Cậu học trò làm… nội trợ

Trước đây cha mẹ Thắng công tác tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Viet-Rice, quận Thốt Nốt. Đồng lương không đủ sống nên anh Bùi Đức Mạnh – cha của Thắng – xin nghỉ ra ngoài buôn bán. Hôm tôi đến nhà thì không gặp anh, vì anh đang lênh đênh trên những dòng kênh ở tỉnh Hậu Giang thu mua lúa gạo… Mẹ đi làm, Thắng cáng đáng mọi chuyện trong nhà, từ nấu cơm đến giặt đồ, lau nhà. Xong việc thì phụ đạo cho em trai Bùi Đức Toàn, chuẩn bị cho em bước vào lớp 8 năm học mới.

Tiếp xúc với Thắng, ấn tượng mà cậu thủ khoa để lại trong tôi, ngoài nét thông minh, đôi mắt sáng, là tính cách hiền hậu, khiêm tốn! Chẳng hạn suy nghĩ khi biết tin đậu cao là: “Em rất hạnh phúc vì đã mang niềm vui đến cho cha mẹ và thầy cô. Lúc thi em chỉ mong đậu thôi, không dám nghĩ mình đạt thủ khoa. Có lẽ do em may mắn vì trong lớp 12A1 chuyên toán của em nhiều bạn học giỏi lắm”.

Tuy nhiên “sự may mắn” đó phải đổi bằng trí tuệ và sự cần cù, chăm chỉ. Quá trình học phổ thông Thắng liên tục đạt học lực xuất sắc: bậc tiểu học là học sinh giỏi cấp thành phố; lớp 9 đạt giải học sinh giỏi máy tính bỏ túi cấp quốc gia… Thi đậu vào lớp 10 chuyên toán Trường THPT chuyên Lý Tự Trọng, Thắng có chân trong đội tuyển thi học sinh giỏi của trường; năm lớp 12 em lại đạt giải quốc gia trong cuộc thi máy tính bỏ túi…

Nói về kinh nghiệm học tập, Thắng cho biết trước khi đến lớp em đều coi trước các bài mới để xác định trọng tâm và chỉ cần bám vào những trọng tâm đó. Khi nghe giảng, chỗ nào không hiểu thì nhờ thầy cô giảng lại. Ngoài ý thức tự học, việc học nhóm có vai trò rất quan trọng vì cả nhóm sẽ chia sẻ với nhau cách giải những bài tập khó. Thắng và nhóm bạn thường tìm những bài tập phức tạp để cùng giải, bài nào “bí quá” thì cầu cứu đến thầy cô… Nhìn chung phương pháp học này không có gì lạ so với nhiều gương học tập khác, nhưng điểm khác biệt (giúp Thắng khá thoải mái trong quá trình học tập) là vì em đã biết áp dụng phương pháp tổng hợp và suy luận. Nghĩa là từ những kiến thức trọng tâm, cơ bản, em hệ thống lại và suy luận ra những kiến thức khác. Thắng chia sẻ: “Em quan niệm học để hiểu, từ đó suy ra những vấn đề liên quan. Chẳng hạn môn vật lý có rất nhiều công thức nhưng chỉ có vài công thức trọng tâm, mình nắm những trọng tâm này thì suy ra được những kiến thức còn lại. Môn hóa học cũng vậy, các phương trình thì mênh mông, nhớ làm sao hết? Do đó, em chỉ tập trung vào kiến thức cơ bản “Oxy hóa khử”, dùng kiến thức cân bằng Oxy hóa khử để suy ra những phương trình khác…”. Với phương pháp học thông minh trên, Thắng có quỹ thời gian để vui chơi với bạn, tham gia nhiều hoạt động văn – thể – mỹ trong trường; trong đó em là thành viên đội bóng đá của lớp chuyên toán A1 – một đội bóng nổi tiếng vì đã tham gia thi đấu và ghi nhiều bàn thắng với hầu hết các trường THPT và trường chuyên nghiệp trên địa bàn TP. Cần Thơ… Thầy Đặng Bảo Hòa, Phó hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lý Tự Trọng, phụ trách bồi dưỡng môn toán cho đội tuyển học sinh giỏi của trường, nhận xét: “Chưa bao giờ Hoàng Thắng làm phiền hoặc làm mất lòng bạn bè. Trong học tập em luôn tìm tòi, sáng tạo, mở rộng vấn đề. Khi tôi hướng dẫn em cách giải một bài toán khó, trên nền tảng kiến thức đó, em suy nghĩ, tổng kết vấn đề và tìm ra cách giải đối với nhiều dạng bài tập phức tạp khác. Khi làm bài, em làm tới đâu thì chắc phần đó, không làm tràn lan, và trình bày cẩn thận. Nói chung Hoàng Thắng có những tố chất cần thiết của một học sinh xuất sắc. Phương pháp học trên sẽ giúp em làm tốt các đề thi ĐH”.

Hoàng Thắng rất thích đọc sách, em thần tượng nhà bác học Louis Pasteur (Pháp) và nhà phát minh thiên tài Thomas Edison (Mỹ). “Ông Edison đã phát minh và phát triển nhiều thiết bị có ảnh hưởng hoặc phục vụ đời sống nhân loại, trong đó có bóng đèn. Em chọn học ngành hóa – dược vì mong mình sẽ tìm tòi, sáng tạo cái mới để phục vụ xã hội. Em mơ ước sẽ chế ra những loại thuốc như nhà bác học Louis Pasteur đã tìm ra Penicillin và thuốc ngừa bệnh dại… Cuộc sống sẽ thật ý nghĩa nếu mình có những đóng góp thiết thực cho cộng đồng, cô nhỉ”, Hoàng Thắng bộc bạch.

Để đạt những nguyện vọng trên, tân thủ khoa đã lên kế hoạch: Em sẽ vừa học vừa xin chân… chạy bàn tại quán ăn để chia sẻ một phần gánh nặng học tập với cha mẹ, qua đó tranh thủ giao tiếp với những du khách để nâng cao vốn tiếng Anh, góp phần học tốt môn ngoại ngữ, nhằm phục vụ việc tham khảo tài liệu sau này.

Lúc tôi đang trao đổi với Hoàng Thắng thì mẹ của em, chị Lê Thị Phượng tất tả bước vào, rối rít xin lỗi vì công việc gấp của cơ quan nên không ở nhà tiếp khách. Khi tôi hỏi chị về “bí quyết” nuôi dạy hai con chăm ngoan, học giỏi, chị Phượng bật khóc, nghẹn ngào: “Vợ chồng tôi đi làm tận thị trấn Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh. Sáng đi tối mới về nhà. Tôi chỉ khuyên dạy các cháu phải nghe lời, kính yêu ông bà thầy cô giáo; yêu thương mọi người, phải giúp đỡ bạn bè, không được làm bất cứ điều gì sai trái… May là các cháu biết nghe lời, chăm chỉ học tập…”. Chị Trần Thị Thu Hồng, bán cà phê gần đó, cho biết gia đình chị Phượng sống hòa đồng, vui vẻ với mọi người. Các cháu rất lễ phép. Cháu Thắng học ở Cần Thơ, có dịp về nhà, gặp tui đều khoanh tay chào: “Thưa dì Hồng con mới về. Dì Hồng mạnh khỏe?”. Bà Lý Như Thảo, trưởng ấp, tự hào: “Ước chi bà con trong khu vực này đều noi theo gương hiếu học của gia đình anh Mạnh, chị Phượng”.