|
|
Để hiểu rõ hơn công việc của người đạo diễn trong việc chuyển thể tác phẩm văn học thành phim, Giáo Dục TP.HCM đã có cuộc trò chuyện với đạo diễn – NSƯT Hồ Ngọc Xum (ảnh) – người đã từng có công đưa hàng loạt tác phẩm của nhà văn Hồ Biểu Chánh lên phim truyền hình.
PV: Lý do nào đã thúc đẩy đạo diễn chọn “văn” của Hồ Biểu Chánh lên phim?
Ngoài sự ngưỡng mộ tôn kính nhà văn tiền bối, tôi muốn dựng lại không khí Nam bộ xưa để con người hiện nay biết trở về và hình dung rõ hơn quá khứ mà mình không được sống. Tác phẩm của ông đem lại nhiều bài học về đạo lý làm người, nói chung là giàu tính nhân văn, nhân bản mà thời đại nào cũng rất cần.
Là đạo diễn đã chuyển thể gần 20 tác phẩm của nhà văn Hồ Biểu Chánh, ông có nhận xét gì về văn phong của nhà văn này?
Trước hết phải thấy rằng truyện của Hồ Biểu Chánh có bối cảnh phong phú trải dài một giai đoạn lịch sử trong những năm tháng đầy biến động đầu thế kỷ XX. Không gian truyện đi từ đầu làng cho đến cuối xóm, từ ngoài ngõ vào tận trong nhà. Nhưng điều quan trọng hơn là văn của ông dễ đi vào lòng người và không thiếu chất điện ảnh.
Bối cảnh xã hội cách xa đúng một thế kỷ chắc chắn sẽ gặp khó khăn khi dựng phim?
Xã hội thực dân nửa phong kiến đã lùi xa, cuộc sống hiện đại thay đổi nhanh nên chúng tôi đi tìm bối cảnh quay rất vất vả. Không chỉ quần áo mà ngay cả những chi tiết nhỏ về đạo cụ như nữ trang, ly tách, xe cộ cũng phải phù hợp. Cách đi đứng ăn nói của diễn viên cũng không thể tùy thích mà phải mực thước đúng tính cách con người của thế kỷ trước.
Nhiều người nghĩ rằng một bộ phim mà được chuyển thể từ tác phẩm văn học thì rất nhẹ gánh trong khâu kịch bản. Ý kiến của ông thế nào về quan điểm này?
Có sẵn cốt truyện thì có lợi cho nhà biên kịch nhưng khi chuyển thể lại cần những yêu cầu khắt khe của nó như phải trung thành với nguyên tác, nếu sáng tạo thì phải chấp nhận được. Người ta xem phim mà thấy không hay bằng đọc tác phẩm thì coi như thất bại. Tuy nhiên các nhà biên kịch từng gắn bó với tiểu thuyết chuyển thể của Hồ Biểu Chánh như Việt Linh, Nguyễn Hồ, Thanh Hoàng, Nguyễn Chương, Nguyễn Trọng Tín, Võ Đắc Dự… đã vượt qua được khó khăn đó để có những kịch bản phim hoàn hảo nhất.
Ông có thể cho biết nỗi vất vả của đạo diễn khi thực hiện các tiểu thuyết được màn ảnh hóa?
Hầu hết phim nào cũng quay dài hơi, mất rất nhiều thời gian. Ngoài ra đòi hỏi sự sáng tạo rất lớn của người đạo diễn từ khâu biên tập cho đến dựng cảnh. Có bộ phim phải ghép vài truyện ngắn lại mới có một tác phẩm điện ảnh trọn vẹn với những tình huống thật đặc sắc. Kinh phí cũng là một vấn đề mà chúng tôi phải suy nghĩ, cân nhắc kỹ. Bản thân tôi sẽ chung thủy với những tác phẩm của nhà văn cùng họ với tôi và coi đó như một “nợ đời”.
Xin cảm ơn ông đã có cuộc trò chuyện chân tình này.
Phan Ngọc Quang (thực hiện)
Bình luận (0)