Cho trẻ ngủ chung với cha mẹ đến bao giờ?

Theo thống kê, có khoảng 35-40% trẻ ngủ với cha mẹ ở lứa tuổi từ 2-5 tuổi, 15-19% ở lứa tuổi từ 6-9 tuổi. Thói quen này tùy theo văn hóa của mỗi quốc gia. Tại châu Á, có 20-30% trẻ ngủ chung với cha mẹ, trong khi đó ở các nước phương Tây chỉ có 6%. Ngoài ra, còn tùy thuộc vào các yếu tố xã hội. Chẳng hạn ở những gia đình ly dị, gia đình có cha hoặc mẹ đi làm đêm hoặc làm việc xa nhà thì trẻ chỉ được ngủ với một phụ huynh hiện diện trong nhà.

Việc cho bé ngủ chung với cha mẹ có nhiều lợi ích. Đối với trẻ sơ sinh, việc cho bé ngủ chung sẽ giúp bé cảm thấy được an toàn và yêu thương. Bé được bú mẹ theo nhu cầu của bé, làm cho sự gắn bó tình cảm giữa mẹ – con được tốt đẹp. Phương pháp chăm sóc da kề da (da của mẹ, bố và con) rất cần cho sự phát triển toàn diện của trẻ về sau này.

Tuy nhiên, việc cho bé ngủ chung với cha mẹ cũng có nhiều nguy cơ. Trẻ có thể quá gắn bó với mẹ nên khó có cơ hội tập sống tự lập và trưởng thành về mặt tình cảm. Trẻ cũng có thể bị ảnh hưởng bởi hành vi nghiện thuốc lá, rượu hoặc những chất gây nghiện khác từ cha, mẹ. Khi trẻ chứng kiến những bất đồng ý kiến, thậm chí những hành vi bạo lực của cha mẹ dễ gây sang chấn tâm lý cho trẻ. Ngoài ra, trẻ sống trong sự quan hệ thân mật giữa vợ chồng có thể bắt chước những hành vi kích dục của người lớn. Cha mẹ cũng nên tránh sờ, chạm vào bộ phận sinh dục của trẻ bằng cử chỉ âu yếm, vuốt ve vì có thể kích dục trẻ và làm cho trẻ tự tìm kiếm những khoái cảm tình dục.

Với những lợi ích và nguy cơ nói trên, liệu đến lứa tuổi nào thì dừng việc cho bé ngủ chung với cha mẹ? Không thể có qui định chung cho mọi tình huống, nhưng tùy theo văn hóa và cách suy nghĩ của từng gia đình mà việc tách trẻ ngủ riêng sớm hay muộn. Tuy nhiên, trẻ có thể ngủ chung với cha mẹ trong thời gian còn bú, thường là từ 6 – 12 tháng tuổi. Nếu có thể được, nên để trẻ ngủ trong nôi cùng phòng của cha mẹ hơn là ngủ cùng giường với cha mẹ. Từ 3 tuổi, trẻ bắt đầu biết phân biệt giới tính và có khuynh hướng gắn bó với người phụ huynh khác phái – bé trai thì gắn bó với mẹ, còn bé gái lại gắn bó với cha, nên người phụ huynh cùng phái có thể tách bé ra khỏi phụ huynh khác phái. Có như vậy, bé mới sẵn sàng tự lập khi bước vào tuổi đi học.

Trong trường hợp vợ chồng ly dị, không còn sống chung với nhau thì không nên để con thay thế vai trò của người vợ hoặc chồng. Điều này sẽ gây thêm áp lực tinh thần cho trẻ và ảnh hưởng đến kết quả học tập của trẻ. Không chỉ có vậy, điều này cũng có thể gây nên những rối loạn ăn uống, giấc ngủ và giới tính đối với trẻ.

Vậy làm thế nào giúp bé ngủ riêng sau khi bé đã quen ngủ chung với cha mẹ trong một thời gian dài? Bé ngủ chung với cha mẹ càng lâu thì càng khó thuyết phục bé ngủ riêng. Vì vậy khi quyết định tách bé ngủ riêng, cha mẹ cần chuẩn bị tinh thần cho bé và có thói quen giúp bé đi vào giấc ngủ. Chẳng hạn như 30 phút trước giờ ngủ, cha mẹ có thể chuẩn bị cho bé đánh răng, đi vệ sinh, thay quần áo. Khi đã lên giường thì nên đọc hoặc hát cho bé nghe một câu chuyện, một bài hát. Thậm chí mát-xa cho bé, đặt bên cạnh bé một chiếc khăn hoặc chiếc gối có mùi của mẹ – biểu tượng cho sự hiện diện của mẹ bên cạnh bé, hoặc một con thú nhồi bông. Thói quen này cần được lặp đi lặp lại hằng đêm để bé thích nghi với cuộc sống mới. Cũng cần động viên bé bằng phần thưởng ngày hôm sau, nếu bé ngủ tốt một mình trong đêm.

BS.Phạm Ngọc Thanh