Chuyển đổi môn học vào cuối năm học: Càng gỡ càng rối!

Quy định chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập của học sinh lớp 10 theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 vào cuối năm học của Bộ GD-ĐT đang gây khó cho cả nhà trường, học sinh và phụ huynh. Rất nhiều học sinh lớp 10 hiện đang trong tình thế “ở cũng không được mà đi cũng không xong”.

Học sinh lớp 10 năm nay là lứa đầu tiên học Chương trình GDPT 2018 ở bậc THPT

Làm khó học sinh và nhà trường

Sau khi có điểm thi cuối học kỳ I, Ngô Tuấn (học sinh lớp 10 tại một trường THPT ở TP.Thủ Đức) có nguyện vọng chuyển đổi môn học lựa chọn từ khoa học tự nhiên sang khoa học xã hội vì cảm thấy khả năng không phù hợp, khó có thể theo được. Tuy nhiên, khi đặt vấn đề với nhà trường thì em biết được quy định của Bộ GD-ĐT yêu cầu thời gian chuyển đổi chỉ được thực hiện vào cuối năm học. “Em không biết phải như thế nào, vì hiện nay em cảm thấy năng lực không phù hợp để theo học. Cố gắng theo học khiến bản thân rất mệt mỏi và việc học cũng không đạt hiệu quả. Nếu phải “gồng mình” đến hết năm học thì em đã phí thêm cả một học kỳ nữa mà kết quả lại không đi đến đâu”, Ngô Tuấn bày tỏ.

Cùng chung lo lắng, chị Trần Tuyết Mai (phụ huynh một học sinh lớp 10 tại TP.HCM) chia sẻ, sau khi kết thúc học kỳ I, con chị có nguyện vọng chuyển đổi nhóm môn học lựa chọn, vì sau thời gian học cảm thấy không phù hợp. Thế nhưng, với quy định mới, Bộ GD-ĐT chỉ cho phép chuyển đổi vào cuối năm học, với điều kiện là học sinh và phụ huynh phải làm bản cam kết tự bổ sung kiến thức, kỹ năng chương trình của môn học mới. “Tôi rất bất ngờ với quy định này. Như vậy, học sinh sẽ gặp rất nhiều khó khăn bởi một năm học với khối lượng kiến thức quá nhiều làm sao các cháu có thể tự cam kết ôn tập để đáp ứng được. Đó là chưa kể với quy định này, phụ huynh cũng đang bị kéo vào việc chịu trách nhiệm chuyển đổi môn học lựa chọn của học sinh. Đặc biệt, khi học sinh đang có nhu cầu chuyển đổi môn học mà theo quy định thì phải đến cuối năm học, như vậy các cháu sẽ phải tiếp tục theo học môn học mình không thích trong suốt học kỳ II thì kết quả học tập sẽ bị ảnh hưởng rất lớn”, chị Tuyết Mai băn khoăn.

Bộ GD-ĐT cần trao quyền chủ động về thời gian trong chuyển đổi môn học lựa chọn của học sinh cho nhà trường

Trước quy định của Bộ GD-ĐT về thời gian chuyển đổi môn học lựa chọn của học sinh lớp 10 trong chương trình mới, hiệu trưởng một trường THPT tại TP.Thủ Đức cho hay, quy định này đang khiến nhà trường rất “rối” vì chưa biết phải giải quyết như thế nào cho chu toàn với những học sinh đang có nguyện vọng chuyển nhóm môn học lựa chọn sau học kỳ I. “Kết thúc một năm học, để chuyển đổi một môn học lựa chọn hoặc nhóm môn học lựa chọn thì khối lượng kiến thức học sinh phải bổ sung sẽ là quá lớn, với nhiều cột điểm học sinh phải hoàn thành. Chưa kể, khi ấn định thời gian cuối năm học thì học sinh sẽ phải kéo dài khoảng thời gian không thích một môn học, các em học với tâm thế chán nản, học tập kém hiệu quả, ảnh hưởng đến kết quả học tập và tâm thế học tập của các em. Ngoài ra, nếu học sinh chỉ được chuyển đổi môn học, cụm chuyên đề học tập vào cuối năm thì nhà trường cũng sẽ gặp khó khăn trong việc xây dựng giải pháp hỗ trợ học sinh bổ sung kiến thức, kỹ năng…”, vị hiệu trưởng phân tích.

Cần trao quyền chủ động cho nhà trường

Cô Nguyễn Thị Thanh Trúc (Hiệu trưởng Trường THPT Dương Văn Thì, TP.Thủ Đức) nhìn nhận, công tác tư vấn phụ huynh, học sinh lớp 10 lựa chọn môn học lựa chọn vào đầu năm học có vai trò rất quan trọng để hạn chế thấp nhất việc chuyển đổi giữa chừng. Tuy nhiên, trong năm đầu tiên triển khai, thực tế cả nhà trường, phụ huynh và học sinh đều không tránh khỏi những lúng túng. Do vậy cần có sự linh động chứ không nên cứng nhắc để có thể giúp học sinh thoải mái nhất trong học tập. “Ở độ tuổi 15, các em chưa đủ lớn để gánh vác trách nhiệm từ đầu phải xác định được đúng nghề nghiệp, môn học mình phải theo đuổi. Chưa kể công tác hướng nghiệp ở bậc THCS chưa thực sự được chú trọng. Trên thực tế, rất nhiều trường hợp lớp 12 mới chọn lại môn học định hướng nghề nghiệp. Như vậy, nếu cứng nhắc việc chuyển đổi môn học vào cuối năm học sẽ đặt những học sinh có nguyện vọng chuyển đổi vào “thế đã rồi”, gây khó cho các em khi tiếp thu kiến thức. Bộ GD-ĐT nên trao quyền cho nhà trường chủ động về thời gian chuyển đổi cho học sinh, sẽ phù hợp với đặc thù của học sinh và nhà trường”, cô Thanh Trúc kiến nghị.

Theo hướng dẫn về chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập bậc THPT, Bộ GD-ĐT quy định việc lựa chọn môn học, cụm chuyên đề học tập của học sinh cần giữ ổn định đến hết lớp 12. Trong trường hợp đặc biệt, học sinh có nguyện vọng chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập thì việc chuyển đổi được thực hiện vào cuối năm học để đảm bảo thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường, quy định về kiểm tra, đánh giá và thời gian để học sinh bổ sung kiến thức, kỹ năng. Hiệu trưởng xem xét, quyết định cho học sinh có nguyện vọng chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập phù hợp với khả năng tổ chức của nhà trường. Học sinh có nguyện vọng chuyển đổi phải cam kết tự bổ sung kiến thức, kỹ năng của chương trình môn học mới, cụm chuyên đề học tập mới ở lớp học trước đó, có xác nhận đồng ý, cam kết của phụ huynh, để đủ năng lực học tiếp môn học mới, cụm chuyên đề học tập mới ở lớp học tiếp theo.

Từ việc triển khai Chương trình GDPT 2018 ở lớp 10 trong năm đầu tiên, hiệu trưởng một trường THPT tại Q.Tân Bình chia sẻ, quy định chuyển đổi môn học lựa chọn và chuyên đề học tập vào cuối năm học của Bộ GD-ĐT chỉ có hiệu quả cao trong trường hợp ngay từ ban đầu công tác tư vấn lựa chọn môn học lựa chọn được thực hiện một cách hiệu quả; học sinh và phụ huynh thực sự nhận thức được vai trò của việc lựa chọn này… Hiệu trưởng này nhìn nhận, việc chuyển đổi môn học lựa chọn, cụm chuyên đề học tập của Bộ GD-ĐT quy định việc chuyển đổi thực hiện vào cuối năm học trên hết đã gia tăng thêm trách nhiệm của phụ huynh, học sinh về việc ngay từ đầu phải lựa chọn môn học một cách có trách nhiệm chứ không phải chọn theo cảm tính, chọn đại, chọn bừa mà cần quan tâm đến tính định hướng nghề nghiệp. Về phía trường THPT cũng phải nhìn nhận để làm tốt hơn nữa công tác tư vấn môn học lựa chọn cho học sinh đầu cấp ở các năm tiếp theo.

Tuy nhiên, theo vị hiệu trưởng, để tạo điều kiện cho học sinh cũng như thuận lợi cho nhà trường chủ động khi triển khai Chương trình GDPT 2018, đáp ứng tốt mục tiêu định hướng nghề nghiệp của chương trình thì Bộ GD-ĐT cần trao quyền chủ động cho nhà trường về thời gian chuyển đổi, có thể là cuối học kỳ I, cũng có thể là giữa học kỳ II chứ không nên cứng nhắc ấn định thời gian.

Bài, ảnh: Yến Hoa