Chậm đền bù, tái định cư cho dân

Khu tái định cư của dự án cảng Sài Gòn – Hiệp Phước vẫn là bãi đất trống dù huyện Nhà Bè đã giải tỏa dân từ năm 2006. Ảnh: Võ Lê

 Ngày 23-8, đoàn giám sát của HĐND TPHCM đã mở đầu đợt giám sát việc thực hiện Nghị quyết 57 của HĐND TP tại UBND quận 7 và huyện Nhà Bè xung quanh công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC) và đào tạo, giải quyết việc làm khi Nhà nước thu hồi đất.

Một trong những bất cập về chính sách bồi thường, TĐC được lãnh đạo UBND huyện Nhà Bè nêu ra là chưa có quy định về mức bù chênh lệch giữa đơn giá bồi thường và đơn giá mua nền TĐC. Đây là thực tế đang diễn ra tại một số dự án trên địa bàn huyện khiến người dân bức xúc, lãnh đạo địa phương thì lúng túng vì không có thẩm quyền giải quyết. Ông Nguyễn Văn Trường, Phó Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè, dẫn chứng: Năm 2008, UBND TP phê duyệt đơn giá đất ở của dự án khu đô thị mới Phước Kiển – Nhơn Đức là 6,6 triệu đồng/m² nhưng mới đây, TP vừa phê duyệt đơn giá cho huyện Nhà Bè mua nền TĐC để bố trí TĐC cho người dân bị thu hồi đất với giá từ 10 triệu đến 11 triệu đồng/m². Vậy tiền chênh lệch này ai chịu, dân hay Nhà nước? "Chắc chắn người dân không chịu bù tiền vào vì đây là điều bất hợp lý!" – ông Trường nói.

Một dự án khác được UBND huyện Nhà Bè thông tin cho đoàn giám sát là dự án cảng Sài Gòn – Hiệp Phước, dù triển khai từ năm 2006 nhưng đến nay vẫn chưa đền bù, giải tỏa xong. Hiện vẫn còn 25 hộ dân tạm cư chờ nhận nền TĐC do chủ đầu tư (cảng Sài Gòn) và người dân chưa thống nhất được mức bù chênh lệch giữa đơn giá bồi thường và đơn giá mua nền TĐC. Giá bồi thường đưa ra ban đầu là 5,2 triệu đồng/m² nhưng giá bán nền TĐC TP duyệt năm 2011 là 11 triệu đồng/m². Theo ông Trường, đã có trường hợp người dân có đất nằm trong dự án đường Nguyễn Hữu Thọ khiếu kiện UBND huyện ra Tòa Hành chính vì TP hứa sẽ bố trí dân vào căn hộ chung cư từ năm 2008 nhưng đến nay không thực hiện.

UBND huyện Nhà Bè cho biết trên địa bàn huyện có 70 dự án đã và đang triển khai (trong đó có 17 dự án thuộc nguồn vốn ngân sách). Tổng số hộ dân bị giải tỏa phục vụ dự án là 2.691 hộ với diện tích đất thu hồi là 6.685 ha. Số hộ dân có nhu cầu được TĐC là 641 hộ.

Không vướng mắc nhiều về công tác đền bù, TĐC như huyện Nhà Bè nhưng UBND quận 7 lại gặp khó khi yêu cầu các chủ đầu tư đóng góp cho Quỹ 156 (Quỹ Đào tạo và Giải quyết việc làm cho người bị thu hồi đất theo Quyết định 156 ngày 27-10-2006 của UBND TP) như quy định của TP là từ 3-5% tổng chi phí bồi thường/dự án. Ông Nguyễn Hữu Hưng, Phó Chủ tịch UBND quận 7, cho biết hầu hết chủ đầu tư các dự án không sử dụng vốn ngân sách không đồng ý đóng góp cho Quỹ 156. Nguyên nhân các chủ đầu tư đưa ra là do họ phải tự thỏa thuận giá bồi thường với người dân giống như mua bán trên thị trường mà không thể lập phương án bồi thường được phê duyệt để bồi thường. Trong đó, ngoài kinh phí bồi thường, các chủ đầu tư đã hỗ trợ thêm theo chính sách hỗ trợ mà TP quy định, do đó kinh phí các chủ đầu tư đóng góp vào quỹ khoảng 3-5% chi phí bồi thường là rất lớn. Theo UBND quận 7, đến nay mới có dự án Trường ĐH Cảnh sát đóng góp hơn 1,2 tỉ đồng vào Quỹ 156, các dự án còn lại chưa nộp vì chưa điều chỉnh được dự án đầu tư bổ sung.

Không đồng tình với vấn đề UBND quận 7 đặt ra, bà Nguyễn Thanh Mai, tổ trưởng thuộc Hội đồng Quản lý Quỹ 156, cho rằng Quỹ 156 vì mục đích nhân đạo, chăm lo đời sống người dân sau giải tỏa nên việc chủ đầu tư né tránh đóng góp là không thể chấp nhận. Trong trường hợp chủ đầu tư có yêu cầu khác về mức đóng góp thì Hội đồng Quản lý quỹ, UBND quận cùng chủ đầu tư có thể ngồi lại bàn bạc để quyết định cụ thể tỉ lệ đóng góp nhưng phải được UBND TP thông qua. Đối với các chủ đầu tư dự án sử dụng vốn ngân sách, bà Mai nói: "Việc đóng góp vào quỹ là không khó vì thực tế chủ đầu tư đóng góp vào quỹ chỉ là lấy từ túi này bỏ vào túi kia bởi kinh phí 3% hay 5% đều nằm trong ngân sách mà TP rót lại cho chủ đầu tư".

 

Chủ đầu tư phải bù phần chênh lệch Theo UBND huyện Nhà Bè, do huyện chưa có quỹ đất TĐC (vì không có kinh phí tạo quỹ đất) nên mới có chuyện giải tỏa, đền bù trước rồi nhiều năm sau mới TĐC cho dân. Để khắc phục, UBND huyện Nhà Bè kiến nghị TP cần rót kinh phí để địa phương tạo quỹ đất TĐC. Đối với những dự án nợ nền TĐC, chưa có căn hộ chung cư để bố trí, nếu đơn giá TĐC cao hơn đơn giá bồi thường thì chủ đầu tư dự án phải bù phần chênh lệch này và xem đây như là mức hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng cho dân.