Chơi tiền ảo, rủi ro thật

Trước làn sóng đầu tư vào đồng tiền ảo rầm rộ trên thế giới, người dùng tại Việt Nam cũng không nằm ngoài cơn sốt; đặc biệt là sự tăng giá của Bitcoin, hàng loạt đồng tiền ảo như Win, CBR, GEM, Silling, ETM, ESR, BKC, Bee, TimeStope, Eagle, Pi… liên tiếp được người Việt rủ nhau chơi và đầu tư, tích lũy với hy vọng làm giàu.

Ứng dụng Pi Network đang thu hút người dùng, bất chấp rủi ro

Thời gian này, Pi Network đang làm mưa làm gió trong các quán cà phê, hay các trang mạng xã hội. Điều đáng chú ý là nhiều đồng tiền ảo như Pi lại đang có giá trị bằng 0 và không thể giao dịch. Đặc biệt, Việt Nam là một trong những quốc gia trên thế giới chưa chấp nhận tiền ảo là phương tiện thanh toán, giao dịch. Việc sử dụng các loại tiền ảo làm phương thức thanh toán không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ, rủi ro sẽ nằm về phía người dùng.

Tốn thời gian, chỉ được… niềm tin

Ngay khi cơn sốt về giá đồng Bitcoin, mạng xã hội gần như “dậy sóng” với những lời kêu gọi đầu tư vào Pi Network. Pi được giới đầu tư trong nước và thế giới kỳ vọng là đồng tiền điện tử thế hệ mới, có thể thay thế Bitcoin.

“Không cần bỏ vốn, không tốn bất cứ chi phí gì, mỗi ngày chỉ cần bỏ chút thời gian rảnh rỗi, bấm vào điện thoại để kích hoạt là Pi tự hoạt động, tiền ảo tự động chảy vào túi. Ai có điện thoại mà không tham gia đào Pi là sau này hối hận”, Lê Thuận Thiên – thành viên một nhóm đào Pi Network giới thiệu.

Theo Thiên, Pi là một loại tiền mã hóa mới được phát triển bởi một nhóm tiến sĩ Đại học Stanford – hiện đang có hơn 15 triệu thành viên trên toàn thế giới trong vòng 2 năm khởi động. Đây là một dự án không tốn bất cứ chi phí nào của người dùng, trừ thời gian. “Cách đào Pi rất đơn giản, chỉ cần tải app Pi Network trên điện thoại, đăng ký tài khoản bằng số điện thoại hoặc Facebook, có mã giới thiệu từ người dùng trước và làm theo hướng dẫn là có thể đào được Pi. Mặc dù đồng Pi chưa có giá trị, song giá trị giao dịch của Pi hiện nay sẽ phụ thuộc vào giá trị mà người dùng trao đổi. Như tôi đây đã được đổi 500 Pi ra 100 triệu đồng”, Thiên hào hứng.

Theo nhà đầu tư này, để có thể thành công với Pi, điều duy nhất mà người dùng cần làm đó là sự kiên trì, không được nóng vội. “Nếu may mắn đào từ giờ đến lúc Pi được đưa lên sàn giao dịch như Bitcoin thì chắc chắn sẽ có tiền, còn nếu không thì cũng không ảnh hưởng gì…”, Thiên nói.

Cũng với tâm lý không mất gì mà sau này có thể thu được tiền tỷ, hàng loạt người dùng Việt Nam đang tìm đến ứng dụng này, với hy vọng sẽ kiếm được lợi nhuận khi Pi lên sàn. “Tương tự như Bitcoin trước đây 10 năm, Pi cũng được nhà phát triển nền tảng tặng cho cộng đồng. Về lâu về dài, chắc chắn Pi sẽ được niêm yết trên sàn giao dịch quốc tế với giá trị hàng trăm, hàng ngàn USD/1Pi. Ngày trước, vì do dự không tham gia đào Bitcoin nên bây giờ tôi và nhiều bạn bè rất tiếc nuối. Pi bây giờ là đồng tiền thế hệ mới, tốc độ đào sẽ nhanh hơn”, anh Hữu Dũng – thành viên nhóm Pi Network – chia sẻ.

Mất nhiều hơn được

Trên thực tế, đồng Pi vẫn chưa được xác định giá trị và mọi giao dịch liên quan đến Pi đều không mang tính chính thống. Tức là những rủi ro liên quan, người dùng sẽ không được pháp luật bảo vệ. Không những thế, ứng dụng Pi đòi hỏi quá nhiều các thông tin cá nhân liên quan đến người dùng như số điện thoại, truy cập Facebook.

Tương tự, các ứng dụng khác như Sperax Play, Time Stope, Eagle Network cũng được quảng cáo là có thể đào tiền điện tử bằng smartphone, song yêu cầu hàng loạt các quyền truy cập bộ nhớ, máy ảnh, danh bạ của điện thoại. Khi đăng ký tài khoản, người dùng cần cung cấp cả số điện thoại lẫn số thẻ căn cước và ngày tháng năm sinh.

Cơn sốt đào Pi được bàn luận sôi nổi, rôm rả trong những quán cà phê, thậm chí trở thành chủ đề tranh luận trên nhiều diễn đàn mạng. Xét về tính được, mất khi chơi Pi, đa phần người dùng vẫn cho rằng, sẽ không mất gì ngoài thời gian mỗi ngày bỏ vào để “kích hoạt” hệ thống, nhưng đổi lại đồng Pi sẽ trở thành tiền thật nếu một ngày Pi lên sàn giao dịch. “Pi đang được lựa chọn với hy vọng một ngày nào đó nó sẽ tăng giá khủng khiếp như Bitcoin. Ở đây, không có được, mất bởi nếu so sánh trong thời điểm này là không hợp lý vì giá trị của Pi vẫn đang được xác định, mà chỉ có chơi và không chơi”, anh Hùng Sơn – một người đào Pi – bày tỏ.

Anh Sơn đang sở hữu trong tay 500 đồng Pi. Anh ước tính, số đồng Pi này hiện tại thì chưa có gì nhưng nếu khi Pi được giao dịch thì chúng sẽ có giá ít nhất là 500.000 USD (tức 1.000 USD/1Pi).

“Ở nhiều diễn đàn, đồng Pi đang được các thành viên tự định giá và trao đổi với nhau rất sôi nổi. Số đồng Pi của tôi đang được định giá cả trăm triệu, tuy nhiên tôi chưa muốn bán vì vẫn chờ Pi lên giá”, anh Sơn cho biết.

Có thể bị phạt tới 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù

Anh Dương Anh Đức – một chuyên gia về công nghệ – cho rằng, ứng dụng Pi trên điện thoại thực chất chỉ như một phương tiện để Pi Network tiếp cận đến người dùng rộng rãi hơn, được nhiều người biết đến hơn. Nó không khác gì một ứng dụng điểm danh hàng ngày, kể cả sau này khi Pi lên sàn thì người dùng cũng chỉ được thưởng vài đồng Pi chứ không phải là tất cả những gì người dùng đang thấy.

“Trước mắt là người dùng sẽ mất thông tin cá nhân một cách quá dễ dàng, từ số điện thoại cho đến nhiều thông tin bảo mật liên quan. Đây là điều rất nguy hiểm, bởi không ai biết các thông tin cá nhân của người dùng sẽ được ứng dụng sử dụng vào mục đích gì. Kế đó, nếu quá sa đà vào Pi, người dùng sẽ càng tăng thêm hy vọng và càng tốn thêm nhiều thời gian hơn dành cho ứng dụng ảo này. Thậm chí, nếu tiến hành giao dịch Pi trong nhóm người đào Pi thì cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro phát sinh như lừa đảo, chiếm đoạt mà người dùng không thể lường trước được”, anh Đức khuyến cáo.

Theo chuyên gia này, người dùng nên tỉnh táo khi bỏ thời gian đầu tư vào đồng tiền ảo trong lúc chưa biết giá trị thực sự; không nên chạy theo tâm lý đám đông hay sự hối tiếc khi nhìn vào giá trị của đồng Bitcoin. Các nhà đầu tư nghiệp dư nên trang bị kiến thức, tìm hiểu một cách kỹ lưỡng về đầu tư tiền ảo trước khi quyết định bỏ thời gian và hy vọng cho nó.

Rất nhiều đối tượng đang mượn cớ Bitcoin tăng giá để mời chào, giao dịch đồng Pi với giá mềm, với những lời đường mật là chờ ngày Pi lên sàn. Trong khi đó, Nghị định 40/2018/NĐ-CP ngày 12-3-2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp nêu rõ: “Mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm (trừ khi đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp)”. Như vậy, việc chào mời, giao dịch đồng tiền ảo hiện vẫn là hành vi không được pháp luật cho phép và đều có thể bị xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Căn cứ theo Bộ luật Hình sự về tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp, người dùng có thể bị xử phạt tới 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù giam.

Nam Định