Chọn hướng đi “thông minh” sau THCS

Sau THCS, mỗi học sinh cần có lựa chọn thông minh, hài hòa với năng lực học tập, điều kiện gia đình và định hướng nghề nghiệp. Tham gia kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập chỉ là một trong nhiều hướng đi sau THCS.

Chuyên gia đưa ra nhiều lời khuyên hữu ích cho phụ huynh và học sinh lớp 9 Trường THCS Đoàn Thị Điểm (Q.3) về việc chọn nguyện vọng thông minh

Đây là lời khuyên của các nhà quản lý giáo dục đưa ra trong chương trình tuyển sinh, hướng nghiệp học sinh sau THCS lần thứ 9 năm học 2023-2024 diễn ra ở Trường THCS Đoàn Thị Điểm (Q.3) mới đây. Chương trình do Tạp chí Giáo dục TP.HCM phối hợp với Sở GD-ĐT TP.HCM tổ chức.

Thông minh khi chọn nguyện vọng

Cô Nguyễn Thị Tường Minh (Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thị Diệu, Q.3) cho biết, thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở bậc THPT, nhà trường xây dựng các nhóm môn học lựa chọn ở 2 lĩnh vực khoa học tự nhiên và khoa học xã hội để học sinh lựa chọn. Điểm nổi bật là nhà trường tổ chức đa dạng các câu lạc bộ từ học thuật đến thể dục thể thao, năng khiếu, tạo môi trường để học sinh được phát triển toàn diện, được phát huy sở trường, năng lực, góp phần giúp các em định hướng nghề nghiệp hiệu quả. Đối với việc giảng dạy, giáo viên nỗ lực đổi mới phương pháp, mang đến những giờ học thú vị cho học sinh. “Dù điểm đầu vào lớp 10 của trường hàng năm chỉ ở mức trung bình nhưng trong quá trình học tập, học sinh được học phù hợp với năng lực của bản thân. Tỷ lệ tốt nghiệp THPT hàng năm của trường luôn cao hơn tỷ lệ chung của toàn thành phố; tỷ lệ học sinh đậu vào các trường ĐH ở mức cao. Riêng năm học 2022-2023, toàn khối 12 có trên 88% học sinh trúng tuyển vào các trường ĐH”, cô Tường Minh thông tin.

Cô Tường Minh khuyên phụ huynh và học sinh lớp 9 rằng, để chọn được nguyện vọng phù hợp trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập thì điều quan trọng nhất là cần chọn nguyện vọng một cách thông minh. “Học sinh phải chọn nguyện vọng trường THPT một cách thông minh trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập. Làm sao nguyện vọng đó phải hài hòa giữa trường mình yêu thích và trường mình thực sự có năng lực”, cô Tường Minh lưu ý.

Tương tự, đại diện Trường Năng khiếu Thể dục Thể thao TP.HCM cho biết, môi trường học tập tại trường tương đương như các trường THPT công lập khác, song điểm nhấn của trường là các hoạt động câu lạc bộ thể dục thể thao, tạo sân chơi phát triển toàn diện cho học sinh, đặc biệt là những học sinh có định hướng về lĩnh vực thể dục thể thao có không gian, môi trường để phát triển chuyên sâu.

Vì vậy, đại diện trường này lưu ý, trong việc lựa chọn nguyện vọng tuyển sinh vào lớp 10 công lập, phụ huynh và học sinh cần cân nhắc về định hướng nghề nghiệp sau này theo đúng mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Khi chọn được môi trường học tập bậc THPT phù hợp sẽ là đòn bẩy, tạo sức bật cho học sinh lựa chọn đúng ngành nghề ở bậc học cao hơn.

Mạnh dạn rẽ sang các hướng học khác

Năm học 2023-2024, Trường THCS Đoàn Thị Điểm có 330 học sinh lớp 9. Cô Nguyễn Thị Ngọc Thủy (Hiệu trưởng nhà trường) cho biết, thời điểm này song song với công tác dạy học thì công tác tư vấn về tuyển sinh 10, phân luồng học sinh lớp 9 đang được giáo viên chủ nhiệm và nhà trường đẩy mạnh.

Nhìn lại kết quả thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập của học sinh nhà trường trong 4 năm nay, cô Ngọc Thủy đánh giá khoảng 30% học sinh lớp 9 sau THCS cần phân luồng rẽ sang các hướng học khác, ngoài hướng thi tuyển vào lớp 10 công lập. Tuy nhiên, công tác phân luồng hàng năm của trường không đạt được tỷ lệ này. Vẫn còn một bộ phận phụ huynh kiên quyết cho con tham gia thi để thử sức. Đây là khó khăn lớn của trường trong thực hiện công tác phân luồng học sinh sau THCS. “Phụ huynh luôn mong muốn con mình được thử sức trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập. Cứ thi trước đã, nếu không đậu lớp 10 công lập mới tính đến các lựa chọn khác như học trường ngoài công lập, học nghề, học GDTX. Thậm chí, nhiều phụ huynh biết rất rõ sức học của con mình không đủ lực để thi tuyển sinh 10 nhưng vẫn kỳ vọng, coi kỳ thi là cơ hội may rủi. Điều này không chỉ tạo áp lực cho chính học sinh khi tham gia kỳ thi mà nhìn rộng ra còn khiến kỳ thi thêm sức cạnh tranh, gia tăng tỷ lệ chọi”, cô Ngọc Thủy thẳng thắn.

Những thắc mắc của học sinh về cách đăng ký nguyện vọng được chuyên gia giải đáp kỹ

Để từng bước thay đổi quan điểm của phụ huynh trong công tác phân luồng, cô Ngọc Thủy cho biết, nhà trường đẩy mạnh phối hợp với các trường CĐ, TC nghề tư vấn cho phụ huynh hiểu được lợi ích của việc học nghề sau THCS, để từ đó có thể mạnh dạn rẽ đúng hướng học phù hợp. Việc lựa chọn các trường nghề được nhà trường thẩm định, đánh giá kỹ làm sao người được lợi trước hết là học sinh. “Công tác tư vấn cho phụ huynh được nhà trường làm rất kỹ qua nhiều lớp lang. Giáo viên chủ nhiệm, các chương trình tư vấn, và thậm chí cả hiệu trưởng đứng ra tư vấn. Làm rõ những băn khoăn thắc mắc của phụ huynh để phụ huynh tự tin lựa chọn hướng đi phù hợp với năng lực của con”, cô Ngọc Thủy cho biết thêm.

Trong chương trình, đại diện Trường TC Việt Giao thông tin, sau THCS nếu đi học nghề, học sinh vừa được học văn hóa bậc THPT để có thể tham gia thi tốt nghiệp THPT cùng với học sinh các trường THPT công lập, sử dụng kết quả xét tuyển vào các trường ĐH; vừa được học một lĩnh vực ngành nghề phù hợp với năng lực, sở trường của mình. Khi ra trường, các em có bằng nghề bậc 3/7. “Học THPT công lập không phải là con đường duy nhất sau THCS. Còn có các con đường khác, bao gồm trường THPT ngoài công lập, học nghề, học trung tâm GDNN-GDTX, trung tâm GDTX. Điều quan trọng là từ phía học sinh, phụ huynh phải đánh giá được năng lực học tập, điều kiện gia đình và định hướng nghề nghiệp để chọn được hướng học phù hợp nhất. Với riêng hệ thống trường nghề, hiện nay được Nhà nước rất quan tâm đẩy mạnh đầu tư về cả chất lượng đào tạo, cơ sở vật chất cho đến cơ hội nghề nghiệp…”, đại diện Trường TC Việt Giao nói.

Bài, ảnh: Đỗ Yến