Câu lạc bộ hiệu trưởng: Giáo viên tham gia công tác quản lí

1. Nói đến công tác quản lí ta phải bắt đầu từ người lãnh đạo cấp bộ xuống đến cấp cơ sở, thậm chí đến với mỗi giáo viên, học sinh.

Ở trường tôi, mấy năm trước ban giám hiệu túc trực suốt cả ngày để xử lý các tình huống như giáo viên bỏ tiết do đau ốm hoặc gia đình có việc đột xuất. Lúc đó hiệu phó chuyên môn lên thời khóa biểu cốt sao “giữ chân” giáo viên đến cuối buổi, để dễ “điền tiết trống”. Có những người dạy tiết 1 và tiết 5 lại phải dạy ngay tiết 1 buổi chiều. Giáo viên không có đủ thời gian nghỉ trưa và soạn bài lấy đâu ra chất lượng cao. Có những người soạn giáo án ngay tại văn phòng hoặc ngồi tán gẫu để giết chết thời gian trống tiết. Ấy thế mà vẫn có sự cố xảy ra, có khi giáo viên toán phải sang “giữ lớp” môn văn, hoặc ngược lại để khỏi mất trật tự.

Từ ngày thay đổi tư duy về công tác quản lí, ban giám hiệu đã lãnh đạo “theo nguyên tắc tập trung dân chủ”. Khi gặp khó khăn thì cả tập thể chụm – đầu – lại bàn bạc tìm cách tháo gỡ. Trong đại hội công nhân viên chức, hay đại hội chi bộ, công đoàn nhà trường, người lãnh đạo biểu quyết từng điểm một, phân công trách nhiệm phù hợp với năng lực của từng người, nhờ thế mà chất lượng chuyên môn được nâng cao. Mỗi tổ chuyên môn phải trực tiếp chịu trách nhiệm mũi nhọn của tổ mình trước nhà trường, vừa giảm được áp lực cho giáo viên đồng thời cũng giảm gánh nặng cho hiệu trưởng, hiệu phó. Giáo viên được tham gia sắp thời khóa biểu làm sao cho khoa học nhất, phù hợp với nhiều người nhất. Mỗi tổ trưởng, tổ phó đều có một bảng thời khóa biểu của toàn trường đặt tại nhà mình để khi giáo viên nghỉ đột xuất, cán bộ tổ có phương án giải quyết đúng với chuyên môn của họ, chất lượng tiết dạy thay cũng được đảm bảo. Nghị quyết đã được đại hội nhất trí thông qua đầu năm nên ai cũng phấn khởi. Bản thân tôi, nhiều khi gần nửa đêm có giáo viên gọi điện đến nhờ dạy thay tôi cũng vui vẻ nhận lời hoặc phân công cho người khác không trùng tiết.

2. Người giáo viên phải thực sự làm chủ nhà trường, tham gia xây dựng kế hoạch, chỉ tiêu, biện pháp. Hiệu trưởng, hiệu phó phải biết lắng nghe ý kiến của giáo viên, tạo điều kiện cho giáo viên hoàn thành nhiệm vụ. Có những trường trọng điểm, cán bộ tổ cũng được tham gia tuyển chọn đầu vào của giáo viên bộ môn, họ là người chịu trách nhiệm về đầu ra của học sinh. Ở trường THPT chuyên tỉnh tôi (Quảng Bình) có một cách tuyển chọn giáo viên rất độc đáo. Cô hiệu trưởng nhà trường (đại biểu Quốc hội) cho tổ trưởng chuyên môn và giáo viên bộ môn trong tổ có quyền tuyển chọn những giáo viên giỏi thực sự cho bộ môn của mình, chọn những người dám đảm bảo chất lượng của học sinh mình dạy đạt loại giỏi. Bởi vì hiệu quả cuối cùng là thành tích thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế và tỷ lệ học sinh thi đỗ vào các trường đại học. Nếu cả tổ “không được duyệt” thì ngay cả con bí thư, chủ tịch tỉnh cũng đành chịu. Học sinh đã được tuyển chọn không có lý do gì không đạt được danh hiệu học sinh xuất sắc, học sinh giỏi. Rõ ràng trách nhiệm lúc này thuộc về người thầy. Thầy không giỏi hỏi làm sao trò giỏi. Có những thầy như thầy Hoàng Tấn Quả chủ nhiệm đội tuyển sinh vật, thầy Hoàng Minh Tuy chủ nhiệm đội tuyển vật lý ở Trường chuyên Quảng Bình luôn có học trò nổi tiếng.

3. Ở Trường THPT chuyên Quảng Bình có nhiều học sinh là đảng viên ngay từ khi đang còn ngồi trên ghế nhà trường. Trong đảng bộ các em cũng có quyền bình đẳng với thầy, cô giáo. Các em cũng có quyền tham gia công tác bầu cử, ứng cử, tham gia công tác quản lí chi bộ, được mời dự đại hội công đoàn, đại hội công nhân viên chức. Có những em làm cán bộ lãnh đạo lớp, chi đoàn, đoàn trường tốt chẳng kém gì thầy cô giáo.

Là một giáo viên tham gia công tác quản lí ở cấp tổ của một trường THCS, tôi nghĩ “làm thế nào để đổi mới công tác quản lí và nâng cao chất lượng giáo dục”. Đó là câu hỏi đang chờ đợi các nhà giáo dục hoạch định chiến lược con người trả lời. Riêng tôi cho rằng mỗi một giáo viên nên tham gia công tác quản lí nhà trường, có trách nhiệm với công cuộc đổi mới mà ngành giáo dục đang phát động.

TRẦN THỊ ĐỨC NIỀM (Quảng Bình)