Y tế - Văn hóaSức khỏe đời sống

Chăm sóc dinh dưỡng cho người nhiễm HIV

Tạp Chí Giáo Dục

Ở người nhiễm HIV, do nhiều nguyên nhân sẽ phát sinh một số triệu chứng liên quan đến ăn uống và dinh dưỡng, gồm: giảm khẩu vị gây biếng ăn, khô miệng, tiêu chảy, buồn nôn, nôn ói thường xuyên, nhiễm nấm miệng do candidas, thiếu máu…

Hạn chế uống trà, cà phê để hấp thu chất sắt tốt hơn – Ảnh: TTO
Sau đây là một số mẹo nhỏ giúp người nhiễm HIV khắc phục các triệu chứng liên quan đến dinh dưỡng khi mắc phải:
Tiêu chảy: trong giai đoạn tiêu chảy nên hạn chế sữa và chế phẩm từ sữa; hạn chế rượu, cà phê, thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, bơ, thức ăn đồ uống sinh nhiều hơi (ví dụ nước đóng chai có gas hay một số rau quả như bắp cải, củ hành…).
Buồn nôn, thường xuyên nôn ói: nên hạn chế thực phẩm cay hay nhiều dầu mỡ, cà phê và rượu bia, thức ăn ngọt, tránh để bụng đói hoàn toàn vì sẽ làm tăng cảm giác buồn nôn nếu bụng trống. Chỉ nên nằm sau bữa ăn 20 phút.
Giảm khẩu vị, biếng ăn: nếu có thì tránh thức ăn nặng mùi.
Nhiễm nấm miệng: tránh thực phẩm nhiều đường, muối hay thức ăn có độ dính cao, thức ăn uống chua và rượu bia vì có thể làm nấm phát triển mạnh thêm.
Thiếu máu: hạn chế uống thức uống có trà, cà phê, sữa hay coca cùng bữa ăn vì sẽ ức chế hấp thu chất sắt. Nên uống bổ sung chất sắt và folate theo chỉ định của bác sĩ.
Sốt: sử dụng thức ăn lỏng nhiều nước, uống nhiều nước.
Một số lưu ý đặc biệt
Xét về nhu cầu năng lượng và chất dinh dưỡng, người nhiễm HIV sẽ có nhu cầu cao hơn bình thường.Nếu không đáp ứng đủ, người bệnh có thể sụt cân và suy dinh dưỡng, teo cơ; khi vào giai đoạn 3 của bệnh, người bệnh có thể sụt hơn 10% cân nặng trước đó. Để đáp ứng nhu cầu tăng cao năng lượng và vitamin khoáng chất, người bệnh cần ăn đa dạng, đủ chất và thêm 1-2 bữa phụ trong ngày.
Các vitamin, khoáng chất cần thiết và tốt cho hệ miễn dịch: vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, vitamin E, kẽm, selenium. Có thể đáp ứng nhu cầu vitamin và khoáng chất qua chế độ ăn hoặc bổ sung bằng thuốc.
Người nhiễm HIV vì suy yếu hệ miễn dịch rất dễ bị nhiễm trùng nên cần cẩn thận hơn về mặt vệ sinh an toàn thực phẩm, như đảm bảo ăn chín uống sôi, hạn chế sử dụng rau, thịt cá sống, ăn trái cây nên gọt vỏ, rửa tay sạch trước khi ăn, ăn thức ăn sau khi nấu, nếu còn thừa nên bảo quản lạnh – tránh bảo quản ở nhiệt độ bên ngoài quá 2 giờ.
Cứ 5 người nghiện ma túy có 1 nhiễm HIV
Cứ năm người nghiện ma túy ở VN, có một người nhiễm HIV và tại một số địa phương con số này là trên 50%. Ở nhóm phụ nữ mại dâm, theo điều tra năm 2009 ở mười tỉnh thành phố, tỉ lệ nhiễm HIV là 8,3%.
Người nhiễm HIV ở VN vẫn tập trung trong nhóm tiêm chích ma túy, phụ nữ mại dâm và nam quan hệ tình dục đồng giới. Hôm 30-11, Liên Hiệp Quốc ở VN đã họp báo công bố như trên về tình hình HIV ở VN, nhân Ngày thế giới phòng chống AIDS 1-12.
Theo ông Gottfried Hirnschall, giám đốc chương trình phòng chống HIV của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mới có 53% người nhiễm HIV cần điều trị bằng thuốc kháng virus ở VN được tiếp cận thuốc, mặc dù VN đã mở rộng số người được điều trị lên 16 lần trong năm năm qua. Nhiều bà mẹ và trẻ em chưa được tiếp cận dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
 Theo ước tính của WHO, 90% ngân sách cho phòng chống HIV ở VN hiện nay là tài trợ quốc tế, VN mới đóng góp 10%, trong khi đang có tình trạng cắt giảm ngân sách cho phòng chống HIV trên toàn cầu.
Cùng ngày, Bộ Y tế đã tổ chức chung kết cuộc thi tuyên truyền viên phòng chống HIV. Đây là một trong 10 sự kiện quốc gia nhân 20 năm VN đương đầu với HIV.
(L.Anh, TTO)
(ThS.BS Trần Quốc Cường, TTO)
(Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM)

 

Bình luận (0)