình Thạnh (TP.HCM) – bạn của chúng tôi – có con trai đang học lớp 6 chia sẻ rằng, kỳ nghỉ hè này gia đình sẽ đăng ký cho con tham gia Trại hè Singapore để con vừa học vừa chơi. Anh bạn cho biết chi phí bỏ ra cho trại hè 7 ngày này khá đắt đỏ, lên đến gần 50 triệu đồng. Dự kiến, đầu tháng 7 con anh sẽ lên đường. “Khả năng tiếng Anh của cháu cũng chưa tốt nhưng gia đình mong muốn cho cháu có nhiều trải nghiệm bổ ích trong những ngày hè với bạn bè mới ở một nền văn hóa mới. Coi như một món quà để tạo động lực cho cháu trong năm học tới”, anh bạn chia sẻ.

Từ số điện thoại mà anh bạn giới thiệu, chúng tôi liên hệ đến công ty để xin được tư vấn về chương trình Trại hè Singapore 2018 cho con trai 7 tuổi. Tư vấn viên là một giọng nữ, sau một hồi nhiệt tình giới thiệu về các mặt lợi khi lựa chọn chương trình, những trải nghiệm hấp dẫn mà trẻ sẽ được học, người này cam kết: Lựa chọn Trại hè Singapore, trẻ chắc chắn sẽ trưởng thành, bởi vì trẻ được học kỹ năng sống tại quốc gia văn minh hàng đầu thế giới. Trong 1 tuần, trẻ được tham gia vào các buổi học ngoại khóa thú vị, học các lớp kỹ năng mềm. Đảm bảo trẻ sẽ nâng cao khả năng tiếng Anh trong thời gian ngắn nhất, phát triển khỏe mạnh hơn…

Khi chúng tôi thắc mắc rằng, con trai chưa nói tốt tiếng Anh thì liệu có tham gia được không, tư vấn viên khẳng định: “Mẹ không phải lo, không cần phải có trình độ tiếng Anh mới du học hè được. Trong 1 tuần, trẻ sẽ được dạy để đảm bảo có thể nói được tiếng Anh. Chính vì thế, học phí mới đắt. Đắt nhưng xắt ra miếng đó mẹ!”.

Đi tour hay đi học ngoại ngữ?

Để thực hiện bài viết này, chúng tôi tìm hiểu khá nhiều về hoạt động du học hè “siêu tốc”, và nhận thấy rằng để đáp ứng nhu cầu xuất ngoại của một bộ phận phụ huynh, rất nhiều công ty về du học đã tổ chức hoạt động du học hè ở nhiều nước khác nhau, dưới hình thức trại hè. Cụ thể, Trại hè Nhật Bản của một trung tâm Nhật ngữ X tại TP.HCM tổ chức vào đầu tháng 7 tới cho học sinh từ bậc tiểu học trở lên. Với thời gian là 10 ngày, học phí gần 50 triệu đồng. Theo lịch trình, học viên sẽ được tham gia lớp học với các bạn học sinh Nhật, trải nghiệm làm vườn, thu hoạch hải sản gần bờ và tự tay chế biến các món ăn truyền thống, tham quan trung tâm công nghệ không gian của Nhật… Và điều đặc biệt là trại hè không yêu cầu học viên phải biết tiếng Nhật, nhưng cam kết “trẻ sẽ văn minh, lịch sự, ý thức, tự giác như người Nhật”.

Chúng tôi cũng tìm hiểu Trại hè Philippines do một trung tâm tư vấn du học tổ chức dành cho học sinh lớp 2 đến lớp 11, chi phí từ 2.300 USD-2.600 USD/4 tuần (chưa bao gồm vé máy bay, phí ủy quyền, bảo hiểm), cam kết mang đến “sự tiến bộ vượt trội về khả năng tiếng Anh” của trẻ khi được gửi vào học các trường Anh ngữ tại Philippines. “Mỗi ngày trẻ được học 5-5,5 giờ tiếng Anh, từ thứ hai đến thứ sáu. Một giáo viên kèm một học sinh. Trẻ đến đây chỉ phải lo học và nghỉ ngơi, mọi thứ về giặt giũ, dọn dẹp đã có người lo hết”, tư vấn viên chia sẻ.

Giám đốc một công ty tư vấn du học tại TP.HCM (xin được giấu tên) cho biết phần lớn những chuyến đi như thế này là hình thức “tour trẻ em” với một chế độ sinh hoạt, nghỉ dưỡng tại một quốc gia khác. Trong một tuần, trẻ sẽ được dẫn đi trải nghiệm ở những địa điểm phù hợp với lứa tuổi. Còn những tour kéo dài từ 1 tháng trở lên hầu hết là tour học ngoại ngữ dạng cấp tốc. “Con tôi đã từng tham gia một Trại hè Singapore vào năm ngoái; kết thúc trại hè, cháu thay đổi được mấy ngày nhưng sau đó thì… đâu lại vào đấy. Thật sự các trại hè ngắn ngày thế này chỉ mang lại cho trẻ những trải nghiệm vui chơi và các mối quan hệ bạn bè, biết thêm được một vùng đất mới, còn để trưởng thành thì lại đòi hỏi cả một hành trình dài”, vị giám đốc nói.

“Học thử đi rồi biết!”

Đó là câu trả lời đến từ các đơn vị tổ chức trại hè du học trước thắc mắc của chúng tôi: “Làm thế nào và căn cứ vào đâu để có thể đảm bảo “đầu ra” cho trẻ đúng như cam kết khi không hề có một phương pháp khoa học và công cụ đánh giá nào. Trong khi đó số tiền bỏ ra lại lớn gấp nhiều lần nếu so với một chuyến đi du lịch nước ngoài hoặc một khóa học tiếng Anh cấp tốc?”.

Hãy để trẻ lớn lên tự nhiên

Hiện nay, tôi thấy rất nhiều phụ huynh vẫn còn ngộ nhận một cách đáng tiếc về con mình. Đồng ý rằng ai mà chẳng muốn con mình trở thành người thành đạt, có nhiều tài năng sau này. Nhưng quả thật, tài năng trời cho rất “khiêm tốn”; không phải trẻ nào cũng được ban phát tài năng như… phát kẹo! Đối với các môn nghệ thuật như đàn, hát, múa, sáng tác… thì điều kiện trước tiên phải có năng khiếu bẩm sinh. Từ năng khiếu này, nó sẽ thôi thúc tự trong lòng, khiến cho trẻ đam mê, luôn bộc lộ ra ngoài mà những người có kinh nghiệm mới thấy được. Mà dù có năng khiếu thật sự (do gen di truyền) thì cũng không được ép thái quá; kiểu như “thúc” cho trái mau chín thì đó là việc làm phản khoa học.

Nghỉ hè thực sự là được vui chơi, hồn nhiên, trong trẻo của tuổi nhỏ. Chẳng thế mà nhà thơ Văn Tâm đã viết về những ngày hè xưa: “Chín mươi ngày nhảy nhót ở vườn quê/ Ôi tất cả mùa xuân trong mùa hạ”. Cứ để trẻ nghỉ hè đúng nghĩa, để các em tự lớn lên như trái bầu, trái bí trong vườn nhà. Hè cũng không nên bắt trẻ học môn năng khiếu này, môn năng khiếu nọ… càng tạo thêm sức ép tâm lý cho các em.

Tôi lại nhớ một bài thơ xưa có câu: “Người ta có tài thì dụng tài/ Ta vô tài thì dụng lực”. Thiết nghĩ: rèn luyện thân thể cho trẻ bằng những trò chơi phù hợp với tuổi nhỏ để các em có sức khỏe học tập cũng là cách tốt nhất trong hè. Ngộ nhận về con chứng tỏ các bậc phụ huynh chưa hiểu hoặc hiểu sai về con. Một khi đã hiểu chưa đúng thì làm sao định hướng đúng cho con nên học cái gì, chơi cái gì cho hiệu quả. Vì thế, phụ huynh cần phải hiểu đúng về con, nắm được tâm lý của con để có cách xử lý trước khi cho con học và chơi trong hè.

Lê Đức Đồng (Sóc Trăng)

Chia sẻ về chuyện du học hè “siêu tốc”, bà Tô Thụy Diễm Quyên (chuyên gia giáo dục toàn cầu) cho rằng với một chuyến du học hè từ 1 tuần đến 1 tháng, các em chỉ có thể có được những trải nghiệm. “Khi một đứa trẻ được thay đổi môi trường và dựa vào những tác động giáo dục đặc biệt sẽ có thể thay đổi nhận thức các em. Tuy nhiên, khi trẻ quay về nhà và tác động đó không được lặp lại thì nhận thức ấy không thể biến thành hành vi và thói quen. Do đó, đa phần những chuyến đi ngắn ngày thế này thường chỉ đem lại hiệu quả tức thời”, bà Quyên nhấn mạnh.

Theo ông Trần Công Nam (Giám đốc Trung tâm Tư vấn du học BGG), mục đích của du học hè là mang lại những trải nghiệm và tăng cường kỹ năng, sự tự lập. Các chuyến đi đa phần sẽ là phép thử để trẻ làm quen và hình dung với cuộc sống của du học sinh. “Phụ huynh nên cân nhắc kỹ về một số tiêu chí để lựa chọn cho trẻ đi du học như: lứa tuổi, mục đích của chuyến đi, chọn chương trình và thời gian phù hợp với lứa tuổi. Đặc biệt, nếu xác định chỉ mang những trải nghiệm hình dung về một môi trường du học sớm thì phụ huynh cần chọn chương trình từ những công ty tư vấn du học uy tín và có kinh nghiệm”, ông Nam nhắn nhủ.

Yến Hoa