Cần Thơ: Phát triển nguồn nhân lực mang lại hiệu quả thiết thực cho phát triển

Cần tính toán để việc thu hút và đãi ngộ nhân lực đạt hiệu quả, phục vụ cho phát triển của TP. Đó là một trong số nội dung chính tại buổi làm việc của Đoàn giám sát Quốc hội với lãnh đạo UBND TP.Cần Thơ, ngày 14-3-2025, về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn TP.Cần Thơ”.

Phó Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ Nguyễn Thị Ngọc Điệp phát biểu kết luận

Theo báo cáo của ngành chức năng, đối với các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập của Nhà nước: Năm 2024, TP có 26.192 cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC). Về trình độ chuyên môn: Có trình độ đại học trở lên đạt 80,85% (tăng 10,37%); sau đại học đạt 13,28% (tăng 3,6%). Tỷ lệ CBCCVC có trình độ lý luận chính trị từ trung cấp trở lên đạt 25,06% (tăng 2,18%).

Nhìn chung, nguồn nhân lực trong đội ngũ CBCCVC của TP.Cần Thơ ngày càng được nâng cao về chất lượng. Tuy nhiên, theo Sở Nội vụ, việc phát triển đội ngũ nhân lực chuyên sâu chưa có sự gắn kết chặt chẽ, dẫn đến tình trạng một số lĩnh vực có trình độ chuyên môn chưa hợp lý. Ngoài ra, giai đoạn 2021-2024, có 1.194 trường hợp CBCCVC nghỉ việc. Đa số xuất phát từ nguyên nhân tiền lương, tiền công thấp nên nhiều CCVC tìm kiếm công việc mới có thu nhập cao hơn. Ngoài ra, việc dịch chuyển lao động có trình độ chuyên môn cao khu vực công sang khu vực kinh tế tư nhân và kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài; tình trạng CCVC là người Việt Nam được đào tạo ở nước ngoài không về nước tuy không nhiều nhưng cũng ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực của TP.

Đến cuối năm 2024, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên của toàn TP.Cần Thơ đạt 617.323, trong đó đang làm việc trong nền kinh tế của TP ước tính là 596.319; lao động khu vực Nhà nước chiếm tỷ lệ là 10,56%; lao động khu vực ngoài Nhà nước chiếm tỷ lệ là 86,09% và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài chiếm tỷ lệ là 3,35%. Tay nghề của người lao động (NLĐ) ngày càng được nâng cao, tỷ lệ lao động qua đào tạo năm 2024 đạt 83,7% (tăng 7,7% so với năm 2021).

UBND thành phố đã chỉ đạo các cơ quan, chuyên môn phối hợp với các địa phương tổ chức tuyên truyền chính sách hỗ trợ NLĐ, phối hợp rà soát nhu cầu học nghề và việc làm của NLĐ; khảo sát nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp (DN) và thông tin đến NLĐ qua nhiều kênh; đồng thời chỉ đạo xây dựng mô hình liên kết 3 bên: Cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) – DN – trung tâm dịch vụ việc làm, nhằm tạo sự gắn kết chặt chẽ; phát huy lợi thế tối đa của các bên tham gia trong GDNN và giải quyết việc làm.

Đối với giáo dục đại học, đến cuối năm 2024 có 10.018 sinh viên có hộ khẩu thường trú trên địa bàn TP đang theo học tại các trường đại học trên địa bàn. Đối với cấp học trung học phổ thông (THPT), TP có 33.572 học sinh đang theo học tại các trường THPT công lập; trong đó, có 912 học sinh học tại Trường THPT chuyên Lý Tự Trọng và 500 học sinh đang học tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú.

Ông Đào Chí Nghĩa – Phó Trưởng đoàn Chuyên trách Ðoàn đại biểu Quốc hội TP.Cần Thơ nêu kiến nghị

Giai đoạn 2021-2024, TP có 762 công dân du học tại các cơ sở giáo dục nước ngoài, đây được xem là nguồn nhân lực chất lượng cao của TP sau khi các du học sinh hoàn thành khóa học. Ngoài ra ngân sách TP chi đầu tư cho phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đạt 12.904 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 24,39% tổng chi ngân sách TP.

Ông Đào Chí Nghĩa – Phó Trưởng đoàn Chuyên trách Ðoàn đại biểu Quốc hội TP.Cần Thơ kiến nghị TP có chính sách để thu để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của TP. Đồng thời xây dựng mạng lưới liên kết trong đào tạo và thực hiện dự báo về ngành nghề mà xã hội cần để giúp các trường đại học, cao đẳng định hướng trong việc mở ngành, nghề đào tạo.

Phát biểu tại buổi làm việc, bà Nguyễn Thị Ngọc Điệp – Phó Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ cho rằng: TP.Cần Thơ đã triển khai nhiều chương trình, chính sách thu hút và đãi ngộ nhân tài, trong đó có chương trình CT-150: Thành phố tài trợ toàn bộ học phí và sinh hoạt phí cho du học sinh học chương trình sau đại học ở nước ngoài. TP cũng tích cực thực hiện công tác phân luồng, tư vấn một bộ phận HS tốt nghiệp THCS vào học các trường nghề nhưng lĩnh vực này đang gặp nhiều khó khăn; ngoài việc đa số phụ huynh muốn con học xong THPT trước khi học một nghề, thì trở ngại còn là đối với những nghề đòi hỏi kỹ thuật cao, xã hội đang cần, thì các cơ sở đào tạo ở huyện không đủ nguồn lực để đào tạo có chất lượng, nên khó thu hút người học: “Tôi giao Sở GD-ĐT và Sở Nội vụ ngồi với nhau, tính toán lại, làm việc với các DN xem nhu cầu về nguồn lao động, và có giải pháp thu hút họ cộng tác với các trường nghề trong công tác đào tạo. 2 sở cũng sẽ phối hợp đánh giá việc thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU về đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp đủ phẩm chất, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Bà Võ Thị Thu Hương – Phó Giám đốc VCCI đồng bằng sông Cửu Long trình bày nguyện vọng của các doanh nghiệp ĐBSCL về môi trường đầu tư và nguồn nhân lực

Về nhân lực chất lượng cao, theo tôi, Chính phủ cần có khung định nghĩa và tiêu chí cụ thể thế nào là chất lượng cao (đây cũng là một trong những lý do khiến TP chưa có chính sách thu hút nguồn lực này), vì không thể lấy bằng cấp làm thước đo. CBCC có bằng sau đại học thì tốt nhưng trong công việc lại rất cần các kỹ năng chuyên môn. Đề nghị Sở GD-ĐT và sở Nội vụ khảo sát về kỹ năng chuyên môn của CBCC TP. Tôi đồng ý với GS.TS Nguyễn Thanh Phương – Chủ tịch Hội đồng trường, Trường Ðại học Cần Thơ, là: Cần xác định lại những ngành, nghề TP đang thiếu nhân lực để có chính sách đãi ngộ. Chẳng hạn TP rất cần nhân lực ngành công nghệ bán dẫn. Ngành GD-ĐT đang rất thiếu giáo viên bộ môn nhạc, mỹ thuật, tin học cho khu vực vùng sâu; do vậy cần có chính sách để thu hút nhân lực các lĩnh vực trên; trong đó có thể hỗ trợ chi phí đi lại, thuê nhà trọ… TP sẽ nghiên cứu xây dựng cơ chế chính sách đãi ngộ trên cơ sở này” – bà Điệp nhấn mạnh.

Đan Phượng