Chinh phục đỉnh mây Bạch Mã

Bạch Mã bây giờ vẫn những cung đường đất đá hoang sơ, không gian yên tĩnh có thể nghe tiếng suối róc rách va vào vách đá, tiếng chim hót lảnh lót trên những ngọn cây. Cùng với muôn loài hoa dại, lan rừng, lá phong rực đỏ, hoa đỗ quyên bên bờ suối bung sắc hồng lung linh đầy quyến rũ. Một lần đến Bạch Mã quả không phí hoài với những ai thích khám phá thiên nhiên…

Đứng trên vọng Hải Đài có thể phóng tầm mắt bao quát ngắm làng mạc từ độ cao gần 1.500m

Hoang sơ Bạch Mã

Vườn quốc gia Bạch Mã thôi thúc chúng tôi tìm đến bởi sự hoang sơ của thiên nhiên ban tặng và những câu chuyện kể mang màu sắc huyền thoại. Có người kể rằng, xưa người dân ở dưới chân núi, mỗi ban mai khi mặt trời ló dạng, nhìn lên đỉnh Bạch Mã thấy mây trắng bay lên từ đó mang hình hài một con ngựa nên gọi là Bạch Mã. Cũng có chuyện kể, xưa các tiên ông trên trời cưỡi ngựa trắng xuống chơi cờ, tan buổi đợi ngựa mãi đi ăn cỏ đồng xa chưa về nên tiên bay về trời, để lại Bạch Mã giữa đỉnh mây vọng nhớ chủ nhân. Vượt chặng đường 40km từ thành phố Huế, chúng tôi dừng ở chân núi Vườn quốc gia Bạch Mã để bắt đầu hành trình khám phá đỉnh mây.

Bạch Mã tầm 10 giờ sáng, ánh nắng mặt trời vừa ló lên ngọn cây rừng, không oi gắt như cái nắng phía đồng bằng, nhiệt độ ước chừng thấp hơn 10 độ C, se lạnh thật dễ chịu. Chúng tôi bắt đầu hành trình chinh phục suối Ngũ Hồ và thác Đỗ Quyên. Du lịch giữa mùa dịch Covid-19 thưa vắng. Vườn quốc gia Bạch Mã cũng không ngoại lệ. Đường từ biệt thự Đỗ Quyên đi qua suối Ngũ Hồ, tôi và người bạn đồng hành men theo lối nhỏ đi giữa tán cây rừng cổ thụ phủ bóng mát, vài đoạn đường dốc đứng phải níu theo dây cáp. Ngót 3km, suối Ngũ Hồ hiện dần ra cuối lối đi, nơi bãi đá nhẵn được mài qua bao nhiêu cơn mưa rừng trở nên phẳng lỳ đẹp như tranh. Đang độ cuối mùa xuân, những chiếc lá phong đỏ rực tỏa bóng xuống mép suối nước trong xanh lung linh. Hồ số 5 trong ngũ hồ được xem là nơi đẹp nhất với con thác có độ cao tầm hơn 30m, nước đổ từ độ dốc đó tạo thành hồ rộng dưới chân thác. Nước cũng mài những tảng đá trở nên phẳng lỳ, vuông vắn như được sự can thiệp chế tác từ máy móc và bàn tay con người.

Từ suối Ngũ Hồ, tiếp tục đi bộ tầm 3km nữa để đến thác Đỗ Quyên. Nhiều đoạn suối trên đường đi, mưa rừng đã làm lệch vị trí đường dẫn qua suối. Dấu hiệu báo cho chúng tôi biết mình sắp đến thác Đỗ Quyên thông qua những cây hoa Đỗ Quyên đang nở rộ. Màu hoa đỏ rực rỡ khoe sắc bên bờ suối, trong tiếng nhạc nước, tiếng gió, tiếng chim rừng như một bản hòa tấu nên thơ. Gần 700 bậc thang từ đỉnh xuống chân thác Đỗ Quyên cũng là một thử thách lớn với ai muốn có những giây phút ngắm thác đổ như dải lụa trắng trên nền cây rừng xanh ngắt.

Hoa đỗ quyên lung linh bên bờ suối

Thăm thú Bạch Mã, không chỉ đi hết các điểm đến trong vỏn vẹn một ngày. Điểm ngắm cảnh đẹp còn tùy thuộc vào thời gian. “Vọng Hải Đài đẹp nhất lúc hoàng hôn và bình minh”, chú Huề chia sẻ kinh nghiệm. Từ biệt thự Đỗ Quyên, chúng tôi đi bộ hết 4km để đến vọng Hải Đài. Hoàng hôn đâu đó luôn mang đến nỗi chênh vênh, buồn tẻ nhưng ở vọng Hải Đài tuyệt nhiên không cảm thấy điều đó. Một không gian diệu vợi mở ra trước mắt. Ngồi trên vọng Hải Đài, ngắm ánh mặt trời lùi về phía chân núi, phóng tầm bao quát thành phố Huế, thấy một Thiền Viện Trúc Lâm ảo mờ trong làn sương núi, thấy hồ Truồi nước trong xanh – nguồn sống của đồng bằng, xa hơn là biển Cảnh Dương xanh thẳm, thấy đầm cầu Hai mênh mông…

Những điểm cộng và trừ

Vẻ hoang sơ, chưa bị can thiệp của Vườn quốc gia Bạch Mã đã là một điểm cộng đáng ghi nhận đầu tiên. Cuộc sống hiện đại, đâu đó những điểm du lịch sinh thái trở thành du lịch giải trí thuần túy thì Bạch Mã vẫn giữ được tinh thần của mình – là điểm dừng chân khám phá thiên nhiên, hòa mình vào thiên nhiên hít thở bầu không khí trong lành, không lai tạp.

Biệt thự Đỗ Quyên – một phong cách châu Âu trên đỉnh Bạch Mã

Nhưng Bạch Mã vẫn còn đó nhiều điểm trừ. Biệt thự Đỗ Quyên nơi chúng tôi đặt phòng ở lại, cơ sở vật chất còn quá đơn giản. Khu biệt thự cũ kỹ, đầy rêu và loang lổ chỗ hư hỏng chưa được sửa chữa. Căn phòng chúng tôi đặt thuê không có ti vi, không sóng điện thoại, la phông trần nhà bằng tôn đã cũ, vệt nước mưa cứa qua chỗ dột in dấu xuống nền nhà vàng úa. Ở đó, muốn liên lạc ra bên ngoài chỉ có cách đi bộ vài trăm mét, đứng ở bãi đất rộng mới dò được sóng điện thoại. Nhân viên phục vụ đếm chưa đủ một bàn tay, các dịch vụ ăn uống cho một điểm du lịch còn quá nghèo nàn. Cùng tên gọi với ngôi biệt thự trầm mặc ấy, thác Đỗ Quyên không nhiều hoa đỗ quyên như tưởng tượng. Dù mất rất nhiều thời gian tìm đến nhưng chúng tôi cũng chỉ gặp vỏn vẹn chưa tới chục cây hoa lác đác trên một dòng suối rất dài. Đó là chưa kể, dịch vụ xe ô tô vận chuyển lên đỉnh Bạch Mã là hợp đồng thuê lại của người dân chứ không có xe chuyên phục vụ của vườn.

Với diện tích hơn 37.487ha, đỉnh Bạch Mã nằm ở độ cao 1.450m so với mực nước biển. Bạch Mã được ghi nhận có 2.373 loài, gồm 332 loài nấm, 87 loài rêu, 183 loài dương xỉ, 22 loài hạt trần, 1.749 loài hạt kín. Nhiều loài thực vật đặc hữu, quý hiếm nằm trong Sách đỏ Việt Nam như: lá nón, mây, pơ mu, trầm hương, gụ mật, kiền kiền, bảy lá một hoa… Có 1.715 loài động vật, gồm: 1.029 loài côn trùng, 57 loài cá, 134 loài ếch nháy và bò sát, 363 loài chim, 132 loài thú. Trong đó có nhiều loài quý hiếm như rùa hộp trán vàng, gà lôi lam mào trắng, cá chình hoa… Năm 1991, Vườn quốc gia Bạch Mã chính thức được thành lập.

Năm 1932, kỹ sư người Pháp M.Girard đã khám phá ra Bạch Mã. Dưới thời Pháp thuộc có 139 biệt thự được xây dựng. Thời gian, chiến tranh và thiên nhiên tàn phá khiến nhiều biệt thự hoang phế. Đầu những năm 2000, nơi này còn khoảng 9 biệt thự. Bạch Mã mang số phận thăng trầm theo thời gian, có thời điểm phải đóng cửa 4 năm để nâng cấp, mở rộng đường… Rồi mở cửa, du lịch phát triển trở lại mang theo nhiều kỳ vọng thành và không thành.

“Sống chậm” cùng Bạch Mã, ước những điểm trừ sớm trở thành điểm cộng và mong Bạch Mã luôn giữ được tinh thần của mình để mãi là điểm đến du lịch sinh thái nghĩ dưỡng đúng nghĩa của nó.

Bài, ảnh: Phan Vĩnh Yên