Chiết xuất hoạt chất chống ung thư từ dược liệu xuất khẩu hóa dược hay làm chế phẩm phục vụ trong nước?

Chương trình nghiên cứu khoa học công nghệ trọng điểm quốc gia, phát triển công nghiệp hóa dược đến năm 2020 được Thủ tướng chính phủ giao cho Bộ Công thương quản lý và phát động nhằm hỗ trợ kinh phí nghiên cứu khoa học cho những đề tài nổi bật trong nước và nghiệm thu kết quả, phát triển nền công nghiệp hóa dược phục vụ y học và phục vụ sức khỏe cộng đồng.

Ngày 20, tháng 07, năm 2010, Bộ Trưởng Bộ Công Thương ký phê duyệt 7 đề tài và 1 dự án cấp nhà nước đã trúng tuyển vào “Chương trình nghiên cứu khoa học công nghệ trọng điểm quốc gia, phát triển công nghiệp hóa dược đến năm 2020”. Trong đó có đề tài về Nghiên Cứu Qui Trình Công Nghệ Tạo Chế Phẩm Chống Khối U Từ Cây Hoàn Ngọc.

Cây Hoàn Ngọc được biết đến như 1 dược thảo quí, có tính năng điều trị hơn 25 chứng bệnh về viêm nhiễm. Những thông tin khoa học về các hoạt chất chiết suất từ rễ cây Hoàn Ngọc 7 năm tuổi cho thấy khả năng ức chế khối u trên 3 dòng tế bào: ung thư biểu mô, ung thư vú, ung thư gan. Và ức chế sự xâm nhập, phát triển của virus HIV.

Đơn vị chủ trì đề tài là DNTN Trà Hoàn Ngọc 7 Nga – Tây Ninh cho biết: “Đây là đề tài cấp nhà nước đầu tiên của tỉnh Tây Ninh thuộc lĩnh vực y dược, chúng tôi đã phối hợp với Viện Hóa Sinh Biển – Viện KH&CN Việt Nam và nhóm nghiên cứu hơn 20 cán bộ thạc sĩ, tiến sĩ, phó Giáo sư – Tiến sĩ chuyên ngành tham gia thực hiện. Dựa trên tiền đề là những thành công trong việc nghiên cứu sơ bộ hoạt tính chống khối u của rễ cây Hoàn Ngọc, đề tài phát triển qui trình chiết xuất và tinh chế các chất chống ung thư để tạo ra sản phẩm có hàm lượng hoạt chất ổn định, hoạt tính cao hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân ung thư trong một năm tới”.

Tháng 10 năm 2011, tờ báo khoa học về dược liệu uy tín xuất bản trên 150 quốc gia đã chọn đăng tải thông tin về thành phần và hoạt tính của các chất có trong rễ cây Hoàn Ngọc tại DN trà Hoàn Ngọc 7 Nga Tây Ninh.

Đến nay, qui trình sản xuất đã hoàn thành và đang trong thời gian chờ hội đồng khoa học nghiệm thu kết quả. Sản phẩm sau đề tài là bột tinh khiết đạt 99% tổng Tritecpen: Bentulin (38%), Lupeol (50%), Acid Pomolic, Palatylignan BNGA, Lupenone (1%). Trên thế giới, một số công ty dược đang sử dụng các chất này (chiết từ cây Cọ, cây Tống Quản Sửu Đỏ ở Châu Phi) làm nguyên liệu trong một số chế phẩm điều trị ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến, viêm – ung thư gan… Việc xuất khẩu sản phẩm nguyên liệu này mang lại giá trị kinh tế rất cao. Tuy nhiên, sản phẩm dược thành phẩm sau khi được các công ty dược nước ngoài bào chế lại bày bán trên thị trường hoặc nhập về Việt Nam với giá thành cao gấp nhiều lần so với khi chúng ta xuất nguyên liệu. Chi phí điều trị cho các bệnh nhân vượt quá khả năng tài chính của họ. Vì vậy phương án kinh tế sau đề tài để triển khai thực tế đang là nỗi băn khoăn của đơn vị chủ trì. Nếu chọn phục vụ cho dân nghèo thì phải chấp nhận hy sinh lợi ích kinh tế.

Theo điều tra của Viện Dược liệu – Bộ Y tế, trong tổng số 3.948 loài cây thuốc, gần 90% là cây thuốc mọc tự nhiên, tập trung chủ yếu trong rừng, chỉ có gần 10% là cây thuốc trồng. Nhưng hiện nay, các công ty chưa đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng dược liệu, nhất là dược liệu sạch và chất lượng. Thuốc chữa bệnh, nhất là bệnh nan y hầu như phải phụ thuộc hoàn toàn từ nước ngoài. Chính vì vậy cây thuốc quý Hoàn Ngọc được công nhận và đầu tư bảo tồn, phát triển là niềm tự hào của người dân Việt.

Bà Bảy Nga – chủ DNTN trà Hoàn Ngọc 7 Nga Tây Ninh phấn khởi tâm sự “Kinh phí nhà nước đầu tư cho sự phát triển khoa học là cơ sở, nguồn lực thúc đẩy các nhà khoa học nghiên cứu những loại thuốc, sản phẩm từ nguồn dược liệu trong nước, chi phí điều trị rẻ hơn rất nhiều so với các loại thuốc nhập ngoại tương tự. Từ nguồn kinh phí này, sự thành công của đề tài này, toàn thể người dân mang bệnh hiểm nghèo sẽ được hưởng những kết quả chắc chắn khả quan và được sử dụng những sản phẩm chất lượng cao từ nền khoa học tiên tiến của nước nhà. Qua đó sẽ tạo thêm công ăn việc làm cho nhiều người, nhiều gia đình, phát triển an sinh xã hội”.

Xuất khẩu với giá cao hay dùng những chất quý này để phục vụ người bệnh trong nước với chi phí phù hợp? DN phải tính toán chọn lựa sao cho cái “Tâm phục vụ” là trên hết. Trà Hoàn Ngọc là một DN kinh doanh đi đôi với làm khoa học và công tác từ thiện. Hy vọng trong tương lai Cây Hoàn Ngọc sẽ khẳng định vai trò to lớn là nguồn dược liệu quí của Việt Nam, góp vào kho tàng gen dược thảo quí của thế giới và sẽ là một sản phẩm vì người dân nghèo.