Chớ dùng thuốc giảm cân bừa bãi!

 

Trước một thị trường thuốc giảm cân đang nở rộ như hiện nay, người thừa cân béo phì cần có nhận định đúng về thuốc giảm cân nếu như không muốn rơi vào hoàn cảnh “tiền mất, tật mang”!

Các loại trà thảo dược gây tiêu chảy, các thuốc nhuận trường hoặc một vài loại trà giảm béo thường đánh lừa người sử dụng về kết quả giảm cân ảo, bởi chúng làm mất nước của cơ thể qua tiêu chảy chứ không giúp giảm tình trạng béo phì, béo bụng thật sự. Việc giảm ngay vài kg trong vài ngày đầu sử dụng chính là hậu quả của tình trạng mất nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, suy nhược cơ thể, còn nguyên nhân gây béo phì: lượng mỡ trong cơ thể, lại không được giải quyết. Sau khi uống nước bù lại thì cân nặng tăng lên lại ngay.

Hiện nay, có một số loại thuốc chính thống được FDA và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận dùng để điều trị thừa cân – béo phì dài hạn, mà điển hình là sibutramine (Reductil) và Orlistat. Hiệu quả và tính an toàn của những loại này đã được chứng minh qua các nghiên cứu lâm sàng nghiêm túc. Lưu ý là, việc sử dụng thuốc giảm cân cần có sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ, và việc dùng thuốc chỉ có hiệu quả cao khi người dư cân – béo phì có quyết tâm thay đổi chế độ ăn, lối sống…

Các thuốc gây chán ăn chứa amphetamine, dexamphetamine gây lệ thuộc thuốc và suy giảm trí nhớ. Một số thuốc chứa hoạt chất fenfluramin và dexfenfluramin làm giảm cân rất nhanh, nhưng đã bị cấm lưu hành trong và ngoài nước vì gây tổn thương van tim và nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng khác.

Người tiêu dùng thường có tâm lý là cứ thuốc có nguồn gốc từ thảo dược, hoặc thực phẩm chức năng là đảm bảo an toàn trong sử dụng. Nhưng, thực tế, các cảnh báo dược đã ghi nhận một số thuốc giảm cân nguồn gốc từ thảo dược, thực phẩm chức năng được cho là xuất xứ từ Trung Quốc thực chất có chứa một số hoạt chất có độc tính. Vào năm 2002, người sử dụng ở Singapore đã phát hoảng khi  một sản phẩm có tác dụng giảm cân rất nhanh và rất hiệu quả, từng quảng cáo là thực phẩm chức năng giảm cân an toàn, hoàn toàn có nguồn gốc thảo dược của Trung Quốc đã gây tử vong hoặc nguy kịch cho người sử dụng với bệnh cảnh suy gan nặng do có chứa fenfluramin (hoạt chất có tác dụng giảm cân nhanh nhưng bị cấm lưu hành do nguy hại cho sức khỏe). Hiệp hội Bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm của Mỹ cũng đã từng cảnh báo một số thảo dược và thực phẩm chức năng, phần lớn xuất xứ từ Trung Quốc, chứa thành phần các chất gây nguy hiểm cho sức khỏe người sử dụng như ma hoàng (thường được tìm thấy ở thảo dược, thực phẩm chức năng giảm cân của Trung Quốc), có thể gây tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim… dẫn đến tử vong nên bị FDA (Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm của Mỹ) cấm sử dụng từ năm 2004.

Vấn đề hiệu quả, an toàn khi sử dụng thuốc sẽ được kiểm soát tốt nếu bạn dùng thuốc đúng với sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ. Tuyệt đối tránh sử dụng thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc, không được chứng minh nghiêm túc trên lâm sàng. Cần cảnh giác với các thảo dược hoặc thực phẩm chức năng giảm cân, đặc biệt có nguồn gốc được cho là từ Trung Quốc, vì hiệu quả và tính an toàn chưa được xác nhận bởi các nghiên cứu lâm sàng cũng như chưa được Tổ chức Y tế thế giới và Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm của Mỹ khuyến cáo sử dụng, để tránh rơi vào tình cảnh “tiền mất, tật mang”, và thậm chí còn nguy hại cho sức khỏe.

T.Nga (TNO)