Cảnh báo hiện tượng tuyển “bong bóng”

Tạp Chí Giáo Dục

Thứ hai, 11.05.2009, 17:05

Thông báo tuyển lao động nữ giúp việc tại Syria của TCty xây dựng Thăng Long.

Mức lương hấp dẫn (chưa từng có) tại những thị trường mới toanh được thông báo một cách rầm rộ khiến một số lao động phổ thông đang đăng ký đi các thị trường thấp cấp bèn phá hợp đồng quay về để đăng ký và chờ đợi đi theo thị trường mới.

Không chỉ lao động, lãnh đạo một số huyện, thị cũng bị những "bong bóng" này hấp dẫn và rất nhiệt tình giúp DN thực hiện tuyển dụng lao động. "Thả mồi, bắt bóng", song lao động có nhiều nguy cơ bắt phải… bóng xịt bởi các đơn hàng này đều chưa được cơ quan quản lý nhà nước cho phép triển khai.

Có mặt tại huyện Bá Thước – một huyện miền núi của tỉnh Thanh Hoá- những ngày đầu tháng 5 vừa qua, chúng tôi đã chứng kiến hàng chục LĐ của huyện đã lên Hà Nội đăng ký theo học nghề để đi làm việc tại Trung Đông, song thấy có đơn hàng tuyển LĐ đi Nga của TCty Xây dựng Thăng Long bèn bỏ học để về đăng ký đi Nga. Trong thông báo tuyển của TCty Xây dựng Thăng Long (tên giao dịch là ThanglongMex) thì đơn vị này tuyển tới 500 LĐ đi làm việc tại Nga, trong đó công nhân (CN) may (200 người), CN làm việc trong nhà máy (100 người) và CN xây dựng (200 người).
Mức lương được công bố lần lượt là 500-400-500USD (chưa tính tiền làm thêm giờ, ngày nghỉ, ngày lễ). Chi phí xuất cảnh dự kiến là 2.700USD, phí học ngoại ngữ và giáo dục định hướng là 1.050.000 đồng. NLĐ sẽ phải đặt cọc 500USD khi nộp hồ sơ để đảm bảo hợp đồng.
Điều đáng nói là thị trường Nga trong cơn khủng hoảng kinh tế toàn cầu là thị trường đang được cảnh báo số 1 về độ rủi ro cao và kém khả thi, an toàn khi chủ sử dụng LĐ người Việt thường chính là người Việt. ThanglongMex còn rầm rộ đưa ra hàng loạt các thông báo tuyển LĐ đi Slovakia (mức lương công bố lên tới 1.200USD/tháng), tuyển LĐ đi Trung Đông (mức lương cao nhất lên tới 1.500USD/tháng), tuyển LĐ đi Bulgaria với mức lương trên 500USD/tháng. Thậm chí, Cty này còn "mạnh dạn" tuyển LĐ nữ đi giúp việc gia đình tại Syria và CH Síp.
Chưa nói đến việc Cty ThanglongMex đưa ra các mức lương thiếu thực tế. (Ví dụ ở Trung Đông không thể có mức lương cho LĐ lên tới 1.500USD hay mức lương 500USD ở Nga và ở Bulgaria. Các đơn hàng Cục Quản lý LĐ ngoài nước (QLLĐNN) thẩm định cho 2 thị trường này, mức lương được xác định dưới 400USD, thị trường Bulgaria phổ biến là 300USD. Việc ThănglongMex tuyển LĐ ồ ạt cho các thị trường mới có dấu hiệu vi phạm quy định của Nhà nước về xuất khẩu LĐ.
Qua kiểm tra tại Cục QLLĐNN, chúng tôi được biết ThănglongMex chưa được cục thẩm định đơn hàng đưa LĐ đi các thị trường: Slovakia, Bulgaria, Syria, Síp. Ông Nguyễn Như Tuấn – Phó Trưởng phòng thị trường – cho hay, riêng với đơn hàng đưa LĐ đi Nga, Cục QLLĐNN cũng mới chỉ thẩm định và cho phép ThănglongMex thực hiện 1 đơn hàng 85 LĐ may công nghiệp. Đơn hàng này, ThănglongMex xin phép thực hiện từ tháng 10.2008 (thời điểm Nga chưa gặp khó khăn do suy thoái kinh tế toàn cầu tác động). Việc ThangLongmex tuyển LĐ xây dựng, công nhân nhà máy là chưa được sự đồng ý, chấp thuận của Cục QLLĐNN.
Cũng cần nói thêm rằng, việc thẩm định hợp đồng và yêu cầu DN phải đăng ký hợp đồng tại Cục QLLĐNN chính là hoạt động quản lý nhà nước cần thiết được hình thành nhằm đảm bảo quyền lợi cho NLĐ; tránh tình trạng DN đưa ra thông tin thiếu trung thực, không khả thi khiến NLĐ "tiền mất, tật mang". Và Luật Đưa người LĐVN đi làm việc ở nước ngoài cũng như các nghị định, thông tư hướng dẫn luật cũng đã quy định cụ thể, chi tiết về nghĩa vụ và trách nhiệm đăng ký hợp đồng của DN XKLĐ.
Như vậy, việc ThanglongMex chưa được thẩm định hợp đồng và được Cục QLLĐNN đồng ý cho phép thực hiện các đơn hàng mới, thị trường mới đã rầm rộ tuyển LĐ cho thấy đơn vị này đã cố tình "lách luật" và vi phạm quy định của Nhà nước.
Đề nghị Cục QLLĐNN kiểm tra làm rõ các thông tin trên và có biện pháp xử lý thích đáng DN sai phạm.

Anh Phương – Vĩnh Lộc (laodong)