- 1 Chủ tịch UBND TP.HCM trực tiếp chỉ đạo chiến dịch truy quét hàng lậu, hàng giả
Trước diễn biến phức tạp của tình trạng buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại trên địa bàn, TP.HCM vừa quyết định thành lập Tổ công tác chuyên trách do Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được làm Tổ trưởng. Đây là lực lượng nòng cốt trong chiến dịch cao điểm truy quét các hành vi vi phạm liên quan đến hàng hóa, quyền sở hữu trí tuệ và trật tự thị trường.

Tổ công tác có cơ cấu phối hợp chặt chẽ giữa nhiều cơ quan: Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Dũng – Trưởng ban Chỉ đạo 389 thành phố – giữ vai trò Tổ phó Thường trực, cùng các lãnh đạo chủ chốt từ Sở Công thương, Công an TP, Bộ đội Biên phòng và Chi cục Hải quan Khu vực II làm Tổ phó. Thành viên còn lại là đại diện các đơn vị trong Ban Chỉ đạo 389 TP.HCM, cho thấy tính liên ngành mạnh mẽ của tổ chức này.
Việc thành lập tổ chuyên trách phản ánh quyết tâm của lãnh đạo TP.HCM trong việc lập lại kỷ cương thị trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và doanh nghiệp chân chính, đồng thời nâng cao hiệu quả ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 TP.HCM, trong 5 tháng đầu năm 2025, toàn thành phố đã kiểm tra 5.111 vụ việc, phát hiện 1.044 vụ liên quan hàng cấm, hàng lậu; 3.935 vụ gian lận thương mại và 132 vụ hàng giả. Tổng số tiền thu nộp ngân sách gần 1.129 tỷ đồng, đồng thời khởi tố 34 vụ với 83 bị can.
Tuy nhiên, tình trạng buôn lậu và sản xuất, kinh doanh hàng giả vẫn diễn biến phức tạp. Các đối tượng thường xuyên thay đổi thủ đoạn: từ lợi dụng thương mại điện tử, mạng xã hội, đến sử dụng ứng dụng giao hàng để khó kiểm soát vị trí giao dịch và kho bãi. Không chỉ vậy, việc tổ chức thành các đường dây hoạt động khép kín, chia nhỏ quy trình sản xuất và chuyển hàng giữa các địa phương cũng khiến công tác điều tra, truy vết gặp nhiều trở ngại.
Một số vụ việc còn cho thấy hàng giả được sản xuất tại TP.HCM hoặc các tỉnh lân cận, sau đó đưa ra phía Bắc để thay đổi bao bì, nhãn mác rồi quay trở lại thành phố tiêu thụ, khiến việc truy xuất nguồn gốc vô cùng khó khăn.

Không chỉ dừng lại ở thủ đoạn phân tán địa điểm sản xuất và vận chuyển, các đối tượng buôn lậu còn lợi dụng các quy định về tờ khai hải quan để qua mặt cơ quan kiểm soát. Họ khai nhiều tờ khai cho một lô hàng, chọn những tờ khai được phân luồng xanh để thông quan, hoặc hủy khai báo nếu hệ thống phân vào luồng đỏ. Thậm chí, hàng hóa còn được khai là “tạm nhập – tái xuất” sang nước thứ ba, rồi quay lại tiêu thụ nội địa thông qua các tuyến biên giới.
Một số đối tượng khác cấu kết với doanh nghiệp đang hoạt động trong khu công nghiệp hoặc khu chế xuất để “độn” hàng giả vào các lô hàng thật. Việc sản xuất không tập trung số lượng lớn mà chia nhỏ theo đơn đặt hàng, đặt tại các khu vực khó kiểm soát, càng làm tăng độ khó trong việc phát hiện và xử lý.
Đáng chú ý, hàng nhập lậu và hàng cấm trên thị trường hiện nay chủ yếu là thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm, đồ gia dụng điện tử, thuốc lá… Những mặt hàng này thường không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, nhưng được tiêu thụ rộng rãi thông qua các kênh mua bán trực tuyến hoặc hệ thống giao hàng nhanh.
Một khó khăn khác trong công tác chống buôn lậu là việc xác minh yếu tố “qua biên giới” – điều kiện quan trọng để xử lý hình sự. Phần lớn hàng giả, hàng nhái được tập kết về TP.HCM thông qua đường bộ từ các tỉnh biên giới, nhưng khi lực lượng chức năng kiểm tra tại kho hàng hoặc bến bãi, không có đủ bằng chứng để chứng minh nguồn hàng từ nước ngoài nên chỉ có thể xử lý hành chính.
Tình trạng này cho thấy nhu cầu cấp thiết phải có các giải pháp mạnh tay hơn, không chỉ ở khâu xử lý mà còn trong cơ chế phối hợp giữa các lực lượng và cơ quan pháp luật. Việc tăng cường điều tra chuyên sâu, ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc và đẩy mạnh quản lý thị trường theo hướng số hóa được xem là các hướng đi quan trọng trong thời gian tới.
Đợt cao điểm mà Tổ công tác chuyên trách sắp triển khai được kỳ vọng sẽ tạo ra bước chuyển biến rõ rệt. Không chỉ nhằm răn đe và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, chiến dịch còn góp phần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật trong sản xuất, kinh doanh, bảo vệ lợi ích chính đáng của người dân và doanh nghiệp làm ăn hợp pháp.
Thủy Phạm
Bình luận (0)